ပြည်တွင်းသတင်း

ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက် ။ မိဘမဲ့ကလေးများ ရံပုံငွေအတွက် ရိုက်ကူးထားသော ချင်းအမျိုးသား သရုပ်ဆောင် Gin Mung ခေါင်းဆောင်မင်းသား အဖြစ် ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံတကာဆု (၁၁)ခုအထိ ရရှိထားသည့် မေတ္တာ ပရဟိတ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားကြီးကို ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက် ကနေ ၁၉ ရက် အထိ ရန်ကုန်မြို့ နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ တခြားမြို့ကြီးများရှိ မင်္ဂလာ အဆင့်မြင့် ရုပ်ရှင်ရုံ တွေမှာ ပြသသွားခဲ့တယ် လို့ သိခဲ့ရပါတယ်။ မေတ္တာ ရုပ်ရှင်ဟာ Unbroken Ties မူရင်း ဝတ္တုကို အခြေခံပြီး ဒါရိုက်တာ Graham Streeter နှင့် တွဲဘက် ဒါရိုက်တာ ဂရေ့စ် ဆွေဇင်ထိုက် ရိုက်ကူး ပုံဖော်ထားကာ…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက်။ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး ငဖဲမြို့နယ်မှာ တောင်ယာ၊တောထဲတွေမှာစစ်ဘေးရှောင်နေရတဲ့ ချင်းစစ်ဘေးရှောင် ၂၀၀ ကျော်ဝန်းကျင်ဟာ အရေးပေါ် စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီတွေ လိုအပ်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ငဖဲမြို့နယ် အမ်း – ပဒါန်းကားလမ်းပေါ်မှာရှိနေထိုင်ခဲ့ကြတဲ့ ချင်းစစ်ဘေးရှောင် ၂၀၀ ကျော်ဝန်းကျင်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဧပြီလ နဲ့ နိုဝင်ဘာလလောက်ကတည်းက စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေအကြား တိုက်ပွဲတွေကြောင့် တောင်ယာနဲ့ တောထဲတွေမှာ တဲထိုးပြီး စစ်ဘေးရှောင်နေကြရသူတွေဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “ငဖဲမြို့နယ်က ကျေးရွာ ၆ ရွာလောက်က ချင်းစစ်ဘေးရှောင် ၂၀၀ ကျော်လောက်က စားနပ်ရိက္ခာအကူအညီတွေ လိုအပ်နေကြတယ်။ သူတို့တွေက အမ်း – ပဒါန်းကားလမ်းမပေါ်က ကျေးရွာတွေဖြစ်တယ် ခုနှစ် ဧပြီလ နဲ့ နိုဝင်ဘာလအတွင်းဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ထွက်ပြေးနေကြရတယ် လက်ရှိသူတို့တွေဟာ…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၇ ရက်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွက် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာအကူအညီလိုအပ်သူ သန်း ၂၀ နီးပါးရှိနေပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလျံကျော် လိုအပ်မှာဖြစ်ကြောင်း၊အရေးပေါ် အကူအညီလိုနေသူ ၅ ဒသမ ၅ သန်းအတွက် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလျံသုံးစွဲဖို့မျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ လူသားချင်းကူညီစောင့်ရှောက်မှုရေးရာညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးရုံး(UNOCHA) ကဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ “၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ရန်ပုံငွေရရှိခဲ့မှု အလွန် နည်းပါးခဲ့တာကြောင့် အကူအညီပေးဖို့ လျာထားခဲ့တဲ့ လူဦးရေ ၅ ဒသမ ၃ သန်းထဲကလူဦးရေ ၁ ဒသမ ၄ သန်းဟာ ဘာအကူအညီမှ မရရှိခဲ့ပါဘူး။ ရရှိခဲ့တဲ့သူတွေဟာလည်းအပြည့်အစုံရရှိခဲ့ခြင်းမရှိပါဘူး။၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ရန်ပုံငွေလောက်လုံစွာ မရှိခဲ့ပြန်ဘူးဆိုရင် ဘ၀ပေါင်းများစွာ အကူအညီမဲ့ကြရပါလိမ့်မယ်။ “လို့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ လူသားချင်းကူညီစောင့်ရှောက်မှုရေးရာညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရေးရုံး(UNOCHA) က…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုဟာ မနှစ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ၄ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းသွားပေမယ့်လည်းကမ္ဘာမှာ ဘိန်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု အများဆုံး နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်နေ ကြောင်း၊မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှမ်းပြည်နယ်ဟာ ဘိန်းစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှု အများဆုံးဒေသ ဖြစ်ကာ ၊အခုနှစ်မှာ ချင်းပြည်နယ်မှာတော့ ဘိန်းစိုက်ပျိုးမှု ၁၈ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့ ရာဇဝတ်မှု နှိမ်နင်းရေးအဖွဲ့ (UNODC) က ဒီဇင်ဘာလ ၁၂ ရက်က ထုတ်ပြန်တဲ့အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီနှစ်အတွင်း ဘိန်းစိုက်ပျိုးတဲ့ ဧရိယာ ၄၅,၂၀၀ ဟက်တာ ရှိခဲ့တယ်လို့လည်း UNODC ထုတ်ပြန်တဲ့အစီရင်ခံစာမှာပါရှိပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှမ်းပြည်နယ်ဟာ ဘိန်းစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှု အများဆုံးဒေသအဖြစ် ၈၈ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိနေတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြပါတယ်။…

