ဆောင်းပါး

မနက်ဖြန် အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်က နေ ၁၅ ရက်အထိမြန်မာတနိုင်ငံလုံးမှာ လုံခြုံ ရေးအရ ကောက်ယူနိုင်တဲ့ ဒေသ တွေမှာ ပြည်လုံးကျွတ်လူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူမည်လို့ အာဏာသိမ်းထားတဲ့စစ်ကောင်စီက ကြေညာထားပါတယ်။နိုင်ငံတဝန်း တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတဲ့ ဒေသတွေမှာ လည်း လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်ပြီး အချိန် ၃ လ ထိယူကာ သန်းခေါင်းစာရင်း ကောက်ယူမှုတွေ လုပ်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီး ဦးမြင့်ကြိုင်က BBC မြန်မာပိုင်း ကို ဖြေကြားထားပါတယ်။ သန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူရာမှာလူဦးရေနှင့် အိမ်အကြောင်းအရာ မေးခွန်း (၆၈) ခုကို စာရင်းကောက်များက မေးမြန်းမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ မေးမြန်းမယ့် မေးခွန်းများမှာ-အမည်၊ အိမ်ထောင်ဦးစီးနှင့် တော်စပ်ပုံ၊ ပြည့်ပြီးအသက်၊ မွေးသက္ကရာဇ် ရက်၊ လ၊…

( November 06, 2018) “ချင်းဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ပို့ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ပိုင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်မချမှတ်ရသေးဘဲ ပြန်လည်သုံးသပ်မှုပြုလုပ်နေပါတယ်” အထက်ပါစကားကို UNHCR ရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးက ချင်းဝေါလ်သတင်းဌာနနဲ့ ဒို့အသံတို့ပူးပေါင်းတဲ့ ရေဒီယိုအစီအစဉ်မှာ အီးမေးလ်နဲ့စာပြန်ထားတဲ့စကားဖြစ်ပါတယ်။  ချင်းလူမျိုးဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ပို့ရေးဆုံးဖြတ်ချက်ကိုချမှတ်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပေမယ့် လုပ်ငန်းစဉ် ပိုင်း ဆိုင်ရာမှာတော့ ဆုံးဖြတ်ချက်မချမှတ်ရသေးဘူးလို့ဆိုလိုလိုက်တာပါ။ ဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်ပို့ဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ပတ်သက်လို့ကတော့ UNHCR ရဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိ ပုဂ္ဂိုလ်က ၂၀၁၈ အစောပိုင်းက အေဂျင်စီအနေနဲ့ နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေးနဲ့လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဖြစ်ထွန်းမှုများအပေါ် အခြေခံသည့် နိုင်ငံတကာအကာအကွယ်ပေးမှုကို ပြန်လည်သုံးသပ်မှုပြုလုပ်ရန် ချင်းပြည်နယ်ရှိ အခြေအနေပြောင်းလဲမှုက လုံလောက်စေတယ်ဆိုပြီး UNHCR အနေနဲ့ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ် လို့လည်းဆိုပါတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေရဲ့လွတ်လပ်ပြီး အချက်အလက်တွေကို သိရှိရွေးချယ်မှုအပေါ် အခြေခံပြီးတော့ ချင်းဒုက္ခသည်တွေကို မြန်မာနိုင် ငံပြန်ပို့ရေးဖြစ်နိုင်ခြေအတွက် UNHCR ကပြင်ဆင်နေကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံရှိ မြန်မာဒုက္ခသည်တွေအတွက် ပြန်လာရေး…

(တီးတိန်တိုက်ပွဲကြောင့် နေအိမ် မီးလောင်ပြာကျခဲ့သည့် အဝတ်တထည် ကိုယ်တထည်ဖြင့် စစ်ရှောင်ခဲ့ရသည့် ဂီတသမား သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်၏ ဖြစ်ရပ်မှန် အပေါ် အခြေခံ ရေးသားထားခြင်း ဖြစ်သည်) (5/6/2024) ကိုဇံ (ချင်းတောင်) နေ့ရက် နှင့် အချိန် အတိအကျ ပြောရရင် မေလ ၂၆ ရက်နေ့ည ညနေ ၉ နာရီ ကျော်ကျော် အချိန် ဖြစ်သည်။ သားဖြစ်သူ အိပ်ချင်လို့ ဂျီကျလာတာမို့ စပ်လက်စ သီချင်းကို အပြီး မသတ် ဖြစ်ဘဲ လက်ခတ်ကို ဘောင်းဘီ အိတ်ကပ်ထဲထည့်၊ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်လ လောက်က ဝယ်ခဲ့သည့် ဂစ်တာ အသစ်ကြီးကို နံရံပေါ် ချိတ်တင်လိုက်သည်။ မိန်းမ ဖြစ်သူ ချီထားသည့် သားလေးကို လိုက်ချော့ဖို့…

