2025

အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ဘေးအန္တရယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာန အနေနဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ကနေ ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ ၁ နှစ်တာအတွင်း ချင်းပြည်နယ်ကို ကျပ် – ၅၃.၈ သန်း ထောက်ပံ့ကူညီပေးခဲ့တယ်လို့ ကဏ္ဍအလိုက်၊ ဒေသအလိုက် ပံ့ပိုးပေးနိုင်ခဲ့မှု အခြေအနေတွေကို NUG က ဇန်နဝါရီလ ၇ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ကနေ ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့အထိ တစ်နှစ်တာကာလ အတွင်း အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ဘေးအန္တရယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီးဌာန အနေနဲ့ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်သူ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေအတွက် ငွေကျပ် (၅,၀၇၃) သန်း၊ ပြည်သူတွေ စားနပ်ရိက္ခာ ကြိုတင်စီစဉ်မှု ငွေကျပ်…

ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊“လိုင်” ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ခရိုင်ကောင်စီ (LADC) ရဲ့ အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်C.Lalmuanthanga က မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း လောင်တလိုင်းခရိုင်အတွင်းစစ်ဘေးရှောင်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်များနဲ့မြန်မာပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွါလာသူများအနေနဲ့မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ ဧည့်သည်များဖြစ်တယ်ဆိုတာ အမြဲသတိပြုရန်အသိပေးပြောကြားခဲ့တယ်လို့ ဇန်နဝါရီ (၆) ရက်နေ့မှာ Times of India ကဖော်ပြပါတယ်။ ထိုသို့အသိပေးစကားကို လောင်တလိုင်မြို့ဗဟိုလူငယ်အသင်းဘောလုံးကွင်းမှာလက်ရှိကျင်းပနေတဲ့ဒုက္ခသည်အရေးရန်ပုံငွေဘောလုံးပြိုင်ပွဲရဲ့ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားမှာ သူကထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဒုက္ခသည်များအနေနဲ့ မိမိတို့လာရောက်နေထိုင်တဲ့ ဒေသရှိအိမ်ရှင်များကို စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေမယ့် အပြုအမူများကို ရှောင်ကြဉ်သင့်တယ်လို့ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ C.Lalmuanthanga က “ဒုက္ခသည်တွေအတွက် အစိုးရနဲ့ပြည်သူတွေက သနားပြီး တတ်နိုင်သမျှအကူအညီပေးတယ်။ စိုးရိမ်စရာမလိုပဲ အေးအေးချမ်းချမ်းနေစေချင်တယ်။ ဒါပေမယ့်သင်တို့အနေနဲ့ ဒုက္ခသည်တွေဆိုတာကို အမြဲသတိရနေရမယ်” လို့ ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ သူကဆက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဟာ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်းကိုမူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းဝယ်ဖော်ကားမှုရဲ့ အဓိကလမ်းကြောင်းအဖြစ်အသုံးနေခြင်းဖြစ်ပြီးထိုကဲ့သို့သော လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ကြရန် နဲ့ တရားမဝင်လှုပ်ရှားမှု၊ ဆောင်ရွက်မှု တစ်စုံတစ်ရာကို…

ဇန်န၀ါရီလ ၈ ရက်။ နို၀င်ဘာလ ၉ ရက်ကစပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားနေတဲ့ဖလမ်းမြို့နယ်တွင်းက စစ်ဘေးရှောင်အများအပြားဟာ ခရစ်စမတ်ကာလကတည်းကစတင်ပြီး မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ Champhai ခရိုင်အတွင်း သို့ ဝင်ရောက်ခိုလှုံလာတယ်လို့ Champhai ခရိုင် အရပ်ဖက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦးက The Time of India ကို ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်နေ့ကိုပြောကြားပါတယ်။   Champhai ခရိုင် Young Mizo Association နဲ့ Champhai ခရိုင်ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ ကော်မတီခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ Robert Zoremthluanga က “ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ချင်းလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များအကြား မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲပြင်းထန်စွဖြစ်ပွားနေတဲ့ ဖလမ်းမြို့နယ်အတွင်းကနေ ခရစ်စမတ်ကာလကတည်းကနေ အခုအချိန်ထိ စစ်ဘေးရှောင်တွေ ဝင်ရောက်လာတာဖြစ်ပါတယ်” လို့ပြောပါတယ်။  အခုအခါ ဖလမ်းမြို့ပေါ်နဲ့ အနီးတစ်ဝိုက်မှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်ဆဲဖြစ်တာကြောင့် Champhai ခရိုင်အတွင်းရှိ…