ဒီဇင်ဘာလ ၅ ရက်။ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလအတွင်း ရခိုင်ပြည်နယ်၊အမ်းမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှ ထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်မှ ဗိုလ်ကြီးတဦးအပါအဝင် စစ် ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၂ဦးကို ဖမ်းဆီးရမိထားကြောင်း၊၎င်းတို့နဲ့အတူသေနတ် ၄ လက်နှင့် ခဲယမ်းများ ၊ Laptop Computer ၁ လုံး၊ဖုန်းတလုံးသိမ်းဆည်းရရှိခဲ့ကြောင်း အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ်(ACDF)က ဒီဇင်ဘာလ ၄ရက် မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ACDF တပ်ဖွဲ့ဟာ မကွေးတိုင်းနဲ့ရခိုင်ပြည်နယ်စပ်မှာ စစ်ရေးလှုပ်ရှားတဲ့ချင်းလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ ACDF၊ New Society Army (NSA)၊ ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေးတပ်တော် (PIA) တို့ ပူးပေါင်းမဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့ များကအမ်းမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲမှ ထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ် ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၂ ဦးကိုဖမ်းမိခဲ့တာဖြစ် ကြောင်း၊စစ်သုံ့ပန်းများအားစနစ်တကျထိန်းသိမ်းထားပြီး ဒဏ်ရာရထားသူများကို ဆေးကုသပေးထားကာ ကျန်းမာရေး၊နေထိုင်စားသောက်ရေးကိစ္စများအား ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးနေ ကြောင်း ACDFထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒေသအသီးသီးရှိစစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များအနေဖြင့် စစ်အာဏာရှင်အတွက်အသေခံတိုက်မည်လား၊ စစ်တပ်အားစွန့်ခွာကာ…

ဒီဇင်ဘာလ ၂ ရက်။ အာဏာသိမ်းမြန်မာစစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကို နိုင်ငံတကာဥပဒေတွေနဲ့အညီ ICC ၊ ICJ စတဲ့ နိုင်ငံတကာတရားစီရင်ရေးယန္တရားမှတဆင့် တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုရှိစေရေးအတွက် အစွမ်းကုန်အရှိန်မြှင့် ကြိုးစားအားထုတ်မယ်လို့ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF)၊ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU)၊ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ (KNPP) နဲ့ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တို့က နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့မှာ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်က ရိုဟင်ဂျာများအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုများအတွက် စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာရာဇဝတ်မှုတရားရုံး(ICC) ​ရဲ့ အမှုစစ်ရှေ့နေချုပ်က နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့မှာ တရားရုံးကို လျှောက်ထားခဲ့ပါတယ်။ လူသားမျိုးနွယ်တွေအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခံရဖို့အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုတရားရုံး (ICC) ကို နိုဝင်ဘာလ ၂၇…

နို၀င်ဘာလ ၂၂ ရက်။ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာကောင်စီဟာ လွတ်လပ်တဲ့မြန်မာသတင်းမီဒီယာသမားတွေကို ကိုယ်စားမပြုဘဲ စစ်ကောင်စီသက်ဆိုးရှည်ရေး ဝါဒဖြန့်ချီရေးယန္တရား ပိုခိုင်မာစေဖို့နဲ့ နိုင်ငံတကာကိုသတင်းမှားဖြန့်ချိရေး လုပ်ဆောင်ရန်သာဖြစ်တယ်လို့ လွတ်လပ်သောမြန်မာသတင်းမီဒီယာကောင်စီ (IPCM)က သုံးသပ်ပြီး ကန့်ကွက်ရှုတ်ချတယ်လို့ ဒီကနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၂ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက် နေ့စွဲနဲ့ စစ်ကောင်စီက မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာကောင်စီဖွဲ့စည်းခြင်းကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ သတင်းမီဒီယာကောင်စီမှာ ဥက္ကဌအနေနဲ့ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီက ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်လောင်း တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးတင်ထွန်းဦးကို ခန့်ပြီး အတွင်းရေးမှူးကို ရေတပ်စစ်ဦးစီးချုပ်ဟောင်းရဲ့ သားဖြစ်သူ ဦးအေးချမ်းဖြစ်တာတွေကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ သူ့အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ပြီး သတင်းမီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်နဲ့ သတင်းသမားတွေ လုံခြုံရေးကို လုပ်ဆောင်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ မယုံကြည်တဲ့ကြောင်းကိုလည်း IPCM…

