နိုင်ငံတကာသတင်း

အောက်တိုဘာလ ၃ ရက်။ မလေးရှားရောက် ချင်းဒုက္ခသည်များအရေး အဖြေရှာပြင်ဆင်မှုများအတွက် မလေးရှားရောက်ချင်းစု‌ပေါင်းအဖွဲ့ (ACR, CRC, DAI နှင့် FRO) မှ ၄ ဖွဲ့ပူးပေါင်း ဦးဆောင်ပြီး နိုင်ငံတကာချင်းအဖွဲ့စည်းခေါင်းဆောင်များ၊မလေးရှားနိုင်ငံအတွင်း အသင်းတော်နှင့်ချင်းအဖွဲ့စည်းခေါင်းဆောင်များအားလုံးတွေ့ဆုံတဲ့ ၂ ရက်ကြာ အစည်းအဝေးကို အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နဲ့၂ ရက်နေ့မှာ ကွာလာလမ်ပူ မြို့မှာ ကျင်းပခဲ့ကြတယ်လို့ ဒီကနေ့ အောက်တိုဘာလ ၃ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ အစည်းအဝေးရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်က လတ်တလော ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အထောက်ပံ့များလျှော့ချခံနေရသည့် UNHCR ၏အခြေနေများနှင့် ချင်းဒုက္ခသည်များအရေးအဖြေရှာပြင်ဆင်မှုများအတွက်အဓိကထားဆွေးနွေးခဲ့ကြသည့်အပြင်သ‌ ဘောတူဆွေးနွေးချက်များပတ်သက်ပြီးလည်း UNHCR ကိုဆက်လက်သွားရောက်တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အစည်းဝေးကြီးကို UK မှ ဆရာ Jeremy Hoipangs နှင့် USA နိုင်ငံမှ…

အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်။ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ စက်တင်ဘာလ (၁) လ အတွင်း တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုကြောင့် ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား ၅၀၁ ဦးထက်မနည်း ရှိခဲ့တယ်လို့ မလေးရှား – မြန်မာ လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့(MMA)ရဲ့ ဒီကနေ့ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။ စက်တင်ဘာလ ၁ လအတွင်း မလေးရှားနိုင်ငံ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဌာနရဲ့ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း နဲ့ နိုင်ငံသားတွေရဲ့ တိုင်ကြားမှုကြောင့် ဖမ်းဆီးခဲ့ နိုင်ငံခြားသား ၂၉၆၃ ဦးထဲမှာ မြန်မာနိုင်ငံသား ၅၀၁ ဦး ပါဝင်ပြီး လက်ရှိဖမ်းဆီးခံရတဲ့ စာရင်းဟာ MMA အဖွဲ့ရဲ့ စုစောင်းရသလောက်သာဖြစ်ပြီး ဒီထက်ပိုပြီး များနိုင်တယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ အဖမ်းဆီးခံရချိန် အခက်ခဲရောက်နေသူတွေ ၊ တရားရုံးရင်ဆိုင်နေရသူတွေ၊ ရှေ့နေအခက်ခဲရှိသူတွေ၊…

စက်တင်ဘာလ ၃၀ ရက်။ မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ဆလန်ဂေါပြည်နယ်၊ Sungai Buloh ထောင်ထဲမှာ အကျဉ်းကျနေတဲ့ အသက် ၄၄ နှစ်အရွယ် ချင်းအမျိုးသားတစ်ဦး စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့မှာ အဆုတ် တီဘီရောဂါနဲ့ ကွယ်လွန်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ သေဆုံးသွားသူဟာ ပလက်ဝမြို့နယ် ၊ Lovai ကျေးရွာဇာတိက မရာချင်းအမျိုးသား အသက် ၄၄ နှစ်အရွယ် U Saung Saung လို့လည်း သိရပြီး မလေးရှားနိုင်ငံမှာ အလုပ်လုပ်ကိုင်နေရင်း တရားမဝင်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုနဲ့ ထောင်ကျပြီး အခုလို ထောင်ထဲမှာဘဲ သေဆုံးခဲ့ရတာလို့လည်း သိရပါတယ်။ မလေးရှားရောက် ချင်းအမျိုးသားတစ်ဦးက “ ထောင်ထဲ ဖျားနာနေချိန် ၊ ဆေးကုသခွင့် ရမရတွေနဲ့ ပက်သက်ပြီး ကျနော်လည်း သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းတွေကို မေးကြည့်သေးတယ် သူတို့လည်း…

စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ မလေးရှားနိုင်ငံ ၊ ဂျိုဟိုးပြည်နယ်၊ ဂျိုဟိုးဘာရူရှိ စားသောက်ဆိုင်တွေကို မနေ့စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့က ဝင်ရောက်စစ်ဆေးခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသား ၄၆ ယောက်အပါအဝင် နိုင်ငံခြားသား စုစုပေါင်း ၅၅ ဦးကို တရားမဝင်နေထိုင်မှုနဲ့ ဖမ်းဆီးခဲ့တယ်လို့ ဂျိုဟိုးပြည်နယ်လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဦးစီးဌာနက ဒီကနေ့ စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဂျိုဟိုးဘာရူခရိုင်အနီးရှိစားသောက်ဆိုင်တွေကို မနေ့စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့ ညနေ ၇ နာရီလောက်စတင်ပြီး ပြည်သူတွေ သတင်းပေးပို့ချက် နဲ့ ထောက်လှမ်းရေးတွေရဲ့ အချက်အလက်ပေါ်ခြေခံပြီး စစ်ဆေးမှုတွေပြုလုပ်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီမှာ အသက် ၁၈ နှစ်ကနေ ၅၃ နှစ်အကြားရှိ မြန်မာနိုင်ငံက အမျိုးသား ၃၈ ဦး၊ အမျိုးသမီး ၈ ဦးနဲ့ ကိုရီးယားနိုင်ငံသား…

စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ကျန်ဖိုင်မြို့မှာ စစ်ဘေးရှောင်နေတဲ့ မြန်မာစစ်ဘေးရှောင်တစ်ဦးဟာ ကိုယ်ကျင့်စာရိတ္တ မကောင်းတာကြောင့် ဒီတပတ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံပြန်ဖို့ အကြောင်းကြားခံထားရတယ်လို့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကသတင်းဌာနတချို့ရဲ့ဖော်ပြချက်အရ သိရပါတယ်။ New Champhai Branch (YMA) Secretary က “ ဒီ Rualthanmawia က စစ်ဘေးရှောင်တစ်ဦးဖြစ်တယ် အကျင့်စာရိတ္တ မကောင်းလို့ ဒီအပတ်အတွင်း မြန်မာနိင်ငံပြန်ဖို့ဖြစ်တယ် တခြား Branch တွကလည်း ဒါကို နားလည်ပေးစေချင်တယ်” လို့ စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့တယ်လို့ လည်းသိရပါတယ်။ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် အတွင်း စစ်ဘေးရှောင်နေတဲ့ မြန်မာစစ်ဘေးရှောင်တချို့ဟာ အရက်သေစာသောက်စားပြီး မူးယစ်ရမ်းကားပြသနာရှာတဲ့သူတွေ မူးယစ်ဆေးဝါးမှုနဲ့ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့သူတွေကို မြန်မာနိုင်အတွင်း ပြန်ဖို့ မောင်းထုတ်ခံရသူ အနည်းဆုံး ဆယ်ချီရှိနေပြီလို့လည်း…

စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်ခရိုင်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကို ဓာတ်မြေသြဇာတင်သွင်းတာတွေ မလုပ်ဖို့ အာဏာပိုင်တွေက စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့က အမိန့်ထုတ်ပြန်လိုက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ လောင်တလိုင်မြို့မှာနေထိုင်သူ ဒေသခံတစ်ဦးက “ဓာတ်မြေသြဇာက မိုင်းအတွက် အသုံးပြုတယ်ဆိုတာမျိုး လောင်တလိုင်ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက သတင်းကြားလို့ထင်တယ် ကုန်ပစ္စည်းတော်တော်များများကလည်း ပလက်ဝကနေ တဆင့် ရခိုင်ဘက် သယ်ယူနေတာဆိုတော့ ဒီဓာတ်မြေသြဇာသယ်ယူတာတွေကို ပိတ်တာဖြစ်တယ်” လို့ပြောပါတယ်။ ဒီတားမြစ်ချက်ဟာ ၂ လအတွင်း အကျုံးဝင်မှာဖြစ်ပြီး သယ်ယူတာလုပ်တဲ့သူတွေကို လိုင်စင်သိမ်းတာ၊ ကားသိမ်းတွေ အပြင် စတဲ့ အရေးယူမှုတွေကို လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်တယ်လို့လည်း လောင်တလိုင်ခရိုင်က အာဏာပိုင်တွေက အမိန့်ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်မြို့ကနေ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ လမ်းပိုင်း၊ ကုလားတန်မြစ်ကမ်းတွေကနေတဆင့် ကုန်ပစ္စည်းတွေ…

စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်။ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ UNHCR ရဲ့ Chin Cessation policy ခေါ် ချင်းဒုက္ခသည်များ ဒုက္ခသည်အဖြစ်မှ ရပ်ဆဲခြင်းကာလ ၂၀၁၇ ၊ ၂၀၁၈၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်း UNHCR ကဒ် မတရားသိမ်းခံရပြီး ကဒ်ပြန်ပေးရန် အဖွဲ့အစည်းအသီးသီးမှ အသနားခံစာတင်ထားသော်လည်း ဒီကနေ့ချိန်ထိ မရသေးတဲ့ မလေးရှားရောက် ချင်းဒုက္ခသည်တွေ အနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာချင်းအဖွဲ့အစည်းတွေဆီကနေ နာမည်စာရင်း နဲ့ လက်ရှိကိုင်ဆောင်တဲ့ ဖုန်းနံပတ်တွေပေးဖို့ မလေးရှားရှိ ချင်းအဖွဲ့အစည်းအသီးသီးက အသိပေးထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ Dai Community in Malaysia က တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက “အဖွဲ့အစည်းတိုင်းရဲ့ ရုံး Email ကနေတဆင့် အရင်က ချင်းဒုက္ခသည်ကဒ်သိမ်းခံရပြီး ပြန်မရတဲ့သူတွေရှိရင် နာမည်စာရင်းပေးပို့ဖို့ UN ရုံးဘက်က လာတောင်းလို့ဖြစ်တယ်။ ခုနှစ်တော့…

စက်တင်ဘာလ ၁၂ ရက်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်ခရိုင်၊ တွီဒန်းကျေးရွာမှာခိုလှုံတဲ့ ပလက်ဝစစ်ဘေးရှောင်တွေနဲ့ ဒေသခံတွေရဲ့ တောင်ယာစပါးတွေကို ကြွက်တွေက အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဖျက်ဆီးနေလို့ စားနပ်ရိက္ခာအတွက် စိုးရိမ်နေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေပြောဆိုချက်အရ သိရပါတယ်။ စစ်ဘေးရှောင် ပလက်ဝဒေသခံတစ်ဦးက “တွီဒန်းမှာ ပလက်ဝစစ်ဘေးရှောင် နဲ့ ရွာကဒေသခံတောင်ယာစပါးတွေကို ကြွက်တွေက စားသောက်ဖျက်ဆီးတာ တော်တော်လေးအခြေအနေဆိုးတယ်လို့ပြောတယ် တချို့ဆို တောင်ယာတစ်ခုလုံးပျက်စီးတာမျိုးလည်းရှိတယ် အခုက စပါးမှည့်ချိန်ဆိုတော့ မှည့်တဲ့စပါးတွေဆို ကြွတ်တွေက အကုန်ဖျက်စီးသွားတယ် မမှည့်တဲ့ဟာတွေလောက်ပဲ ကျန်တယ် ၉ လပိုင်း နဲ့ ၁၀ လပိုင်းက စပါးရိတ်သိမ်းချိန်မှာ အခုလို စပါးတွေ အဖျက်ဆီးခံရတော့ သူတို့မှာ စားနပ်ရိက္ခာအတွက်လည်း” လို့ပြောပါတယ်။ တောင်ယာစပါးတွေဟာ သြဂုတ်လကုန်ပိုင်းကတည်းကနေစလို့ မှည့်လာတဲ့ချိန် ကြွက်တွေရဲ့ စားသောက်ဖျက်ဆီးတာခံရတာဖြစ်ပြီး ဒေသခံအိမ်ခြေ ၁၅၀ ကျော်နဲ့…

