ဆောင်းပါး

By Kyaw Swa Min အစ္စရေး (၈) ဂျူးမုန်းတီးရေးဝါဒ antisemitism တယောက်ကမေးတယ်။ အာရပ်တွေတင်မက ကမ္ဘာမှာ လူတချို့ရဲ့ antisemitism ဂျူးမုန်းတီးရေးဝါဒ က ကဘယ်လို အမြစ်တွယ်လာတာလဲ တဲ့။ အလွန်ရှည်လျားပါတယ်။ တိုတိုပြောရရင်တော့ သမိုင်းတလျောက် ဘာသာတွေ ကွဲလာတာကြောင့်လို့ ပြောလို့ရတယ်။ အစ္စရေးအကြောင်းရေးရင်းအရှေ့မရောက်ပဲအနောက်ပြန်သွားရရင်၊ ခရစ်နှစ် ၁ ရာစုတုန်းက ဂျေရုဆလင်ကိုသိမ်းပိုက်ထားတဲ့ ရောမသားတွေက Mar’s တို့၊ ဂျူပီတာ တို့လို နတ်ဘုရားတွေ ကိုးကွယ်တယ်။ ခရစ်တော် ကို ကားစင်တင်သတ်တာကို သမိုင်းမှာ ဂျေရုဆလင်ရဲ့ ရောမသား အုပ်ချုပ်သူက လုပ်ခဲ့တာလို့ ဆိုကြသလို၊ ယေရှုခရစ်ကို ဘုရားလွှတ်လိုက်တဲ့ သားတော်လို့ မယုံကြတဲ့ ဂျူးတချို့ကြောင့်သေရတာလို့ ဆိုကြတယ်။ အဲ့ဒီမှာ ဂျူး သတ်တာ လိုလို၊…

By Kyaw Swa Min အစ္စရေး (၆) အစ္စရေး ရဲ့ထောက်လှမ်းရေး (မော့ဆက်) ************************************* ရန်သူပတ်လည်ဝိုင်းထားတဲ့ အစ္စရေးဂျူးတွေ နိုင်ငံထူထောင်တဲ့အခါ မော့ဆက်ဆိုတဲ့ သူ့ရဲ့ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့အစည်း က နိုင်ငံနဲ့အတူပြိုင်တူ မွေးဖွားလာတယ်။ နိုင်ငံ တည်ထောင်စမှာ ဝန်ကြီးချုပ်သစ် ဘင်- ဂေါရီးယန်းကို ပျော့တယ်ဆိုပြီး ဂျူး အစွန်းရောက်တွေက မစီးမကပ်ဘူး။ ဘင်-ဂေါရီးယန်းက လည်း သူတို့ကို နေရာမပေးဘူး။ ဘင်- ဂေါရီးယန်း ဟာ ရန်သူပတ်လည်ဝိုင်းတဲ့ နိုင်ငံငယ်လေးအတွက် ရန်သူ့သတင်းကြိုရဖို့အရေးကြီးတယ်ဆိုတာ သိတယ်။ ဒီတော့ မော့ဆက် ကိုထောင်တယ်။ မော့ဆက်ကို ဦးစီးရတဲ့ အစ္စဟာရယ် က ဂျူးအစွန်းရောက်၊ ဘင်-ဂေါရီးယန်းနဲ့ သိပ်မတည့်လှဘူး။ သူက ဝန်ကြီးချုပ်ကို အကြံပေးကြတယ်။ သေရဲ၊ သတ်ရဲ၊ ရန်သူထဲ ထိုးဝင်ရဲတဲ့…

By Kyaw Swa Min စစ်ဖြစ်နေတဲ့ အစ္စရေး ရဲ့ ဂျူးဘာသာ (Judaism) နဲ့ ပါလက်စတိုင်းအာရပ်ကမ္ဘာ အစ္စလာမ်တို့ တူတဲ့အချက်တွေ အများကြီးရှိတယ်။ ( Abrahamic Faith) လို့ခေါ်တယ်။ အီဗရာဟင် ကဲ့သို့ ဘုရားအပေါ် သက်ဝင်ကြသူများပေါ့။ ပထမတူတာက ကိုးကွယ်ရာ ဘုရားအတူတူပဲ။ ဂျူးက သူတို့ဘာသာစကားနဲ့ God ဒါမှမဟုတ် ယေဟောဝါ လို့ခေါ်တယ်။ အစ္စလာမ်က သူ့ဘာသာစကားနဲ့ God သို့မဟုတ် အလ္လာ လို့ခေါ်တယ်။ တဆူတည်းပဲ။ အစားအသောက် ဥပဒေတွေ အတော်တူကြတယ်။ ဝက်သားမစားဘူး၊ လည်လှီးသားပဲ စားတယ်၊ အသားစားဖို့အတွက် လည်လှီးကြပုံခြင်းလည်းတူတယ်၊ တုံးတဲ့ဓါးနဲ့ လှီးသတ်လို့မရဘူး၊ နည်းသိရမယ်၊ အသွေးတွေအကုန် စွန့်ပစ်ရတယ်။ ( logic- သွေးကတဆင့် ရောဂါပါတတ်လို့)…

