2025

LORCAN LOVETT | FRONTIER ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်က ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ဒုဥက္ကဋ္ဌ Dr.Sui Khar နဲ့  FRONTIERတို့ ‌တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။Frontier နဲ့ Dr.Sui Khar ရဲ့ English လို အင်တာဗျူးမေးမြန်းခန်းမှ Chin World စာဖတ်ပရိတ်သတ်အတွက် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဖော်ပြရပါတယ်။  ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ဟာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှာ စတင်တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ သက်တမ်း ၃၇ နှစ်ခန့်ရှိတဲ့ ဝါရင့်ချင်းလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်ပါတယ်။ Source: The CNF will be abolished after the revolution’, says Chin leader Sui Khar from Frontier Myanmar FRONTIER-မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အခြေအနေကို ဘယ်လိုမြင်လဲ။ ? Dr.Sui Khar -ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး…

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့လည်ပိုင်းက တွန်းဇံမြို့နယ် တွီးခိန်းရွာမှာ Zomi Revolutionary Army -Eastern Command(ZRA-EC)တပ်ဖွဲ့က ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်နေ့က စတင်ပြီး တီးတိန်မြို့နယ် နှင့် တွန်းဇံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာ တချို့မှာဝင်ထွက်သွားလာမှုများ မပြုလုပ်ရန် သက်ဆိုင်ရာ ဒေသခံပြည်သူများကို အသိပေးခဲ့တယ် လို့ ဒေသခံများထံမှ သိရှိရပါတယ်။ ZRA-EC က အများပြည်သူ ဝင်ထွက်သွားလာဖို့ပိတ်ပင်တဲ့ကျေးရွာတွေ ထဲမှာတော့ Thalmual, Phaiza, Buanli, Dampi, Tuisanzang, Bukphil, Ngente, Darkhai, Tauleng, Ngalbual ရွာတွေ ပါဝင်ပြီး ယင်း ကျေးရွာတွေရဲ့ နယ်မြေကို မည်သည့် အရေးကြီး အကြောင်း ကိစ္စ ကြောင့်မှ ဖြတ်သန်း…

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးမြို့နယ်တောင်ပိုင်း ကလေး – ဂန့်ဂေါကားလမ်းဘေးမှာ ရှိတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေနေထိုင်တဲ့ သံဖိုရွာနဲ့ ကျော်ရွာကို ယမန်ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့က စစ်ကောင်စီကလေကြောင်းနဲ့ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ အရပ်သားပြည်သူ ၁၀ ဦးသေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “သံဖိုနဲ့ကျော်ရွာ ဗုံးကြဲတယ် တစ်ရွာကို ပြည်သူ ၅ ယောက်စီ ဗုံးထိပြီးတော့ သေဆုံးတယ်လို့ပြောတယ် ဝက်တစ်ကောင်ရောသေတယ် ကျားမ၊ အသက်အရွယ်တွေတော့ မသိရသေးဘူး” လို့ပြောပါတယ်။ ချင်းလူမျိုးတွေ နေထိုင်တဲ့ သံဖိုကျေးရွာကို စစ်ကောင်စီဗုံးကြဲလို့ တစ်အိမ်ထဲနေ မြေးအဖိုးနှစ်ယောက်စလုံး ပွဲခြင်းပြီးသေဆုံးခဲ့ရပြီး အဖိုးဖြစ်သူက ဦးခေါင်းပြတ်ထွက်သွားကာ သေဆုံးခဲ့ရပြီး နေအိမ်အတွင်း ဗုံးစထိမှန်သူတချို့လည်း ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ အဲဒီအခြေအနေ သိရှိသူ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ “ ကလေး ၂…

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်။ ချင်းပြည်နယ်၊ဟားခါးမြို့မှာ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် (၇၇)နှစ်မြောက် ချင်းအမျိုးသားနေ့အခမ်းအနား အောင်မြင်စွာကျင်းပနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ထားရှိမှုအခြေအနေကို ယမန်နေ့ ဖေ ဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက် နေ့ နံနက် (၉) နာရီခွဲက စစ်ကောင်စီခန့် ချင်းပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် ဒေါက်တာဝုန်ဆွန်းထန်က သွားရောက်ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခဲ့ကြောင်းစစ်ကောင်စီကသတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဟားခါးမြို့မှာ ကျင်းပခဲ့တဲ့ ချင်းအမျိုးသားနေ့အခမ်းအနားတွေမှာ စစ်ကောင်စီခေါင်း ဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က တကြိမ်မှာ လာရောက်တက် ရောက်ခဲ့ခြင်းမရှိသေးကြောင်း သိရပါတယ်။ ယခုနှစ် ၂၀၂၅ ဖေ ဖော်ဝါရီ ၂၀ ရက် ဟားခါးမြို့မှာ ကျင်းပမယ့် ချင်းအမျိုးသားနေ့ အခမ်းအနားမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကိုယ်စား တခြားစစ်ကောင်စီထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်တချို့သာ လာ ရောက်ဖွယ်ရှိ ကြောင်း ဟားခါးမြို့ ဒေသခံ၁ဦးဆီကသိရပါတယ်။…

