ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ ရက်။ ချင်းပြည်နယ် မင်းတပ်မြို့ပေါ်ကို စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ နေ့စဉ်နီးပါး တောက်လျှောက် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်နေတယ်တဲ့အကြောင်း ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ – မင်းတပ်( CDF-Mindat) ကပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကိုယောမာန်ကပြောပါတယ်။ ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့မနက်ပိုင်း ၈ နာရီဝန်းကျင်ကနေ ၉ နာရီခွဲအထိ မကွေးလေတပ်က တိုက်လေယာဉ် Y – 12 နဲ့ မင်းတပ်မြို့ပေါ်နေရာတွေကို တစ်နာရီကျော် ပတ်ပျံပြီး ၁၂၀ မမ ဗုံးသီး ၁၀ လုံးတွဲ၊ (၇)လုံးတွဲ၊ ၅ လုံးတွဲတွေနဲ့ ဗုံး ၇၅ လုံးနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ – မင်းတပ် ကပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကိုယောမာန်က “စစ်ကောင်စီဘက်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာ တောက်လျှောက်လုပ်နေပါတယ်။…

(ယခုစာစု သည် မြေမြှပ်မိုင်း၏ သားကောင် ဖြစ်ခဲ့ရသော Pa Sum Khan Lian ကိုယ်တိုင်ရေး အတ္ထုပတ္တိ စာအုပ်မှ မေလ ၂ ရက်နေ့ မနက် မှ မေလ ၃ ရက်နေ့ မနက် အထိ တစ်ရက်တာ အတွင်း ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် အပိုင်းကို တီးတိန်ဘာသာ စကားမှ သင့်လျော်အောင် မြန်မာဘာသာ သို့ ပြန်ဆိုရေးသား ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်) တောထဲသို့ နွားနောက်ရှာရန် ထွက်ခြင်း ၂၀၂၂ ခုနှစ် မေလ ၁ ရက်နေ့ တနင်္ဂနွေ မနက်တွင် ဖြစ်သည်။ မိမိတို့အိမ်ကို အမေ့ဘက်မှ ဦးလေး အရင်း တစ်ဦး ဖြစ်သူ Zen Than Lian လာလည်…

ကိုဇံ(ချင်းတောင်) 14 June,2024. (ကလေးမြို့နယ် ပြည်တော်သာရွာသူ ဓမ္မအမှုတော်ဆောင် ဆရာမ တစ်ဦး၏ ကိုယ်တွေ့ ဖြစ်ရပ်မှန် အပေါ် အခြေခံပြီး တင်ဆက် ရေးသားခြင်း ဖြစ်ပါသည်) သူမ အသက် ၂၅ နှစ်ပြည့် ကတည်းက ခရစ်ယာန် ဓမ္မအမှုတော်ဆောင် တစ်ယောက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အမှုတော် စဆောင်မှ ဆောက်လုပ်ခဲ့သည့် ကလေးမြို့နယ် ပြည်တော်သာရွာ ဈေးရှေ့ရှိ သူမတို့မိသားစု၏ လေးထပ်တိုက်သည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်လ ခန့်အထိ သစ်လွင် တောက်ပနေဆဲ ဖြစ်သည်။ သူမ၏ ဆုတောင်းခန်းတွင် စာလုံးပိုကြီးပြီး အရွယ်အစားပိုကြီးသော သမ္မာကျမ်းစာ တစ်အုပ်ကို ဝယ်ယူပြီး Bible Study လုပ်ဖို့ အတွက် အခန်းတွင်း၌ ထားခဲ့သည်။ အမှုတော်ဆောင် တစ်ယောက် အနေဖြင့် အိမ်တွင်…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်။ ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းက တီးတိန်မြို့နေအိမ်မှ ထွက်ခွါလာကာ ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ စိတ်ပိုင်း မကျန်းမာသူ အသက် ၂၉ နှစ်အရွယ် ကိုလန့်ခန့်ဆွင်းရဲ့ရုပ်အလောင်းအား ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့မှာ တွန်းဇံမြို့မှာ CDF-Tonzang မှ သေဆုံးသူရဲ့မိသားစုထံသို့ ပြန်လည်လွှဲ အပ်ပေးခဲ့ပြီး တီးတိန်မြို့ရှိ ၄င်းရဲ့နေအိမ်သို့ ရောက်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း တီးတိန်မြို့ နေ လူငယ် တစ်ဦး ထံမှ သိရှိခဲ့ရပါတယ်။ သေဆုံးသူဟာ မလေးရှား ကနေ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေး ချို့ယွင်းချက် ကြောင့် ဇာတိကို ပြန်လာခဲ့ သည်မှာ နှစ်နှစ် ကျော် ရှိခဲ့သူ ဖြစ်ပြီး ဒီဇင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့တွင် တီးတိန်မြို့ရှိ သူ့ရဲ့နေအိမ်ကနေ ထွက်ခွါသွား ကာပျောက်ဆုံး…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်။ ချင်းပြည်နယ် ဖလမ်းမြို့ စစ်ကောင်စီတပ်ကုန်းက စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေအနေနဲ့ ကမ္ဘာမကျေတဲ့ ရန်သူအဆင့်မရောက်ခင် သွားလိုရာနေရာ သွားခွင့်ပေးမယ့်အကြောင်းနဲ့ လာရောက်ဆက်သွယ်ပေးကြဖို့ ဖလမ်းမြို့ကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ဝင် ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် (CNO/CNDF)ရဲ့ဒုဥက္ကဌ ၁ ဆလိုင်းပီတာထန်းက ဒီနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်မှာ ၎င်းဖေ့ဘုတ် လူမှုကွန်ယက်ကနေ တဆင့် ကမ်းလှမ်းဖိတ်ခေါ်ထားပါတယ်။ “ကျနော်တို့ရဲ့မြို့ကို ကျနော်တို့ပြန်ယူနေတာက ကျနော်တို့အတွက်တော့ သမိုင်းပေးတာဝန်ပါ။ အဲဒီအတွက် ကိုယ့်အသက်စွန့်ရလည်း ကိုယ့်မြို့အတွက် ကိုယ်ဟာ သူရဲကောင်းအဖြစ်နဲ့ရှိနေမှာ၊ ခဗျားတို့ကျတော့ သူတပါးမြို့ကို ဖျက်ဆီးတဲ့ သူတွေအဖြစ် သမိုင်းမှာ တွင်ကျန်ရစ်တော့မှာ။ ကမ္ဘာမကျေတဲ့ ရန်သူအဆင့်မရောက်ခင် ကျနော်တို့မြို့ကို ပြန်ပေးပါ။ သွားလိုရာနေရာကို သွားခွင့်ပေးမှာပါ။ ဖလမ်းမြို့ကို ထားခဲ့ပြီးသွားမယ်ဆိုရင် ဆက်သွယ်ပေးပါ ဖလမ်းတပ်ကုန်းကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေအနေနဲ့ အသေအလဲကာကွယ်တာ ဘာအတွက်လဲ?…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်။ စစ်ကောင်စီလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဟားခါးမြို့နယ် ချွန်ကျုံးရွာက ကလေးငယ်တစ်ဦးအပါအဝင် မိသားစုဝင် ၄ ဦး သေဆုံးခဲ့တဲ့အပေါ် အပြစ်မဲ့ပြည်သူကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ပြီး စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေမှုကိုပြင်းထန်စွာရှုတ်ချတယ်လို့ Chinland Council က ဖွဲ့စည်းပေးထားတဲ့ ချင်းပြည် (Chinland ) အစိုးရက ယမန်နေ့ ဒီဇင်ဘာလ (၁၀) ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ယမန်နေ့ ဒီဇင်ဘာလ (၁၀) ရက်နေ့ မနက် ၂ နာရီဝန်းကျင်လောက်မှာ စစ်ကောင်စီက ဂျက်ဖိုက်တာနဲ့ ချွန်ကျုံးရွာကို ၂ ကြိမ်ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် မိသားစုဝင် (၄) ဦး သေဆုံးပြီး ၁၀ ဦး ထက်မနည်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သလို အရပ်သားပြည်သူ့နေအိမ်ပေါင်း (၁၅) လုံးထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့လည်း ချင်းပြည် (Chinland) အစိုးရကထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရလို့…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် ပေးအပ်တဲ့ Global Human Rights Defenders Award(လူ့အခွင့်အရေးကာကွယ်သူဆု)ကို ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ (CHRO) အဖွဲ့က အစီအစဉ်ညွှန်ကြားရေးမှုးဖြစ်သူ Salai Mang Hre Lian (ဆလိုင်းမန်ဟရဲလျန် ) က ရရှိသွားပါတယ်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် Salai Mang Hre Lian ဟာ CHRO ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေး မှတ်တမ်းပြုစုရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး မြန်မာစစ်အစိုးရ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ဆိုးရွာတဲ့ရက်စက်မှုတွေကို ဖော်ထုတ်ရာမှာ အဓိကတာဝန်ယူခဲ့ပါတယ်။ သူ့ရဲ့ဦးဆောင်မှုအောက်မှာ CHRO ဟာ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ၊ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ တခြား ပြင်းထန်တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများဆိုင်ရာအထောက်အထားတွေကို စနစ်တကျ…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်။ ကလေးမြို့မှ ချင်းတောင်သို့ ဆန်အိတ်များ အိတ်အလိုက်သယ်ဆောင်ခွင့်ကို ဩဂုတ်လ ကစပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဂိတ်မှ ပိတ်ပင်ခဲ့တာ ၃ လကျော်လာပြီ ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိ အချိန်အထိ အပြည့်အဝ ဖြေလျော့ ပေးခြင်း မရှိသေးကြောင်း ကလေးမြို့ ဒေသခံတွေ ဆီမှ သိရှိရပါတယ်။ “ဆန်အိတ်တွေ သယ်ယူခွင့် ပြုလိုက် ပါပြီ ဆိုတဲ့ အမိန့် ကြေငြာချက်မျိုး အခုထိ မရှိသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် အရင်လို တင်းတင်းကြပ်ကြပ် တားမြစ်တာမျိုး တော့ မလုပ်တော့ဘူး” လို့ ကလေးမြို့မှ ယာဉ်မောင်းတစ်ဦးက Chin World ကို ပြောပြပါတယ်။ “ဆန်အိတ်မိရင် ကားပေါ်ကနေ ပြန်ချခိုင်း တာမျိုး ရှိတတ်တယ်။ တခါတလေဆို မြို့ထဲကို ပြန်ပို့ ခိုင်း…

“The need for stronger international action against the country’s military junta has never been greater.” Salai Za Uk မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ပြည်တွင်းပဋိပက္ခဟာ အစုအလိုက်၊ အပြုံလိုက် ရက်စက်စွာသတ်ဖြတ်မှုတွေဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ အရိပ်အယောင်တွေရှိနေတာကြောင့်မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဗြိတိန်နိုင်ငံရဲ့ဦးဆောင်မှုဖြင့်ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်တွေ အရေးတစ်ကြီးဆွေးနွေးမှုကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊နိုဝင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့မှာပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အခုဆိုရင် ၃ နှစ်ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများကို လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုနဲ့ နာမည်ဆိုးကျော်ကြားတဲ့ ခြေမြန်တပ်မ(၇၇)၊ တပ်မ (၉၉) တို့အပါအဝင် တပ်သားအလုံးအရင်းနဲ့ စစ်ယာဉ်တန်းကြီးကိုစစ်ကောင်စီက ချင်းပြည်နယ်ကို စေလွှတ်ခဲ့ပြီး မကြာမီ ဗြိတိန်နိုင်ငံက ဦးဆောင်ပြီးလုံခြုံရေးကောင်စီအဖွဲ့ဝင်တွေကို ခေါ်ယူခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါဟာ သမိုင်းတစ်လျှောက်ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာဆွေးနွေးမှု ပထမဆုံးဖြစ်ပြီးအကြမ်းဖက်မှုနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုကို ချက်ခြင်းရပ်တန့်ရန် ကောင်စီအနေနဲ့တောင်းဆိုခဲ့ပေမယ့်လည်း စစ်ကောင်စီရဲ့…

By HTG “ကျနော်တို့မသန်စွမ်းသူတွေအတွက် ဘဝလုံခြုံမှုလုံးဝမရှိတော့ဘူး။ အခုတောထဲမှာနေရတယ်။ မသန်စွမ်းသူတယောက်အတွက် နေရာတနေရာကနေ နောက်တနေရာကိုရွေ့တာကအရမ်းအခက်အခဲဖြစ်တယ်လေ။ဆန်ပြုတ်သောက်နေရတယ်။ ရှိနေတဲ့ဟာလေးကုန်သွားရင် စားစရာတောင်ရှိမှာမဟုတ်တော့ဘူး။ အနာဂါတ်အတွက် ဘာမျှော်လင့်ရမှန်းမသိတော့ပါဘူး” ဒီလိုစကားကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက် ဖြစ် ပေါ်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများ အောက်မှာ စစ်မီး တောက် လောင် နေတဲ့ ချင်းပြည်မှာ ရုပ်ခန္ဓာပိုင်းဆိုင်ရာသန်စွမ်းတဲ့လူတွေတောင်များစွာ အခက်အခဲပေါင်းစုံခံစားရပြီး သေဆုံး နေ ချိန်၊ဆာလောင်နေချိန် ရုပ်ခန္ဓာပိုင်းဆိုင်ရာ သာမန်ပုဂ္ဂိုလ်ကဲ့သို့ သွားလာလှုပ်ရှားနိုင်သူမဟုတ်တဲ့ ကန်ပက်လက်မြို့နယ်က ကျေးရွာတစ်ရွာကနေ တောဖက်တစ်နေရာကို စစ်ဘေးရှောင်နေရတဲ့ မသန်စွမ်းချင်းအမျိုးသားတစ်ဦးက မျှော်လင့်ချက်မဲ့စွာ ကွက်ကြားကွက်ကြား တိမ်တွေလွင့်နေတဲ့ တောင်တန်းဖက်ကို လှမ်းကြည့်ရင်း ဖြည်းညင်းစွာညည်းညူတဲ့ပြောစကားပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ မသန်စွမ်းသူချင်းအမျိုးသား/သူနေထိုင်တဲ့ ချင်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်း ကန်ပလက်မြို့နယ်ဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့စားသောက်ကုန်ပိတ်ဆို့ ဖြတ် တောက်မှု ကြောင့်…