နို၀င်ဘာလ ၂၀ ရက်။ လူဦးရေ နှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ ကောက်ယူခြင်း လုပ်ငန်းများ ကို နိုင်ငံ့ လူဦးရေရဲ့ ၆၃% ကျော် ကောက်ယူနိုင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်ပြီး လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ လုံခြုံရေး အရ လိုအပ်ပါက အပိုင်းလိုက် ကျင်းပလို့လည်း ရကြောင်း အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီဉက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်မှ နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းမှာပြုလုပ်တဲ့ နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ အစည်းအဝေးမှာ ပြောကြားခဲ့ကြောင်း MRTV ရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရှိရပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဥက္ကဌ မှ အမှာစကား ပြောကြားရာမှာ သန်းခေါင်စာရင်း နဲ့ ပတ်သက်ပြီး “နိုင်ငံလူဦးရေ၏ ၆၃% ကျော် ကောက်ယူနိုင်ပြီး ဖြစ်ကြောင်း၊ ကောက်ယူရန် ကျန်ရှိနေသည့် ဒေသများကို အနီးစပ်ဆုံး ရရှိအောင် ဆက်လက်…

နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ပုလဲမြို့သိမ်းစစ်ဆင်ရေးမှာ ဗမာအမျိုးသားတော်လှန်ရေးတပ်မတော် (BNRA) က ချင်းညီနောင် စစ်ဆင်ရေး (CB Operation)နဲ့ ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ခဲ့သလို ချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေးမှာလည်းပါဝင်ဆင်နွှဲလျှက်ရှိတယ်လို့ BNRA က နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ပုလဲမြို့သိမ်းစစ်ဆင်ရေးစတင်ပြီး ၄၈ နာရီအတွင်း မြို့ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး စစ်လက်နက်များစွာကိုလည်း သိမ်းဆည်းရမိခဲ့သလို စစ်ကောင်စီဘက်က သုံ့ပန်း (၂၅) ဦး ထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ဗမာအမျိုးသားတော်လှန်ရေးတပ်မတော် (BNRA) ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ပုလဲမြို့သိမ်းစစ်ဆင်ရေးကို ချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေး ( CB Operation) နဲ့ ချိတ်ဆက်ပြီး Coordinated Movement အဖြစ်လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်တာကြောင့် ယခုလို အတိုင်းအတာအထိ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သလို ချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေးမှာလည်း အညာညီနောင်နှစ်ဖော်ဖြစ်တဲ့ BNRA နဲ့ GZA တို့အနေနဲ့ ပါဝင်ဆင်နွဲလျှက်ရှိတယ်လို့လည်း…

နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်။ အိန္ဒိယအစိုးရရဲ့ ရန်ပုံငွေနဲ့လည်ပတ်နေတဲ့ အိန္ဒိယရဲ့ကမ္ဘာ့ရေးရာကောင်စီ (ICWA )က ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ရေးရာနဲ့ ဖက်ဒရယ်ရေးရာအကြောင်း ဆွေးနွေးပွဲခေါင်းစဉ်နဲ့ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) အပါအဝင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တချို့ကို ဖိတ်ကြားတဲ့အပေါ် အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ မြန်မာ့ အရေးချဉ်းကပ်လာမှုကို ကြိုဆိုတယ်လို့ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ရဲ့လက်ထောက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး (၂) ဆလိုင်းထက်နီက ဒီကနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပတဲ့ NUG ၊ KNU၊ KNPP ၊CNF ပူးတွဲသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောပါတယ်။ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)လက်ထောက်ထွေထွေအတွင်းရေးမှူး (၂) ဆလိုင်းထက်နီက “လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအတွေ့ကြုံအရ အိန္ဒိယရဲ့ ပေါ်လစီက ဗဟိုမှာဘယ်သူအာဏာရရ အဲဒီဗဟိုကို ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ဆက်ဆံရေးမျိုးကို သူတို့က အသားပေးလေ့ရှိတယ် ဒါပေမယ့် ဒီနေ့ဒီအချိန်မှာ အိန္ဒိယကနေပြီးမှ အခုကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေနဲ့ အနောက်ဘက်မှာအခြေစိုက်တဲ့…