December 2024

အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ဖက်ရှိ မဏိပူရ်၊ မီဇိုရမ် နဲ့ နာဂလန်း ပြည်နယ်များသို့နိုင်ငံခြားသားများ ဝင်ရောက်သွားလာခွင့်၊ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ ဝင်လာခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကန့်သတ်ချက်များအတွက် (Protect AreaRegime – PAR) ကို အိန္ဒိယဗဟိုအစိုးရ၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနကပြန်လည်ပြဌာန်းလိုက်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဆိုပါပြည်နယ်သုံးခုကို သွားရောက်လိုတဲ့နိုင်ငံခြားသားများအနေနဲ့ ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက်များနဲ့ အထူးခွင့်ပြုမိန့်များဖြင့်သာသွားရောက်ဖို့လိုအပ်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ မဏိပူရ်ပြည်နယ်၊ နာဂလန်းပြည်နယ် နဲ့ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တို့မှာ နိုင်ငံခြားသားများရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုကို စောင့်ကြည့်ရန် အစီအစဉ်ဖြစ်တဲ့ “အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများမှဝင်ရောက်လာမှုကြောင့် လုံခြုံရေး စိုးရိမ်စရာများ” ဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ်နဲ့ညွှန်ကြားချက်ကိုအိန္ဒိယနိုင်ငံဗဟိုအစိုးရ၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ကြောင်းဒီဇင်ဘာလ (၁၈)ရက်နေ့က မဏိပူရ်ပြည်နယ်အစိုးရ ပြောကြားလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ ထိုသို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ အရှေ့မြောက်ပြည်နယ်သုံးခုကို လာရောက်လည်ပတ်တဲ့နိုင်ငံခြားသားများအနေနဲ့ အစိုးရဆီက ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက်နဲ့အထူးခွင့်ပြုချက်ရယူရတော့မှာဖြစ်ပြီး ၁၄ နှစ်အကြာပြည်နယ်သုံးခုအတွင်းလွတ်လပ်စွာသွားလာခွင့်လျှော့ပေါ့မှုကို ရုတ်သိမ်းခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ လမ်းညွှန်ချက်အရ နိုင်ငံခြားသားတစ်ဦးဟာ ပြည်နယ်သုံးခုကိုလည်ပတ်ဖို့ အကြောင်းပြန်ချက် ကောင်းကောင်းမွန်မွန်မရှိပါကသဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးနယ်မြေ၊…

ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်။ ချင်းပြည်နယ်၊ မင်းတပ်မြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ နောက်ဆုံးလက်ကျန် ခလရ (၂၇၄) တပ်ရင်းကို CDF-Mindat နဲ့ချင်းညီနောင်ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက် မနက် ၃ နာရီဝန်းကျင်လောက်မှာ သိမ်းပိုက်နိုင်ပြီလို့ စစ်ရေးအခြေအနေသိရှိသူတွေဆီကသိရပါတယ်။ မင်းတပ်မြို့က စစ်ကောင်စီရဲ့ ခလရ (၂၇၄) ကိုဒီကနေ့ မနက်ပိုင်း ၃ နာရီဝန်းကျင်လောက်မှာ သိမ်းပိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ဗိုလ်မှုးကြီးအဆင့်ရှိသူတစ်ဦးကိုလည်း အရှင်ဖမ်းမိထားသလို လက်နက်ခဲယမ်းအမြောက်အများကိုလည်း သိမ်းဆည်းရမိတယ်လို့ စစ်ရေးအခြေအနေ သိရှိသူတွေက ပြောဆိုထားပြီး ဒီသတင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ – မင်းတပ် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ကိုယောမန်ကို Chin World က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။ မင်းတပ် ခလရ (၂၇၄) တပ်ရင်းကနေ ထွက်ပြေးနေတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေ ရှိနေတာကြောင့်…

ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်။ Zomi Revolutionary Army (Eastern Command)ရဲ့ အပတ်စဉ် ၃၈ ကြိမ်မြောက် စစ်သင်တန်းဆင်းပွဲ ကို ဒီကနေ့ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ Zogam လွတ်မြောက်နယ်မြေ ရှိ New Eden စခန်းမှာ အောင်မြင်စွာ ပြုလုပ် ကျင်းပ ပြီးစီး ခဲ့တယ်လို့ ZRA-EC ကိုထောက်ပံ့ကူညီတဲ့ အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူ တစ်ဦး ထံမှ သိရှိရပါတယ်။ “လက်ရှိ လုံခြုံရေး နှင့် ဒေသ အရေး တွေကြောင့် သင်တန်း ပြီးမြောက်သူ ဘယ် နှစ်ယောက် ရှိတယ် ဆိုတာမျိုး ပြောပြဖို့ မရှိပါဘူး။ သင်တန်း ဆင်းပွဲကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပ ပြီးစီး…

