ချင်းပြည်သတင်း

ဇန်န၀ါရီလ ၃ ရက်။ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊လောင်တလိုင်ခရိုင်နယ်မြေဟာပထဝီအနေအထားအရမီဇိုရမ်ပြည်နယ်မှာအကြီးဆုံးခရိုင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးအရ ကုန်းကြောင်း (သို့)ရေကြောင်းနဲ့သာသွားလာနိုင်တဲ့ ကျေးရွာအများကြီးရှိနေတာကြောင့် ချင်း(မြန်မာ)ဒုက္ခသည်များကိုဆန့်ဖြန့်ဝေရာမှာ ကြန့်ကြာမှုများရှိတယ်လို့လောင်တလိုင်ခရိုင်အစိုးရတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးကပြောပါတယ်လို့The Timesof India က ဇန်နဝါရီလ (၂) ရက်နေ့မှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းဆန်ထောက်ပံ့မှုကို မြန်မာနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နှစ်နိုင်ငံတို့နဲ့နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း လောင်တလိုင်ခရိုင်အတွင်းအုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်ရှိသူများက စစ်ရှောင်ဒုက္ခသည်များအတွက်ဆန်များထောက်ပံ့ ေနပါတယ်။ စစ်ဘေးရှောင်ဒုက္ခသည်တစ်ဦးက “ တစ်ဦးကို ဆန် ၃၁.၅ ကီလိုဂရမ် ရရှိတယ်”လို့ပြောပါတယ်။ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးကလည်း “ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေက ဆန်တန်ချိန်ပေါင်း ၁၅၂၆တန်ထောက်ပံ့ပေးတာဖြစ်ပြီး ဒုက္ခသည်ပေါင်း ၈၀၂၀ ဦး ကိုအခမဲ့ဝေမျှပေးတာဖြစ်တယ်”လို့ပြောပါတယ်။ ယခုနှစ် ၂၀၂၅ ဆန်းပိုင်း ဆန်အခမဲ့ထောက်ပံ့မှုကို မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လောင်တလိုင်ခရိုင်အတွင်းစစ်ဘေးရှောင်လာတဲ့ ချင်းပြည်နယ်အတွင်းက စစ်ဘေးရှောင် ၅၉၂၂ ဦးနဲ့ မြန်မာ -ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်နယ်စပ် စစ်တကောင်းတောင်တန်းဒေသက စစ်ဘေးရှောင်လာသူ…

ဇန်နဝါရီလ ၂ ရက်။ ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့ နှစ်သစ်ကူးည ၇ နာရီခန့်က စပြီး ကလေးမြို့ ကြုံ့သုံးပင်ရပ်ကွက်က သက်တမ်း နှစ် ၆၀ ကျော်ရှိတဲ့အထကကျောင်းဆောင်မီးလောင်ပြာကျခဲ့ကြောင်း၊မီးလောင်ပြာကျသွားတဲ့ ကြုံ့သုံးပင် ရပ်ကွက်ရှိ တွဲဖက် အထက်တန်း ကျောင်းဆောင်ဟာ ၁၉၆၀ ခန့်မှာ တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ ပျဉ်ထောင် နှစ်ထပ် ကျောင်းဆောင် ဖြစ်ကာ နှစ်ပေါင်းစွာ ကလေးမြို့ဒေသခံများပညာသင်ခဲ့ရာကျောင်းမီးလောင်တာဖြစ်လို့စိတ်မကောင်းဖြစ်ရကြောင်း ကလေးမြို့ ဒေသခံများရဲ့ ပြောပြချက်အရ သိရှိရ ပါတယ်။ “အရင် Seventh Day Adventist အသင်းတော်ရဲ့ ကျောင်း ပါ။ ပြည်သူပိုင် သိမ်းတော့ အစိုးရ ကျောင်း ဖြစ်သွား တာပါ။ မီးလောင်တဲ့ အဆောင် ကို ၁၉၆၀ လောက်က SDA အသင်းတော်ကနေ…