By Kyaw Swa Min အစ္စရေး (၁)။ အစ္စရေးနိုင်ငံ ကို ထူထောင်တဲ့ ဂျူးလူမျိုး တွေဟာ အလွန်ရှေးကျတဲ့လူမျိုးတမျိုး။ အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် 3500 ကျော်ကတည်းက မြို့ပြနဲ့ အခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြတယ်။ သူတို့မြို့တော်က ဂျေရုဆလင်။ ဘုရားသခင်ရှိတယ် ကမ္ဘာကြီးကို ဘုရားသခင်က ဖန်ဆင်းတယ် ဆိုတဲ့ ဘာသာတရားမျိုး ကို ပထမဆုံး စပြီး ကမ္ဘာကို မိတ်ဆက်ခဲ့တာ အစ္စရေးက ဂျူးတွေပဲ။ ဖန်ဆင်းရှင် တဦးတည်းထားပြီး ကိုးကွယ်တဲ့ဘာသာ မို့ monotheistic ဘာသာတွေ လို့ခေါ်တယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၃၅၀၀ လောက်က သူတို့က စပြီး God ဖန်ဆင်းရှင်အဖဘုရား ဆိုတဲ့ ကိုးကွယ်မှု စတယ်။ သူတို့ ဘာသာရေး ဆိုတာ…

Chin Leader Talks Myanmar-India Ties, Junta’s Growing Ties With Russia Sui Khar, the vice-chairman of the Chin National Front (CNF), says that Myanmar’s civil war is approaching a tipping point, both within and beyond Chin State. By Karishma Hasnat June 11, 2025/The Diplomat ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) ဒုတိယဥက္ကဌဖြစ်သူ Dr.Sui Khar အား The Diplomatသတင်းဌာနမှ အင်တာဗျူးခဲ့ရာ အဆိုပါအင်တာဗျူးတွင် မြန်မာစစ်တပ်၏လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ မြင့်တက်လာခြင်းနှင့်…

ကိုဇံ(ချင်းတောင်) မန္တလေးငလျင် လှုပ်ခတ်အပြီးမှာ ချင်းတောင်အတွက် အနာပေါ် တုတ်ကျသလိုအထိအနာဆုံးဖြစ်ခဲ့တာက ဝဥ ဈေးကွက် ပါပဲ။ “စစ်ဘေးရော၊ သဘာဝဘေးကြောင့်ပါ ချင်းတောင်ရဲ့ စိုက်ပျိုးရေး ထုတ်ကုန်တွေ ဈေးကွက် ပျောက်ခဲ့ရပြီ” လို့ ချင်းတောင် ဝဥစိုက် တောင်သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူဦးရေ ငါးသိန်းနီးပါးရှိတဲ့ ချင်းပြည်နယ်မှာ စိုက်ပျိုးရေးကို အခြေခံပြီးအသက် မွေးဝမ်းကျောင်းသူအရေအတွက်က ဘက်စုံ ဖွံ့ဖြိုးရေး ကို ဆောင်ရွက်နေတဲ့ NGO တစ်ခုဖြစ်သော လူထု အကျိုးဆောင် ဖွဲ့ဖြိုးရေး အဖွဲ့ ခေါ် Community Agency for Rural Development (CAD)ရဲ့ စစ်တမ်းအရ ပြည်နယ်လူဦးရေရဲ့ လေးပုံသုံးပုံ ရှိပါတယ်။ ဒီစိုက်ပျိုး တောင်သူတွေမှာ တောင်ယာ စပါး စိုက်သူတွေကလွဲရင်…