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်။ ကလေးမြို့နယ်မှာ အခုရက်ပိုင်းအတွင်း စစ်ကောင်စီက ဗုံး တောက် လျှောက်ကြဲ နေကာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတာမရှိတဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးမြို့နယ်တောင်ပိုင်း ကလေး – ဂန့်ဂေါကားလမ်းဘေးမှာ ရှိတဲ့ နတ်ချောင်းကျေးရွာက တိုက်နယ်ဆေးရုံကို ဒီကနေ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းက လေကြောင်းကနေတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ဆေးရုံအဆောက်အဦး အားလုံးပျက်စီးခဲ့ရကာ ၊နတ်ချောင်းကျေးရွာကို ယမန်နေ့ကနေ ဒီကနေ့အထိ နှစ်ရက်ဆက်တိုက် လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်တာတွေကြောင့် ဒေသခံ ၁၀ ဦးကျော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ ကလေးမြို့နယ်က ဒေသခံတစ်ဦး “ တိုက်ပွဲတွေက ဆက်ဖြစ်နေလို့ ဗုံးကြဲတာတွေလည်း တောက်လျောက်လုပ်နေတာလို့ သိရတာဘဲ နတ်ချောင်းရွာကိုလည်း မနေ့ကစလို့ ဗုံးကြဲတာ ဒီနေ့ မနက်ပိုင်းမှာလည်း ကြဲတယ်လို့ သိရတယ်” လို့ပြောပါတယ်။ ကလေးမြို့နယ်အတွင်းမှာရှိတဲ့…

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးမြို့နယ်တောင်ပိုင်း ကလေး – ဂန့်ဂေါကားလမ်းပေါ်က ကမ်းပါးနီ တံတားအနီးက စစ်ကောင်စီ တပ်စခန်းကို ဒေသတော်လှန်ရေးအဖွဲ့က ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့မှာ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီးစစ်ကောင်စီတပ်ကအများအပြားသေဆုံးခဲ့ကာ၊လက်နက် အမြောက်များလည်း သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “တော်လှန်ရေးလူတွေကလည်း တင်နေကြတယ်ဆိုတော့ သိမ်းပြီလို့ပြောတယ် ရတဲ့လက်နက်တွေလည်းပြထားတာဆိုတော့ အခုဟာက တခြားဘက်တွေကိုပါ ဆက်လုပ်နေလို့ အဲလောက်လေယာဉ်နဲ့ ဗုံးကြဲနေတယ်လို့ သိရတယ် နတ်ချောင်းရွာကိုလည်း ဒီမနက်ကြဲတယ်လို့ သိရတယ်” လို့ပြောတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းအစပ်နားမှာတည်ရှိတဲ့ ကမ်းပါးနီတံတားအနီးက စစ်ကောင်စီတပ်စခန်းကို ဒေသခံတော်လှန်ရေးတပ်တွေက ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့ကစလို့ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက်နေ့မှာ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး တိုက်ပွဲအတွင်း စစ်ကောင်စီဘက်က အများအပြားသေဆုံးခဲ့သလို သုံ့ပန်း၂၀ ကျော်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးရမိကာ…

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်။ မတူပီမြို့နယ်မှာ လမ်းတွေခဏပိတ်ခြင်းဟာ လေကြောင်းအန္တရယ်ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း CDF – Matupi (တပ်မဟာ – ၁) ပြောခွင့်ရှိသူ ကိုဘွေအုပ်ကပြောပါတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်မှာ CDF – Matupi တပ်ရင်း (၃) ထိိန်းချုပ်တဲ့နေရာမှာ ၅ ကြိမ်မြောက် ကျင်းပပြုလုပ်မယ့် ဧရိယာ (၃) ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး (လူထု)ညီလာခံကို တက်ရောက်လာကြတဲ့ တာဝန်ရှိပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ လူငယ်တွေကို ကျေးရွာခြင်းကြား ဆက်သွယ်သွားလာရာလမ်းမှာ ဂိတ်ချထားတဲ့ CDF – Matupi (တပ်မဟာ – ၁) က သွားလာဖြတ်သန်းခွင့် အကြောင်းမဲ့ ပိတ်ပင်တားဆီးခဲ့တာလို့ CDF – Matupi တပ်ရင်း (၃) နဲ့ ဧရိယာ (၃) ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က…