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း တီးတိန်မြို့နယ်မှာ မိုးတွင်း စိုက်ပျိုးထွက်ကုန် တစ်ခု ဖြစ်သည့် စပျစ်သီး အပါအဝင် စိုက်ပျိုးရေး ထွက်ကုန်များ ဈေးကွက် ပျောက်နေကြောင်း မြို့နယ်တွင်းနေ ပြည်သူများထံမှ သိရှိခဲ့ ရပါတယ်။ “အရင်နှစ်က တစ်ပိဿာကို ကျပ် ၅၀၀၀ အနည်းဆုံး ပေးဝယ်ကြတဲ့ စပျစ်သီးတွေက ဒီနှစ် ဝယ်လက်တွေ ပျောက်နေခဲ့ပါတယ်။ ရွာသား အချင်းချင်း ကျပ် ၂၀၀၀ လောက်နဲ့ ပေးနေရတယ်။ အဲတာတောင် စပျစ်ဝိုင် ဖောက်ဖို့ သကြား ဝယ်ဖို့ ကူညီတဲ့ အနေနဲ့ ဝယ်ပေးကြတာ။ စပျစ်သီးတွေကို ဝိုင်ဖောက်ဖို့ စဉ့်အိုးတောင် မလောက်ဘူး ဖြစ်နေ ခဲ့ ပါတယ်”  လို့ အိမ်တိုင်းနီးပါးမှာစပျစ်ခြံ ရှိခဲ့တဲ့ ရွာသား တစ်ဦးက Chin World Media ကို ပြောပါတယ်။…

ကျွန်တော်ဖြတ်သန်းလာခဲ့သောကားသမားဘဝရဲ့ တစ်ဆစ်ချိုးအချို့သောနေ့ရက်စာမျက်နှာတွေမေ့ပျောက်ထိန်ချန်ထားလို့မရပါဘူး တစ်ချိန်တစ်ခါတုန်းက မဟာမြိုင်လမ်းနဲ့အနှစ်နှစ်ဆယ် ကျော်လွန်ပြီးမှနဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ အသစ်တဖန်ပြန်လည်တွေ့ဆုံခြင်း‌နေ့စွဲ မှတ်တမ်းများ By Khual Pi September 22,2024 စစ်ကိုင်း အုန်းတော ဆားတောင်(ဆိတ်ခွန်)မရောက်ခင် လမ်းဘေးယာယီတဲထိုးလေးနဲ့ဆိုင်ငယ်လေးမှာ ငါးခေါင်းမြူစွံ စွပ်ပြုတ်လေးသောက်လိုက်ရတာ အရသာအလွန်ကောင်းလိုက်ပါဘိ။ဘယ်ယိမ်းညာယိမ်းနဲ့ ကားမလှဲရုံတမယ်ထိန်းသိမ်း‌မောင်းနှင်ခဲ့ရပြီးကုလားအုတ်‌ကျောကုန်းပြင်ကြီးလိုပဲ မြင့်လိုက်နိမ့်လိုက်နဲ့(ညောင်လှ မူးဘောင်)နွားလှည်းလမ်းပေါ်မှာလည်းကားမောင်းခဲ့ဖူးပါပြီ။ (ကံထူးမ)မရောက်ခင်က (တမတော)ဆိုတဲ့အရပ်လမ်းဘေးထမင်းဆိုင်က တောတဲလေးထဲမှာအိပ်မက်လိုလို တကယ့်အဖြစ်အပျက်လိုလိုနဲ့မသဲကွဲပါဘူးတစ်ညလုံးဘီလူးစီးခံ အိပ်‌ရေးပျက်ခဲ့ဖူးပါပြီ။ လမ်းခရီးကကြမ်း‌တမ်းနေပါတယ်ဆိုမှအရေးထဲမှာ ဘယ်ဖက်လက်ပြန်ကျောငုပ်နေတော့(တောဂျင်)ကအနှိပ်ကျွမ်းကျင်အဖွားရဲ့ လက်တော်နဲ့ဝေဒနာသက်သာရာ ရခဲ့ပါတယ်လမ်းကြောင်းအခြေအနေလေး နားစွင့်ရင်း(တောဂျင်)မှာ မနက်တိုင်း ကြက်ဥပလာတာနဲ့ပေါ့ဆိမ့်လ္ဘက်ရည်‌လေးသုံးဆောင်ရင်းနဲ့သုံးညလောက်‌တော့ အိပ်လိုက်ကြဦးပေါ့(တောဂျင်)မှာသုံးညလောက် ကျောခင်းပြီးခါမှခရီးကြမ်းပြန်ဆက်ကြတာ ရှေ့မှာ တသီတတန်းကြီးနဲ့ လာပါပြီ …. တွေ့ပါပြီ ….ရွံ့ဗွက်နွံအိုင်အပြည့်နဲ့ ဆိုးရွားလွန်းတဲ့ (၅၃)မိုင်စယာတိုင်ထိန်းသလို မလိုက်လာချင်တဲ့ S ကွေ့ချွေးတဒီးဒီးနဲ့ အံကြိတ်ပြီးမောင်းနှင်လာခဲ့တာပျဉ်းကိုင်း/ဇလုမ္မ ဆိုသည့်အရပ် (ဆွေသဟာ)အန်တီပြုံးရဲ့ထမင်းဆိုင်ရှေ့ကိုတော့ ရောက်လာကြပါပြီ။ ကျွန်တော်မှတ်မိသလောက်ပြောရရင်တော့ဟိုတုန်းက ပျဉ်းကိုင်းရွာထဲမှာပဲ ထမင်းဆိုင်ရှိပါသည်။ယခုအခါ ပျဉ်းကိုင်း/ဇလုမ္မဆိုတဲ့အရပ်မောက္ကတော်ချောင်းစပ်မှာထမင်းဆိုင်ပေါင်း(၁၀)ဆိုင်ထက်မက…