ဇန်နဝါရီလ ၂ ရက်။ ချင်းပြည်သူတွေ လိုလားတောင့်တတဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ချင်းပြည်သစ် ထူထောင်နိုင်ရေး သန္နိဌာန်နဲ့ မဆုတ်မနစ် ဆက်လက်ပြီး မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေ ဆင်နွဲသွားဖို့ တိုက်တွန်းတဲ့အကြောင်း ကြားကာလချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ (ICNCC) ရဲ့ ဇန်နဝါရီလ (၁) ရက်နေ့ နှစ်သစ်ကူးသဝဏ်လွှာမှာ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဟာ ချင်းတစ်မျိုးသားလုံးအတွက် အပြီးသတ်အောင်ပွဲခံမည့်နှစ် ဖြစ်စေဖို့ အစွမ်းကုန်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ကြောင်းနဲ့ ပြည်သူပြည်သားအားလုံး ဘေးရန်ကင်း၍ ကျန်းမာလုံခြုံစွာ အောင်ပွဲများနဲ့အတူ ပါဝင်ဆင်နွှဲနိုင်ပါစေလို့လည်း ကြားကာလ ချင်းအမျိုးသားအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ(ICNCC) က ဆိုပါတယ်။ ချင်းလက်နက်ကိုင် (၆) ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ ချင်းကာကွယ်ရေး – မင်းတပ် (CDF – Mindat)၊ ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် (CNO/CNDF)၊ ဇိုမီးဖက်ဒရယ်အစည်းအရုံး (ZFU/ PDF – Zoland)၊ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်…

ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်။ တီးတိန်မြို့မှာ ချင်းညီနောင် အဖွဲ့မှ မြို့သိမ်း တိုက်ပွဲ ဖော်ဆောင်လာမှာကို စိုးရိမ်ပြီး ဒီဇင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့ကစပြီး တီးတိန်မြို့ခံပြည်သူအတော်များများဟာ ၄င်းတို့ပိုင် ပစ္စည်းများကို တခြား လုံခြုံတဲ့ ဒေသများ နှင့် ကျေးလက်ဒေသများသို့ ရွေ့ပြောင်း နေကြကြောင်း တီးတိန်မြို့ခံ များ ထံမှ သိရှိရပါတယ်။ “ခရစ္စမတ်နေ့ နောက်ပိုင်းမှာ ပစ္စည်းရွေ့တာပါ။ လူတွေကတော့ စွန့်ခွာ ရွေ့ပြောင်းတာမျိုး သိပ်တော့ မရှိသေးဘူး။ လေးလံတာရယ်၊ ဝန်ကျယ်တာရယ် ကြောင့် ရွေ့ပြောင်း ရ ခက်ခဲတဲ့ ပစ္စည်းတွေ ရွေ့ကြတာ ပိုများ ပါတယ်” လို့ တီးတိန်မြို့ခံ တစ်ဦးက ပြောပြပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလကုန်ပိုင်းမှာ မင်းတပ် နှင့် ကန်ပက်လက် မြို့ နှစ်ခုကို…

ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်လာလ ၃၁ ရက်နေ့မှာ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီမှ ထုတ်ပြန်သော ၂၀၂၄ ခုနှစ် လူဦးရေ နှင့် အိမ်အကြောင်းအရာသန်းခေါင်စာရင်းရဲ့ ရှေ့ပြေး လူဦးရေ စာရင်း အစီရင်ခံမှာ ချင်းပြည်နယ် လူဦးရေကို ၃၇၃,၀၂၄ ဦး အဖြစ် ဖော်ပြထားရာ လွန်ခဲ့သော ၁၀ နှစ်က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း အရ ဖော်ပြထားသည့် ၄၇၈,၈၀၁ နှင့် ယှဉ်ကြည့်ပါက လူဦးရေ ၁ သိန်း နှင့် ၅ ထောင်ကျော် လျော့ကျ သွားကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် လူဦးရေ နှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင် စာရင်းမှ ရရှိသော ရှေ့ပြေး လူဦးရေ…

ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဟာ ချင်းအမျိုးသားစည်းလုံးညီညွှတ်ရေး အခိုင်အမာ အုတ်မြစ်ချနိုင်တဲ့ နှစ် ဖြစ်ဖို့ အားလုံးစုပေါင်း ကြိုးစားဆောင်ရွက်ကြရန် တိုက်တွန်းလိုတယ်လို့ ဒီကနေ့ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ Chinland Council ရဲ့ နှစ်သစ်ကူး သဝဏ်လွှာမှာ Chinland Council ဥက္ကဌ Pu Zing Cung ကတိုက်တွန်းပြောကြားသွားပါတယ်။ ချင်းလူမျိုးတွေအကြား အမြင်မတူညီမှုတွေရှိခဲ့ပါက ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းပြီး အဖြေရှာရပါမယ် အားလုံးလက်ခံနိုင်တဲ့ အဖြေရှာဖွေခြင်းဖြင့် Chinland ပြည်သူများအကြား အမြင်ကင်းကင်းရှင်းရှင်းနဲ့ Chinland တည်ဆောက်ရေးကို ဖော်ဆောင်ကြရမှာဖြစ်ပြီး ဒါဟာ အောင်မြင်မှုရဲ့ သော့ချက်လို့ နှစ်သစ်ကူး သဝဏ်လွှာမှာ ချင်းလဲန်းကောင်စီ (CC) ဥက္ကဌ Pu Zing Cung ကဆိုပါတယ်။ ဒီကနေ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို…

ချင်းညီနောင် ထိန်းချုပ်နယ်မြေမှာ ကျောင်းသား/ ကျောင်းသူပေါင်း ၆၀,၀၀၀ ကျော်ကို ဆရာ၊ ဆရာမ အင်အား ၅,၀၄၀ ဦးခန့်နဲ့ ပညာသင်ကြားပေးလျှက်ရှိတဲ့အကြောင်း ယမန်နေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့က ကျင်းပခဲ့တဲ့ ချင်းညီနောင်ဖွဲ့စည်းခြင်း ၁ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားအစီစဉ်မှာ ဖော်ပြတဲ့ အစီရင်ခံစာအရ သိရပါတယ်။ ICNCC/CB က Chin State Education Board နဲ့ လက်တွဲပြီး လွတ်မြောက်နယ်မြေ နဲ့ ချင်းညီနောင် ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေမှာ ကျောင်းပေါင်း ၈၃၅ ကျောင်း ဖွင့်လှစ်ပြီး ပညာ သင်ကြားပေးလျှက်ရှိတဲ့ကြောင်း ချင်းညီနောင်အဖွဲ့အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ဟာ လက်ရှိ ချင်းပြည်နယ်မှာ မတူပီမြိို့၊ မင်းတပ်မြို့၊ ကန်ပက်လက်မြို့၊ ကျင်ဒွေးမြို့ ၄ မြို့ကို သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်ထားသလို ဖလမ်းမြို့ကို…

ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ရက်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ၁ နှစ်တာအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ မတူပီ၊မင်းတပ်၊ ကန်ပက်လက်၊ ဖလမ်းနဲ့ တီးတိန်မြို့သိမ်းစစ်ဆင်ရေးစတဲ့ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွေမှာ ချင်းညီနောင် ရဲဘော် ၁၀၀ ခန့် ကျဆုံးခဲ့ပြီး ၄၀၀ ခန့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တယ် လို့ ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ ၁ နှစ်ပြည့်အခမ်းအနားမှာ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့၊CDF – မင်းတပ် စစ်ဦးစီးချုပ် ဆလိုင်းထန်းချွန်းဖေကပြောပါတယ်။ “ကျနော်တို့ ချင်းညီနောင်တပ်ဖွဲ့ရဲ့ ရဲဘော် ၁၀၀ ဝန်းကျင်လောက် ကျဆုံးပြီးတော့ ၊ရဲဘော် ၄၀၀ ဝန်းကျင်လောက် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိတာ ရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ ချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေးသက်သက်ကို ပြောတာဖြစ်ပါတယ်။ ဆို တော့ ကျနော်တို့ရဲ့ ကျသွားတဲ့သူရဲကောင်းတွေပေါ့။ သွေးတွေနဲ့ရေးထားတဲ့ တော်လှန်ရေး…

ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်။ ချင်းအမျိုးသားများရဲ့ ပေါင်းစည်းညီညွှတ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ဝိုင်းဝန်းအားဖြည့် ကူညီဖို့ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရအနေနဲ့ အမြဲအသင့်ရှိနေတယ်လို့ ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်မှာ ပြုလုပ်တဲ့ချင်းညီနောင်ဖွဲ့စည်းခြင်း ၁ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားမှာ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ(NUG)ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက သတင်းစကားပါး ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ၊ ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက “စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို သုတ်သင်ချေမှုန်းရေးနဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိိုကရေစီအသစ်တည်ထောင်ရေးဟာ မဟာမိတ်တပ်ပေါင်းစု တည်ဆောက်ရေး မဟာဗျူဟာနဲ့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုများအကြား စုစည်းညီညွှတ်မှု ခိုင်မာအားကောင်းမှုအပေါ်မှာ အများကြီးမှုတည်နေတာဖြစ်ပါတယ် ကျနော်တို့အစိုးရအနေနဲ့လည်း ချင်းအမျိုးသားများရဲ့ပေါင်းစည်းညီညွှတ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ ဝိုင်းဝန်းအားဖြည့်ကူညီဖို့ အမြဲအသင့်ရှိနေတဲ့ကြောင်း ဒီနေ့အခန်းအနားကနေတဆင့် သတင်းစကားပါးချင်ပါတယ်” လို့ပြောပါတယ်။ ချင်းညီနောင်အနေနဲ့ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲတဲ့ ချင်းပြည်ပြန်လည်ပေါင်းစည်းရေး နှင့် ချင်းလူမျိုးများသွေးစည်းညီညွှတ်ရေးကို လိုလားတဲ့အကြောင်း ချင်းပြည်ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းပေးတဲ့ မည်သည့်အဖွဲ့အစည်း (Third Parties)…

ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်။ ချင်းပြည်နယ်၊ မင်းတပ်မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအတွင်း ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ရဲ့ မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့ မုံရွာခရိုင််အမှတ် (၃) တပ်ရင်းက ရဲဘော် (၇) ဦးကျဆုံးခဲ့ပြီး ၁၄ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တဲ့အကြောင်း မုံရွာခရိုင်အမှတ် (၃)တပ်ရင်းက ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မုံရွာခရိုင်အမှတ် (၃) တပ်ရင်းက “ မုံရွာခရိုင်အမှတ် (၃) တပ်ရင်းက ရဲဘော် (၇)ယောက် ပေးဆပ်ကျဆုံးခဲ့ရပါတယ်။ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရရှိရေးအတွက် အသက်ကို ပဓာနမထားပဲ အောင်ပွဲတွေရရှိနိုင်ရန် ပေးဆပ်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့တဲ့ ရဲဘော် (၇) ဦးကို ဦးညွှတ်ဂုဏ်ပြုကြောင်းနဲ့ နွေဦးတော်လှန်ရေးမိဘပြည်သူတွေအနေနဲ့ မုံရွာခရိုင် အမှတ် (၃) တပ်ရင်းက ရဲဘော်တွေအားလုံးရဲ့ မလျော့သောဇွဲဖြင့် ယနေ့အချိန်ထိ လိုချင်သော ပန်းတိုင်မရောက်မချင်း ဆက်လက်ပြီး ကြိုးစားနေမည်ဖြစ်ကြောင်းကိုလည်း သစ္စာကတိပြုတယ်”…