စက်တင်ဘာလ ၁၁ ရက်။ မလေးရှားနိုင်ငံ ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့မှာ လူသတ်မှုကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ချင်းအမျိုးသားတစ်ဦးကို စက်တင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့က ပထမအကြိမ် ရုံးထုတ်ပြီး အမှုကြားနာ စစ်ဆေးတာတွေ စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်တယ်လို့ Dai Community in Malaysia ကတာဝန်ရှိသူတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ သြဂုတ်လ ၂၂ ရက်နေ့က ကွာလာလမ်ပူမြို့၊ Kotaraya , Jalan Silang မှာ မြိုချင်းအမျိုးသားတစ်ဦးကို အသက် ၃၀ ဝန်းကျင်အရွယ်ရှိတဲ့ ဒိုင်ရ်(ချင်း) အမျိုးသားက ဓားထိုးမှုကျူးလွန်ခဲ့ပြီး ဓားထိုးခံရတဲ့ မြို(ချင်း) အမျိုးသားဟာ သေဆုံးသွားခဲ့ပါတယ်။ Dai Community in Malaysia က တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက “အမှုဖြစ်သွားတာက ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ ပတ်ကျော်လောက်ကဖြစ်တယ် ကျူးလွန်သူက ရှောင်နေတော့…

စက်တင်ဘာလ ၁၀ ရက်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်ခရိုင်၊ ပန်ခွားရွာမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးနဲ့အတူ ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ ချင်းအမျိုးသားတစ်ဦးဟာ ထွက်ပြေးစဉ် အိန္ဒိယ – မြန်မာ နယ်စပ် Tio ချောင်းမှာ ရေနစ်သေဆုံးလျက်အလောင်းကို စက်တင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့က တွေ့ရှိခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ရေနစ်သေဆုံးခဲ့တဲ့ ချင်းအမျိုးသားဟာ ချင်းပြည်နယ်၊ ထန်တလန်မြို့နယ် Salen ကျေးရွာက ဦးရွှေကျုံးဖြစ်ပြီး ၎င်းယာဉ်မောင်းနဲ့အတူ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက်နေ့မှာ လောင်တလိုင်ခရိုင်၊ ပန်ခွားကျေးရွာမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးသယ်ဆောင်မှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံရစဉ် ထွက်ပြေးခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။ အခြေနေသိရှိသူတစ်ဦးက “ဖမ်းဆီးမိတဲ့နေ့ကတည်းက ထွက်ပြေးတာလို့သိရတယ် အဲဒီလမ်းတလျောက် ဂိတ်တွေကလည်းချထားတော့ သူက တောလမ်းကနေ ထွက်ပြေးတာလို့ပြောတယ် အဲဒါမနေ့က Vartekkai ရွာချောင်းမှာ ဒဏ်ရာများစွာနဲ့ သူ့လောင်းကို တွေ့ကြတယ်လို့ သိရတယ်”…