ချင်းပြည်နယ်၊ဖလမ်းမြို့ပြည်သူ့ဆေးရုံအုပ်အဖြစ်နှစ်ပေါင်းများစွာတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သော ဒေါက်တာနီခွဲရဲ့ဇနီး အင်္ဂလန်မှာ နေထိုင်နေတဲ့မစ္စစ်နီခွဲ – Mrs Jasmine Hope NiKhwai ဟာစက်တင်ဘာလ ၁၂ ရက်မှာ သူမအသက် ၉၀ မှာကွယ်လွန်သွားကြောင်းသိရပါတယ်။ …………………………………………… မိတ္ထီလာက မိတ်ဆွေ ဖြစ်တဲ့ မစ္စစ်နီခွဲ – Mrs Jasmine Hope NiKhwai ( ခရိုင်ဆရာဝန်ကြီး ဦး အာနီနီခွဲ ရဲ့ ဇနီး ) မနေ့က အင်္ဂလန်မှာ ကွယ်လွန်သွားပြီလို့ တွေ့လိုက်ရလို့ မိသားစုနဲ့ ထပ်တူဝမ်းနည်းမိပါတယ် ။ အလွန်ခင်တဲ့ သဘောကောင်းလှတဲ့ မိတ်ဆွေတွေမို့ အထူးကြေကွဲ မိပါတယ် ။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ နှစ်က ကျနော်အင်္ဂလန်ရောက်တုန်း သူနေတဲ့ အိမ်ကိုသွားပြီး တွေဖြစ်ခဲ့တယ် ။ အဲဒီတုန်းက အမှတ်တရလေး…

(By Dr. Sui Khar) August 16,2016 မှာ Chin World Media ရဲ့ Facebook Page မှာ ဖော်ပြခဲ့ပြီးသော Dr.Sui Khar ပြုစုရေးသား သော”ပလက်ဝ သည် ချင်းပြည် ” ဆောင်းပါးကို ပြန်လည် ဖော်ပြခြင်းဖြစ်သည်။ နိဒါန်း Arakan Army (AA) ပေါ်ပေါက်လာပြီးနောက်အထူးသဖြင့် AA နှင့် စစ်တပ်တိုက်ပွဲဖြစ်လာပြီးနောက် ရခိုင်လူမျိုးများသည် ပလက်ဝကိုမိမိတို့၏နယ်မြေဖြစ်သည်ဟုပြောဆိုခဲ့ကြသည်။ရခိုင်လူမျိုးများမှ ပလက်ဝသည် မိမိတို့၏နယ်မြေဖြစ်သည်ဟု အသံထွက်ပေါ်လာခြင်းသည် ယခု၌သာမဟုတ်ပဲ ယခင်ကတည်းကပင်ဖြစ်သည်။ Free Ranger Burma (FRB) မှ ထုတ်ဝေသော ၄င်းတို့၏လှုပ်ရှားမှုစာစောင်တွင် ပလက်ဝသည် ရခိုင်ပြည်နယ်ဖြစ်သည်ဟုဖော်ပြခဲ့ဖူးသည်။ မိမိတို့ချင်းလူမျိုးမဟုတ်သောတခြားလူမျိုးများမှ FRB ကိုယင်းသို့ဖော်ပြခြင်းသည် မှားနေကြောင်းထောက်ပြပြီးသည့်နောက်ပိုင်းတွင် FRB မှထုတ်ဝေသောစာစောင်တိုင်းတွင်…