ဇန်နဝါရီလ ၇ ရက်။ အိန္ဒိယ – မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်အမှတ် ၂ ကုန်သွယ်ရေးစခန်းရှိရာ ဇိုခေါထာရ် – ရိဒ်ခေါဒါရ် နယ်စပ်တံတားဂိတ်ဖြတ်ကျော်သွားလာခွင့်ကို လူအများကို ကန့်သတ်ပေမယ့် နယ်စပ်မှာ နေထိုင်ပြီးကျောင်းတက်နေတဲ့ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတွေကိုတော့လွတ်လွတ်လပ်လပ်သွားလာခွင့်ကို အိန္ဒိယနိုင်ငံဘက်ခြမ်းက တာဝန်ရှိသူတွေက ခွင့်ပြုတယ်လို့ ရိဒ်ခေါဒါရ်မြို့ကိုထိန်းချုပ်ထားတဲ့ CDF – Hualngoram တပ်ဖွဲ့က AGS – 1 က Chin World Media ကို ပြောပါတယ်။ အိန္ဒိယ – မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်အမှတ် ၂ ကုန်သွယ်ရေးစခန်းရှိတဲ့ ဇိုခေါထာရ် – ရိဒ်ခေါဒါရ် နယ်စပ်ဂိတ်တံတားကို မီဇိုရမ်ဘက်က ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ကစပြီး ကန့်သတ် ပိတ်ပင်မှုတွေလုပ်ခဲ့ပြီး…

ဇန်နဝါရီလ ၇ ရက်။ အိန္ဒိယ – မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ် လွတ်လပ်စွာဖြတ်သန်းသွားလာခွင့်(FMR-Free Movement Regime) ကို အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက ပြန်လည်ခွင့်ပြုပေးဖို့ ဇိုး(ချင်း)မျိုးနွယ်စုများ ပြန်လည်ပေါင်းစည်းနေထိုင်ရေး လိုလားတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အခြေစိုက် (Zo Reunification Organization – ZORO)အဖွဲ့ က ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ချက်ထုတ်ကာတောင်းဆိုခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ZORO အဖွဲ့က “အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရက လွပ်လပ်စွာသွားလာခွင့် (FMR)ကို ဖျက်သိမ်းပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ဖို့ ခွင့်ပြုချက်ယူဖို့ လိုအပ်လာတဲ့အပေါ် မိမိတို့အနေနဲ့ စိတ်မကောင်းဖြစ်ရပါတယ်၊ ဌာနေတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများရဲ့ အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂကြေညာစာတမ်း (UNDRIP) ကြေညာစာတမ်း အပုဒ် ၃၆ ပုဒ်မ ၁ နဲ့ ၂ မှာဖော်ပြထားတဲ့ မိမိတို့ရဲ့ အခွင့်အရေးရပိုင်ခွင့်တွေ ချိုးဖောက်ခံရတာဖြစ်ပါတယ်၊ ဒါကြောင့် FMR…

ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်။ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလအစပိုင်းကစလို့ ဒေသခံပြည်သူတွေကြားထဲ ကာလဝမ်းရောဂါက ကပ်ရောဂါလို အဖြစ်များနေပြီး ကာလဝမ်းရောဂါကြောင့် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်နေ့နဲ့ ၃ ရက်နေ့မှာ ၁ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ် ၂ ဦး သေဆုံးရပြီလို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ဒေသခံတစ်ဦးက “ ရာသီကြောင့်ဖြစ်တာမျိုးမဟုတ်ဘဲ ကပ်ရောဂါလိုဖြစ်နေကြတယ် သေတာက ပလက်ဝမြို့နယ် အထက်ပိုင်း ဒိုးချောင်းဝကျေးရွာက အသက် ၁ နှစ်ဝန်းကျင် ၂ ယောက်သေပြီ ကျန်တဲ့ရွာတွေမှာလည်း ဖြစ်နေကြတယ် ဆက်သွယ်ရေးအခက်ခဲကြောင့် သေဆုံးမှုအခြေအနေ မသိရသေးတာ ဒီကာလဝမ်းရောဂါက ခုခံအားနည်းတဲ့ ၅ နှစ်အောက်ကလေးနဲ့ အသက် ၆၀ ကျော်တွေမှာ အဖြစ်များနေတယ်” လို့ပြောပါတယ်။ ပလက်ဝမြို့နယ်ကို အာရက္ခတပ်တော်(AA…

ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက်။ ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်နေ့ ဂျပန်စံတော်ချိန်မနက် ၁၂: ၉ (သန်းခေါင်) နာရီမှာ ဂျပန် နိုင်ငံ Oita, Beppu မြို့ ရှိတဲ့ Asia Pacific University မှာ နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး (International Relations) ဒုတိယနှစ် တက်နေတဲ့ အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ် ချင်းကျောင်းသူ Lia Dim Sian Muang Thaw ဟာ ယာဉ်မတော်တဆမှုကြောင့် သေဆုံးသွားတယ် လို့ ဂျပန်နိုင်ငံရောက် ချင်း အသိုင်းအဝိုင်းကနေ သိရှိရပါတယ်။ “သူမက ဈေးဝယ်ဖို့ ဆိုင်ကယ် သွားနေတဲ့ အချိန် ကားက အနောက် ကနေ တိုက်သွားတာ လို့ ကနဦး…

ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်။ ဒီကနေ့ ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်နေ့ နေ့လည် ၂ နာရီခန့်မှာ တီးတိန်မြို့၊ မြို့မရပ်ကွက်မှာပုတ်တင်ညို လိုက်ဖမ်းတဲ့ အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ် ေယာကျာ်းကလေး ၃ ယောက် ဟာ ကျောက်ခဲပစ်ပေါက်ရင်း မြေမြုပ်မိုင်း ထိမိကာ ပေါက်ကွဲမှု ဖြစ်ပွားပြီး (အသက်အန္တရာယ် မစိုးရိမ်ရ) ဒဏ်ရာများအသီးသီး ရရှိတာကြောင့် တီးတိန်မြို့ ပြည်သူ့ ဆေးရုံကိုပို့ဆောင်ပြီးကုသပေးနေရတယ် လို့ တီးတိန်ဒေသခံ များထံမှ သိရှိရပါတယ်။ “တီးတိန်မြို့၊ မြို့မ ရပ်ကွက်ရှိ အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးရုံး အဆောက်အဦးသစ် နဲ့ ဆောက်လုပ်ရေး ရုံးကြား ကမ်းဟောက်လမ်းမ အပေါ်ဘက်က ချုံပုတ် နည်းနည်း ထူတဲ့ နေရာ လို့ သိရတယ်။ ထောပတ် ပင်ပေါ်မှာ…

ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်။ ချင်းပြည်နယ်၊ဖလမ်းမြို့နယ် Khuanglung Khua (ခွန်းလုံကျေးရွာ)ကို ဒလန်သတင်းပေးကြောင့် စစ်ကောင်စီက ယမန်နေ့ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်ညမှာ လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်(CNO/CNDF) က ဖလမ်းမြို့တိုက်ပွဲမှာ ဖမ်းဆီးရမိတဲ့ စစ်သုံ့ပန်း ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၈ ဦးနဲ့ CNO/CNDF ဘက်က ၁ ဦး သေဆုံး/ကျဆုံးပြီး ၂ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်ဆီကနေ သိရပါတယ်။ ဖလမ်းမြို့ အနောက်မြေက်ခြမ်းမှာ ရှိတဲ့ ခွန်းလုံကျေးရွာကို ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့ည ၁၁ နာရီဝန်းကျင်လောက်မှာ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းကနေ ဗုံး ၂ ကြိမ်ကြဲပြီး တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး အခုလို စစ်သုံ့ပန်းထားတဲ့နေရာကို လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတာဟာ သတင်းပေးဒလန်ကြောင့်လို့ စစ်ရေးသတင်းရင်းမြစ်ဆီကနေ သိရပါတယ်။…