ခွန်ဘီလီ ၂၀၂၅ ခုနှစ် မေလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် မြန်မာစစ်တပ်သည် ချင်းတောင်ခြေ ကလေးမြို့မှ အနည်းဆုံး စစ်ကား ၁၅ စီးပါဝင်သောစစ်ယာဉ်တန်းဖြင့်  ချင်းတောင်တန်းများပေါ်သို့ အရေးကြီးသော စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှုကို စတင်ချီတက်လုပ်ဆောင်လာခဲ့ပြီး၊ လက်ရှိ ချင်းတော်လှန်ရေး အတွက် အရေးကြီးသော အလှည့်အပြောင်းတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ချင်းပြည်နယ်၏ မြောက်ဘက်စွန်းမှ စစ်အုပ်စုတပ်များ ချီတက်လာသည့် ဤစစ်ဆင်ရေးသည် တိုက်ပွဲကွင်း တစ်ခုထက်ပိုမိုသော ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည့် အရာဖြစ်သည်—ဤသည်မှာ ချင်းလူမျိုးများ၏ တော်လှန်ရေးခံနိုင်ရည်၊ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်များ၏ အင်အား၊ အထူးသဖြင့် ချင်းလူမျိုးများ၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို တွက်ချက်ထားသော စမ်းသပ်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်။ အန္တရာယ်ရှိသော ချီတက်မှု စစ်အုပ်စု၏ စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှု၏ အင်အားကို လျှော့တွက်မသင့်ပေ။ သို့သော် အသစ်ရရှိသော ထောက်လှမ်းရေးအချက်အလက်များအရ အင်အားကြီးမားသော စစ်တပ်အုပ်စုအဖြစ် ပေါင်းစပ်ထားပြီး တပ်အင်အားသည်…

Salai Htun Hla Kyaw တရွေချောင်းသည် မင်းပြားမြို့နယ်၊ မင်းကူးလမ်းအုပ်စု၏ အဓိက အသက်သွေးကြောမ ကြီးများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ မင်းကူးလမ်းအုပ်စုထဲမှ မြစ်ဖျားခံစီးဆင်းပြီး ဖုံသာအုပ်စုထဲ၌ ဖုံသာချောင်းအမည်ဖြင့် အနောက်ဘက်သို့ ဆက်လက်စီးဆင်းကာ ထိုမှတစ်ဆင့် ဒုံသားကျေးရွာအနီးတွင် လေးမြို့မြစ်ထဲသို့ စီးဝင်သွားသည်။ တရွေချောင်းကို ဒေသနေ ချင်းလူမျိုးများက တေလောင်ဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ ချောင်းတလျှောက် ကမ်းပါးများပေါ်တွင် ကျေးရွာပေါင်း ၂၀ အထိ တည်ရှိလျှက်ရှိပြီး ၁၉ ရွာမှာ ချင်းလူမျိုးများ နေထိုင်သော ရွာများဖြစ်သည်။ ကျေးရွာအများစုသည် ဝါး (သို့မဟုတ်) သစ်များဖြင့် ဆောက်လုပ်ထားသည့် ခြေတံ‌ရှည်အိမ်များဖြင့် ပြည့်နှပ်နေတတ်ပြီး ၎င်းတို့ကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ဒေသနေ ဌာနေချင်း လူ‌မျိုးများ၏ လူနေမှုဘဝ အခြေအနေအပြင် ဖွံ့ဖြိုးမှုနောက်ကျခြင်းများ၏ ပုံရိပ်များကိုပါ အထင်းသား တွေ့မြင်နိုင်သည်။…

Mizoram: Why Myanmar refugees fear biometric data could reach Junta By Salai Van Bawi Mang အိန္ဒိယ၏ ကြံရွယ်ချက်များက မည်သို့ပင် ရှိစေကာမူ၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် လူတစ်ဦးချင်း၏ ဇီဝသွင်ပြင်အချက်အလက်များ ရယူစုဆောင်းမှု၏ ရည်ရွယ်ချက်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖော်ပြရမည် ဖြစ်သည်။ (အိစ်ထ်မိုဂျို – မေလ ၁၄ ရက်၊ ၂၀၂၅ ခုနှစ်) … အိန္ဒိယပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာနက လူတစ်ဦးချင်း၏ ဇီဝသွင်ပြင်အချက်အလက်များကို ရယူစုဆောင်းရန်နှင့် နယ်စပ်ခြံစည်းရိုး တည်ဆောက်ရန် အစီအစဉ်များကို တွန်းအားပေးလုပ်ဆောင်လာနေသဖြင့်၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသူများအတွက် အခြေအနေများက ပိုမိုရှုပ်ထွေးလာလျက် ရှိနေသည်။ ၂၀၂၃ နှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်များအတွင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်…