ကိုဇံ (ချင်းတောင်) တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ မြို့တွင်းမှ ဆုတ်ခွာ ခဲ့အပြီး စစ်ကောင်စီမှ ပြန်လည် ထိန်းချုပ်ခဲ့သည့် တီးတိန်မြို့ရှိ ဘုရားကျောင်း အသီးသီး၌ တနင်္ဂနွေနေ့များတွင် ဝတ်ပြုကိုးကွယ်လာနိုင်ခြင်း နှင့် ပတ်သက်ပြီး တီးတိန်မြို့မှ သင်းအုပ်ဆရာတစ်ပါး က “လက်ရှိမှာတော့ တနင်္ဂနွေနေ့ ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းကိုတော့ ကောင်းကောင်း ဝတ်ပြုလို့ရပါတယ်။ ဒါ ပေ မယ့်လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပြုလုပ်ခဲ့တာလို့ မခံစားရဘူး။ လူစုလူဝေးဖြစ်တဲ့အ ခါကြတော့ အနည်းအများ ဆူညံမှုတွေ ရှိတယ်။ တခုခု ဖြစ်သွားမှာကို အမြဲတမ်း စိတ်ပူရတယ်။ တခါတလေဆို ဝတ်ပြုကိုးကွယ်တဲ့ အချိန်မှာတင် ဘုရားကျောင်း အပြင်ဘက်တွေမှာ စစ်သားတွေ လှည့်လည် သွားလာ နေခဲ့တယ်လေ” ဟု လက်ရှိ ဝတ်ပြုမှု အခြေအနေကို Chin World Media…

ကိုဇံ(ချင်းတောင်) ဆောက်လက်စ မံဆောင်တံတားသစ် အပေါ် ပျဉ်ခင်းပြီး ဆိုင်ကယ်များ အဆင်ပြေ ချောမွေ့စွာ မြစ်ကို ဖြတ်သန်း နိုင်အောင် လိုင်တွီး ရွာသားများမှ ကိုယ်ထူကိုယ်ထပြုပြင် ဆောင်ရွက်ခဲ့မှု  ဇူလိုင် ၂၁ ရက်နေ့မှာ  ပြီးစီးသွားပါတယ်။  အိန္ဒိယနယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး နှင့် လမ်းပန်း ဆက်သွယ်ရေး အတွက် အဓိက အသုံးပြုတဲ့ တီးတိန် မြို့နယ် မံဆောင်း တံတားကို စစ်ကောင်စီ စစ်တပ်မှ ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့မှာ  မိုင်းခွဲ ဖျက်ဆီး လိုက်တာကြောင့် မဏိပူရမြစ် တဖက်ကမ်းရှိ ဒေသခံများ အနေဖြင့် တီးတိန်မြို့ နဲ့ လည်းကောင်း၊ ကလေးမြို့နဲ့ တခြား ပြည်မ ဘက် နဲ့ လည်းကောင်း ခရီးသွားလာ ဆက်သွယ် ဖို့…

ခွန်ဘီလီ ခရီးသွားဧည့်သည်၊ နယူးဒေလီ အချိန်က မနက် မိုးမလင်း တလင်းချိန်၊ ဇန်န၀ါရီလကုန်ဆိုပေမဲ့ ချင်းတောင်ပေါ်မှာတော့ မနက်ခင်း နှင်းဖုံးလွှမ်း နေတုန်းပေ့ါ။ အပြင်ကိုထွက်ကြည့်လိုက်တော့ မိုးကောင်းကင်က ကြည်လင်နေပြီး ကြယ်ကလေးတွေ လင်းလက်နေတုန်းပဲ။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲဟာ ပြီးသွားပေမဲ့ ခုချိန်ထိ နိုင်ငံရေး စကားလုံးတွေ၊ ငြင်းခုန်သံတွေက မရပ်သေးဘူး။ မနက်စောစော ထပြီး ရှစ်လမ်းဆုံက လက်ဖက်ရည်သောက်၊ ပလာတာလေးစားပြီး အသိမိတ်ဆွေတွေနဲ့ စကားပြောကြမယ်။ လူတွေငြင်းခုန်နေတဲ့ နိုင်ငံရေး ဗဟုသုတတွေလည်း နားထောင်မယ်ဆိုပြီး မျက်နှာသစ်၊ သွားတိုက်လိုက်တယ်။ အိမ်ပေါ်တက်လာတော့ ဖုန်းတုန်ခါသံလေးမြည်နေတယ်။ ချက်ခြင်းဖွင့်ကြည့်လိုက်တော့ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီ ဆိုတဲ့Facebook က noticeစာလေးကို တွေ့လိုက်တော့ ဆွံ့အသွားတယ်။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်သွားမည့် ခြေလှမ်းတွေ လည်း တွန့်ဆုတ်သွားတယ်။ ဒီလိုနဲ့ ကိုယ့်လိုပဲ ဖေဖေါ်၀ါရီလ…