ပြည်တွင်းသတင်း

အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)ပါတီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (၂ )နဲ့ မန္တလေးတိုင်းဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ၂၀၁၆ ကနေ ၂၀၂၁ ထိ ထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ အသက် ၇၃ နှစ်အရွယ်မှာ ဒီနေ့ အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်မနက်ပိုင်းမှာမန္တလေးဆေးရုံကြီးမှာ ကွယ်လွန်သွားပါတယ်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD)ပါတီရဲ့ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်နေ့ နံနက်က ကွယ်လွန်သွားပြီလို့ ဇနီးဖြစ်သူ ဒေါ်ယုယုမေက သူ၏လူမှုကွန်ရက်ကနေ ရေးသားထားပါတယ်။ မန္တလေးဇာတိ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ စိန့်ပီတာအထက်တန်းကျောင်းနဲ့ မန္တလေးဆေးတက္ကသိုလ်မှာ ပညာသင်ယူခဲ့ပြီး ၁၉၇၉ မှာ ဆရာဝန်ဘွဲ့ရရှိခဲ့ပါတယ်။၁၉၈၈ အရေးအခင်းအပြီးမှာ နိုင်ငံရေးလောကထဲ ဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၀ မှာ NLD အမတ်အဖြစ် အမရပူရမြို့နယ်က အမတ်အရွေးခံရတဲ့ ဒေါက်တာဇော်မြင့်မောင်ဟာ ၁၉၉၀ မှာ ထောင်ဒဏ်နှစ်ရှည်ချမှတ်ခံရပြီး…

အောက်တိုဘာလ ၅ ရက်။ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP)နဲ့စစ်ကောင်စီရဲ့၂ ဘက် ထုတ်ပြန်ချက်တွေထဲက အရပ်သားသေဆုံးမှုအရေအတွက်ကိုပေါင်းလိုက်ရင် အာဏာသိမ်းကာလ ၃နှစ်ကျော်အတွင်း အရပ်သား သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၁၂၀၀၀ ကျော်ရှိလာကြောင်းသိရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကြောင့် ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ အရပ်သားပြည်သူ စုစုပေါင်း ၅၇၅၈ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) က အောက်တိုဘာ ၄ ရက်က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီ ထိန်းချုပ် သတင်းစာတွေထဲမှာတော့ ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ ကနေ ၂၀၂၄ စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့ အထိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(PDF) တွေကြောင့် သေဆုံးသူ ၆၆၆၇ ဦးရှိခဲ့ကာ ၊ သေဆုံးသူထဲမှာ ဒလန်လို့စွတ်စွဲအသတ်ခံရသူအရေအတွက်အများဆုံးဖြစ်တယ်လို့ အောက်တိုဘာ ၅ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာ…

စက်တင်ဘာလ ၂၈ ရက်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ပဋိပက္ခများ နှင့် တိုက်ပွဲများကြောင့် လူဦးရေ ၃ ဒသမ ၅ သန်း နီးပါးမှာ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရပြီး အသက်ကယ်ဆယ်ရေး အထောက်အပံ့အကူအညီများ လိုအပ်နေကြောင်း  ကုလသမဂ္ဂလူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးရုံး(UNOCHA) က စက်တင်ဘာလ ၂၇ ရက်ကထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အဆိုပါ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူများထဲမှ ၃ ဒသမ ၂ သန်းခန့်မှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နောက်ပိုင်းတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် နိုင်ငံရေးအပြောင်းအလဲများ ၊ ပဋိပက္ခများ နှင့် မလုံခြုံမှုများကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း၊မြန်မာနိုင်ငံတွင် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ၃ သန်းကျော်သွားခြင်းမှာ ဆိုးရွားသည့် မှတ်တမ်းတစ်ခုပင်ဖြစ်ကြောင်း UNOCHA ကထုတ်ပြန်ပါတယ်။ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားနေသည့်တိုက်ပွဲများကြောင့် နေအိမ်စွန်ခွာထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေသူဦးရေမှာ တစ်စထက်စ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး…

စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်။ PDF နဲ့တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေကို နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နိုင်တယ်လို့ ကမ်းလှမ်းဖိတ်ခေါ်တဲ့အကြောင်း အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ဒီကနေ့ စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကြောင့်နိုင်ငံတော်မှာ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ရတဲ့ ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုတွေကို ထောက်ရှုပြီး ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ပြည်သူတွေနဲ့အတူ လက်တွဲ ဖော်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လက်နက်ကိုင်လမ်းစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ပြီး ပါတီနိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းနဲ့သော်လည်းကောင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲလမ်းကြောင်းနဲ့သော်လည်းကောင်း နိုင်ငံရေးပြဿနာကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်ရေး ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နိုင်ပါရန် ကမ်းလှမ်းဖိတ်ခေါ်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ မှာကျင်းပခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲမသမာမှုဖြစ်ခဲ့လို့ နိုင်ငံတော်အာဏာအရပ်ရပ်ကို ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနဲ့အညီ လွှဲပြောင်းရယူ ထိန်းသိမ်းခဲ့တယ်လို့လည်း စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ကျင်းပဖို့ရှိတဲ့ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲစာရင်းမှန်ကန်မှုကို အထောက်အကူပြုစေမယ့် သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူတာတွေကို အောက်တိုဘာလ…

စက်တင်ဘာလ ၂၅ ရက်။ ရခိုင်ပြည်နယ် အမ်းမြို့နယ်ထဲက ချင်းရွာတွေမှာ အာရက္ခတပ်တော် (AA)က ကျေးရွာလုံခြုံရေးအတွက်ဆိုပြီး လူငယ်တွေကို မဲနှိုက်စနစ်နဲ့ တပ်သားစုဆောင်းနေလို့ ဒေသခံချင်းလူငယ် အများအပြား နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံလူငယ်တချို့သတင်းပေးပို့ချက်အရသိရပါတယ်။ အမ်းမြို့နယ်ထဲက သရွဲရွာ၊ တာဖျားရွာ၊ မဝှမ်းရွာ၊ ရှုးချင်းရွာ ၊ ဒုကန်ရွာ၊ မဲတန်ကြိုးရွာ၊ ဖောင်တော်ဦးရွာ၊ မဲလက်မောင်းရွာ စတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေနေထိုင်တဲ့ကျေးရွာတွေက ဒေသခံချင်းလူငယ်တွေကို ကျေးရွာလုံခြုံရေးအတွက် ဆိုပြီး အာရက္ခတပ်တော် (AA)က မဲနှိုက်စနစ်နဲ့ လူငယ်တွေကို စစ်သင်တန်းပေးဖို့ လုပ်နေတာလို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ဒေသခံလူငယ် တစ်ဦးက “မဲမနှိုက်ချင်ကြတော့ ဒေသခံလူငယ်တွေက အမ်းမြို့နဲ့ ရန်ကုန်ကို ပြေးကြတယ် ပြေးတဲ့သူတွေမှာလည်း တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားတွေပဲ သွားလို့ရတယ် ကျောင်းသားမဟုတ်တဲ့သူတွေတော့ ရန်ကုန်နဲ့ အမ်းကို ဝင်လို့မရဘူး ရွာကနေ…

စက်တင်ဘာလ ၂၂ ရက်။ ရေကြီးရေလျှံမှုကြောင့် တိုင်းနှင့်ပြည်နယ် ၉ ခုရှိ ၅၄ မြို့နယ်မှာ ရေဘေးဒုက္ခကြုံတွေ့ခဲ့ပြီး သေဆုံးသူဦးရေ ၃၈၄ ဦး ရှိပြီဖြစ်ကာ၊၈၉ ဦးပျောက်ဆုံးလျက်ရှိကြောင်းအာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်မှာ ထပ်မံသတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက် စစ်ကောင်စီရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ ရေဘေးကြောင့် သေဆုံးသူများမှာ နေပြည်တော်မှ ၁၆၄ ဦး၊မန္တလေးတိုင်းမှ ၁၃၄ ဦး၊ရှမ်းပြည်နယ်မှ ၇၈ ဦး၊ကရင်ပြည်နယ်မှငါးဦး၊ ပဲခူးတိုင်းမှနှစ်ဦး၊ ဧရာဝတီတိုင်းမှတစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း၊အဆောက်အဦး စုစုပေါင်း ၁၄၁၆၂၇ လုံးပျက်စီးခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂလူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးရုံး (UNOCHA) ကလည်း ယမန်နေ့ (စက်တင်ဘာ ၂၁ ရက်)ထိစာရင်းများအရ ပဲခူးတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်း)နှင့် နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေရှိ မြို့နယ်…

စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်။ နေပြည်တော်၊ လယ်ဝေးမြို့နယ်၊ကျောက်အိုးရွာက အသက် ၁၄ နှစ်ကနေ ၄၀ အကြားရှိ အရှိုချင်းလူမျိုး အမျိုးသားအယောက် ၇၀ ကျော်ကို စစ်ကောင်စီက စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ နေပြည်တော်ခေါ်ဆောင်သွားပြီး စစ်မှုထမ်းရမယ့်အကြောင်းကိစ္စတွေပြောကာ စက်တင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကသိရပါတယ်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “လွတ်တာက အကုန်လုံးပြန်လွှတ်လာတယ် ဒါပေမယ့် စစ်ကောင်စီက အပေါ်ကနေ ယူနီဖောင်းတွေပြန်ချပေးတဲ့အခါကြရင် ၂ ပတ်လောက် စစ်ပညာ တက်ရမယ်တဲ့ နေရာနဲ့ အချိန်ကိုတော့ အတိအကျမသိရသေးဘူး ပြီးတော့ ၇၀ ကျော်ထဲကနေ အယောက် ၂၀ ကိုတော့ အရံ ကျန်တဲ့ အယောက် ၅၀ ကိုတော့ အမာခံလူဆိုပြီး စစ်ကောင်စီကခွဲပေးတယ် စစ်သင်တန်းကိုတော့ အယောက် ၇၀…