============================ အရှိုချင်းနိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အခါအခွင့်သင့်သလို အမျိူးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းများတည်ထောင်ကာ လူမျိူးရေရှည်တည်တံ့ရေးကို အရှို(ချင်း)အမျိူးသားခေါင်ဆောင်များက လက်လှမ်းမှီသရွှေကြိုပမ်းခဲ့ကြပါသည်။ ကိုယ်ပိုင်နယ်မြေသတ်သတ်မှတ်မှတ်မရှိသော်လည်း ပါတီစုံဒီမိုကရေးစီကျင့်သုံးခဲ့သောကာလတစ်လျောက်လုံး နိုင်ငံရေးပါတီတည်ထောင်ကာ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေး စိတ်ဓာတ်ကိုမြှင့်တင်ပေးခဲ့ကြပါသည်။ အရှို(ချင်း)တို့ဟာသမိုင်းအစဉ်အဆက်အမျိုးသားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းတည်ထောင်ကာ နိုင်ငံရေးဦးဆောင်မူပေးခဲ့သောလူမျိူးဖြစ်ကြောင်းတင်ပြလိုပါသည်။တစ်ချို့ကအရှို(ချင်း)တွေဟာအခုမှနိုင်ငံရေးပါတီထောင်ပြီးနိုင်ငံရေးလုပ်သလိုလို ထင်နေကြပါတယ်။အရှို(ချင်း)တွေကိုယ်တိုင်ကအဲ့သလိုထင်တဲ့သူတွေရှိတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် ရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။ ဒါပေမယ့် နိုင်ငံရေးအာဏာကျင့်သုံးနိုင်သောအနိုင်ရပါတီအဖြစ်တော့ အောင်မြင်မူမရရှိခဲ့ကြပါဘူး။ ဒါကလည်း အရှို(ချင်း)လူမျိုးတွေအနေဖြင့်အလေးအနက်စဉ်းစားရမယ့် အရေးကြီးတဲ့အချက်ဖြစ်တယ်လို့သတိပေးလိုပါတယ်။ တကိုယ်တော်စွန်းစားခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံကျောင်းသားခေါင်းဆောင် အာဇာနည်ဆလိုင်းတင်မောင်ဦးဟာစစ်အာဏာရှင်တွေကို အံတုကာ အာဏာရှင်ကျဆုံးရေးအတွက်အသက်ပေးခဲ့သောတစ်ဦးတည်းသောအာရှတိုက်သူရဲကောင်းဖြစ်ပါတယ်။သူဟာအရှိုချင်းလူမျိူးစစ်စစ်ဖြစ်ပါတယ် (1)အရှိုခွန်စူ(ချင်းနေရှင်နယ်ပါတီ) —————————- အရှိုခွန်စူကိုမြန်မာနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးအကြိုကာလ1947ခုနှစ်တွင်ဖွဲ့စည်းတည်ထောင်ခဲ့ပါသည်။ ဤပါတီသည်အရှို(ချင်း)လူမျိူးတို့၏ပထမဆုံးနိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ပါတီဥက္ကဌမှာဆမိုလှဦး(BA)သည်1947တွင် ဗိုလ်ချူပ်အောင်ဆန်းဦးဆောင်သော ဖဆပလ အဖွဲ့ချူပ်သို့သွားရောက်တွေ့ဆုံပြီးပါလီမန်(လွှတ်တော်)တွင်အရှို(ချင်း)အမတ်နေရာရရှိရန် တောင်းဆိုခဲ့လေသည်။ အရှို(ချင်း)အတွက်ပါလီမန်အမတ်တနေရာရရှိခဲ့ရာ အရှိုချင်းအမျိုးသား ဦးဖိုးအောင်(ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ကုတ်မြို့နယ် ဒုံရွာဇာတိသည် ပခုက္ကူမြို့နယ်မှအရွှေးခံကာ ပါလီမန်အမတ်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အရှိုခွန်စူပါတီမှအမတ်ဦးဖိုးအောင်သည် တိုင်ပြု ပြည်ပြုလွှတ်တော်၌ မကြာမီလွတ်လပ်ရေးရရှိတော့မည့်မြန်မာနိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းအုပ်ချူပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေ(မူကြမ်း)ရေးဆွဲရာ၌ပါဝင်ခဲ့ပေသည်။အရှိုခွန်စူပါတီအောက်တွင်အရှို(ချင်း)အမျိူးသားကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(ACDO)ရှိသည်။လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်မကြာမီတွင်ကွန်မြူနစ်လိုလားသူတပ်ဖွဲ့ဝင်အချိူးသည်ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီသို့ဝင်ရောက်ခဲ့ကြသည်။နောင်တွင်၎င်းတို့ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီအောက်တွင် ချင်းဦးစီးအဖွဲ့ကိုဖွဲ့စည်းခဲ့ကြလေသည်။ (2)မြေပြန့်ချင်း အမျိူးးသားအစည်းအရုံး ================ မြေပြန့်ချင်းအမျိူးးသားအစည်းအရုံးသည် မြန်မာနိုင်ငံလွှတ်လပ်ရေးရရှိပြီးပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ်တွင်…