ဩဂုတ်လ ၂၉ ရက်။
မြန်မာနိုင်ငံဖက်ကနေ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်း မူးယစ်ဆေးဝါးမှောင်ခိုကူးမှု ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ ၂.၇ တန်ကျော်၊ ဒေါ်လာ ၁၇၁ သန်း တန်ဖိုးရှိတယ်လို့ ဩဂုတ်လ (၂၈) ရက်နေ့က ချင်းပြည်နယ်ရဲ့အချက်အလက်တွေကို လေ့လာသုတေသနလုပ်တဲ့ Chin Center for Peace and Reconciliation(CCPR) အဖွဲ့ရဲ့ သြဂုတ်လ အစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြထားပါတယ်။
အဓိကအားဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံဖက်ခြမ်းကနေ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ချမ်ဖိုင်းခရိုင်အတွင်းမှ ဝင်ရောက်ပြီး (၃) နှစ်အတွင်း ဘိန်းဖြူ (၁၄၃၇.၂၅ ကီလိုဂရမ်)၊ မက်သာအဖီတမင်း (၁,၂၈၅.၄၂၆ ကီလိုဂရမ်)တို့ကို သက်ဆိုင်ရာက သိမ်းဆည်းရမိပြီး စုစုပေါင်းတန်ဖိုးသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၃၅ သန်း၊ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၈၆ သန်းအထိအထိရှိတယ်လို့ အစီရင်ခံစာကဖော်ပြပါတယ်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ရှိ ချမ်ဖိုင်းခရိုင်သည် အဓိကဝင်ပေါက်အဖြစ်လေ့လာတွေ့ရှိရပြီး မြန်မာဘက်ခြမ်းမှ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးမြို့နယ်မှတစ်ဆင့် တီးတိန်မြို့နယ်၊ ဖလမ်းမြို့နယ် ရိဒ်ခေါဒါရ်နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံဖက်ခြမ်း ဇိုခွာထားတို့ကို ဖြတ်သန်းကာ ချမ်ဖိုင်းသို့ ရောက်ရှိပြီး အိုက်ဇောလ်သို့ ဆက်လက်သွားသည့် ထင်ရှားသော မှောင်ခိုလမ်းကြောင်းတစ်ခု အဖြစ်တွေ့ရှိရတယ်လို့ CCPR ရဲ့အစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြပါတယ်။
မူးယစ်ဆေးဝါးမှောင်ခိုကူးမှုမှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း လမ်းကြောင်းပြောင်းရွှေ့မှု သိသိသာသာ အရှိန်အဟုန်မြင့်လာပြီး လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော ပြည်တွင်းစစ်များနှင့် အားနည်းနေသော အုပ်ချုပ်ရေးဖွဲ့စည်းပုံများကြောင့် မှောင်ခိုကွန်ရက်များသည် တင်းကျပ်စွာ စောင့်ကြည့်ခံနေရသော ရွှေတြိဂံနယ်မြေမှ အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်သို့ လမ်းကြောင်းအသစ်များ ဖော်ဆောင်လာကြခြင်းဖြစ်တယ်လိုဆိုပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ် မဏိပူရပဋိပက္ခနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်ခြားစောင့်တပ်၏ နယ်စပ်ဖိနှိပ်မှုများကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ သွားလာနေသော မှောင်ခိုသမားများသည် ချင်းပြည်နယ်ကိုဖြတ်၍ အခြားရွေးချယ်စရာ လမ်းကြောင်းများကို စတင်ရှာဖွေလာကြတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာဖော်ပြပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်တွင် စိုက်ပျိုးသည့် မူးယစ်ဆေးဝါးများကို ချင်းပြည်နယ်နယ်စပ်ဒေသများမှတစ်ဆင့် ပိုမို၍ ပို့ဆောင်လာကြရာ၊ ချင်းပြည်နယ်နယ်စပ်သည် အိန္ဒိယဈေးကွက်သို့ မဝင်ရောက်မီ အရေးကြီးသော မှောင်ခိုလမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲလာတယ်လို့ဆိုပါတယ်။
ချင်းပြည်နယ်အတွင်းဘိန်းစိုက်ပျိုးမှုဟာလည်း အိန္ဒိယနယ်စပ်အနီးရှိ တွန်းဇန်မြို့နယ်တွင် အဓိကဖြစ်ပေါပြီး ထိုနေရာတွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဇိုမီးတော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း/ဇိုမီးတော်လှန်ရေးတပ်မတော်-အရှေ့ပိုင်းကွပ်ကဲမှုတပ်ဖွဲ့ (ZRO/ZRA-EC) တို့၏ လှုပ်ရှားမှုများကြောင့် ဒေသတွင်းအုပ်ချုပ်ရေး အားနည်းတယ်လို့ အစီရင်ခံစာကထောက်ပြပါတယ်။ အခုလက်ရှိမှာ တွန်းဇံမြို့ကိုတော့ ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး/တပ်မတော် နဲ့ မဟာမိတ်အဖွဲ့က ထိန်းချုပ်ထားပါတယ်။
ဤဆန်းစစ်ချက်များသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ အိန္ဒိယ-မြန်မာနယ်စပ်တစ်လျှောက် ပေါ်ပေါက်လာသော မှောင်ခိုကူးမှုပုံစံများ၊ သိမ်းဆည်းရမိမှုဖြစ်စဉ်များကို စစ်ဆေးထားခြင်းဖြစ်ပြီး တွေ့ရှိချက်များကို CCPR မှ စနစ်တကျ မှတ်တမ်းတင်ထားကာ တရားဝင်မှတ်တမ်းများနှင့် ကွင်းဆင်းအစီရင်ခံစာများ တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးထားခြင်းဖြစ်တယ်လို့ CCPR ကဆိုထားပါတယ်။