စက်တင်ဘာလ ၂၀ ရက်။ နေပြည်တော်၊ လယ်ဝေးမြို့နယ် ကျောက်အိုးရွာက အသက် ၁၄ နှစ်ကနေ ၄၀ အကြားရှိ အရှိုချင်းလူမျိုး အယောက် ၇၀ ကျော်ကို စစ်ကောင်စီက မနေ့စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ စစ်မှုထမ်းဖို့ နေပြည်တော်ကို ခေါ်သွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “ဧပြီလစာရင်းကောက်တုန်းက စစ်မှုထမ်းရမယ်ဆိုပြီး စာရင်းကောက်တယ် လူငယ်တော်တော်များများက ထိုင်း၊ မလေးရှား အကုန်ထွက်သွားကြတယ် အခုရွာမှာ သိပ်မကျန်ဘူး သူတို့အဲဒီတုန်းက စာရင်းမှာရှိသလောက်ကို မနေ့ကစလို့ ထပ်ခေါ်တာဖြစ်တယ် သူတို့ခေါ်တာ စစ်မှုထမ်းဖို့ခေါ်တာမဟုတ်ဘူး အရင်ဧပြီလက ယူထားတဲ့စာရင်းထဲက လူတွေကို မိတ်ဆုံစားပွဲလုပ်မယ်ဆိုပြီးမှ မနေ့ညနေက သူတို့က ကားနဲ့ခေါ်သွားတယ် အယောက် ၇၀ ကျော်ကို နေပြည်တော်ကို ခေါ်သွားတယ် ဒီကနေ့ထိ ပြန်မပို့သေးဘူး” လို့…

စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်း ရာဂိ အရှိန်ကြောင့် နိုင်ငံအဝှမ်းမှာ ရေကြီးရေလျှံမှုဖြစ်ခဲ့ကာ တနိုင်ငံလုံးမှာ မြို့နယ် ၅၆ ခုမှာ ဒေသခံပြည်သူ ၂၆၈ ဦးသေဆုံးပြီး၊၈၈ ဦးပျောက်ဆုံးလျက်ရှိကြောင်းစက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့ မနက် ၉ နာရီအထိ ကောက်ယူတဲ့စာရင်းကို စစ်ကောင်စီက ထပ်မံသတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ သဘာဝဘေးဒဏ်ကြောင့် အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသူများကို အမျိုးသားသဘာဝဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲမှု ရန်ပုံငွေမှ (၁)ဦးလျှင် (၅)သိန်းကျပ်နှင့် လူမှုဝန်ထမ်းကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ (၃)သိန်းကျပ်၊ စုစုပေါင်း (၈) သိန်းကျပ်ကို ကျန်ရစ်သူမိသားစုထံသို့ ထောက်ပံ့ပေးအပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ရာဂိမုန်တိုင်းရဲ့ နောက်ဆက်တွဲမိုးသည်းတာတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့မှာ ရေကြီးရေလျှံတွေ ဖြစ်ခဲ့တာကြောင့် နေပြည်တော်၊ ပဲခူး၊ ကယား၊ ကရင်၊ မကွေး၊ မန္တလေး၊ မွန်၊ ရှမ်း အရှေ့ပိုင်း၊ တောင်ပိုင်းအပါအဝင်…

စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ တိုင်းရင်းသားခုခံတော်လှန်ရေးအဖွဲ့ အစည်းတွေ၊ပြည်နယ်/လူမျိုး ကိုယ်စားပြုကောင်စီများမှ အနာဂတ်ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုတည် ဆောက် ရေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ညှိနှိုင်းမှုများကိုအကြိမ်ကြိမ်ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ကြရာ အဆိုပါညှိနှိုင်းမှုများမှတဆင့်ပြည်နယ်အားကောင်းရေးမှ ပြည်ထောင်စုအားကောင်းရေး (Bottom up Federalism ) ချဉ်းကပ်မှုနှင့်စပ်လျဉ်းပြီး သ ဘောတူညီချက် ၄ ချက်ချမှတ်နိုင်ခဲ့ ကြောင်းချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) အပါအဝင် တိုင်းရင်းသားခုခံတော်လှန်ရေးအဖွဲ့ အစည်းတွေ၊ပြည်နယ်/လူမျိုး ကိုယ်စားပြုကောင်စီ အဖွဲ့ (၉) ဖွဲ့က စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ သဘောထားထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အနာဂတ်ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး နှင့်စပ်လျဉ်းပြီး တိုင်းရင်းသား ခုခံတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းတွေ ပြည်နယ်/လူမျိုး ကိုယ်စားပြုကောင်စီ အဖွဲ့ (၉) ဖွဲ့က ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ သဘောတူညီချက် (၄) ခု ချမှတ်နိုင်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ပထမအချက်အနေနဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုတည်ဆောက်ရာမှာ ပြည်နယ်အားကောင်းရေးမှ…