ဒေါက်တာဆလိုင်းခင်မောင်သိန်း(ပညာရေး) လူမျိုးအသီးသီး၊ ဘာသာစကား အသီးသီးတို့တွင် အများအားဖြင့် စာနှင့်စာပေရှိကြ၏။ စာနှင့်စာပေ မရှိသော လူမျိုးငယ်များမှာ ယခုအခါ ကမ္ဘာပေါ်၌ ပြောပလောက်အောင် မရှိတော့ချေ။ စာရေးဆရာများက စာပေဟောပြောပွဲ လုပ်ကြတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ပြည်သူတွေ အသိပညာရဖို့အတွက်တတ်နိုင်သမျှ မှတ်မိခဲ့ရာ အခြေအနေလေးတွေကို လာရောက်ပြီး ရှင်းပြတဲ့သဘောပါပဲ၊ အဲဒီမှာ အမျိုး ဘာသာ သာသနာ ထိခိုက်မယ့်ကိစ္စ လူမျိုးရေးကိစ္စတွေ မပါပါဘူး၊ စာပေဟောပြောပွဲမှာ ဗဟုသုတတွေ ပါဝင်တတ်သလို့ အသိညဏ်တွေ၊ စိတ်ခွန်အားတွေ ပေးစွမ်း နိုင်တဲ့အတွက် ဗီတာမင် အားဆေးတစ်ခွက်လို့ပဲတင်စားချင်ပါတယ်။ လူမှှုကိစ္စအ၀၀ ပြဿနာအ၀၀ကိုလည်း ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းတဲ့အခါမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ အကြံညဏ်တွေပေးနိုင်တဲ့ သူငယ်ချင်းကောင်းတစ်ယောက်ပါ။ ပျင်းရိနေတဲ့ အခါမှာ အတူတူရှိပေးနိုင်မယ့် အဖော်မွန်ကောင်းတစ်ယောက်ပါ။ ဝမ်းနည်းနေတဲ့ အချိန်မှာ စိတ်ဓာတ်ခွန်အားတွေပေးနိုင်တဲ့ စွမ်းအားရှင်တစ်ယောက်ပါ။ လဲကျနေချိန်မှာ ဆွဲထူပေးနိုင်တဲ့ မိတ်ဆွေကောင်းတစ်ယောက်ပါ။…

ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်။ ချင်းညီနောင်စစ်ဆင်ရေး (Operation CB) အဖြစ်ဖော်ဆောင်လျက်ရှိတဲ့ မင်းတပ်မြို့နဲ့ ဖလမ်းမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေမှာ လက်ရှိမှာ မင်းတပ်နဲ့ဖလမ်းကစစ်ကောင်စီစခန်းအတော်များများကိုသိမ်းပိုက်ထားနိုင်ပြီး မင်းတပ်နဲ့ဖလမ်းက ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်နဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၁၆၈ ဦး လက်နက်ချ အညံ့ခံတာတွေရှိတဲ့အကြောင်း ချင်းညီနောင်အဖွဲ့က ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့က မင်းတပ်ခရိုင်/မြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်းအတွင်းမှာရှိတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်နဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် စုစုပေါင်း (၁၂၃) ဦး ဟာ ၎င်းတို့မိသားစုဝင်တွေနဲ့ အတူလက််နက်ချအညံ့ခံတာတွေရှိခဲ့သလို ဖလမ်းမြို့က ဖလမ်းခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့ရုံး၊ ဖလမ်းမြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့ရုံး၊ ဆောက်လုပ်ရေးရုံး၊ ထွေအုပ်ရုံးနဲ့ဆေးရုံကုန်းတွေကို တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် စုစုပေါင်း ၄၅ ဦး လက်နက်ခဲယမ်းတွေနဲ့အတူ နိုဝင်ဘာလ ၁၂ ရက်နေ့က လက်နက်ချ အညံံ့ခံခဲ့တယ်လို့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ကထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ မင်းတပ်မြို့သိမ်းစစ်ဆင်ရေးမှာ…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ ခရစ်စ္စမတ်ပွဲတော်ကြီးမှာ မရာလဲန်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (MTC/MDF)တွေ သုံးဆောင်ဖို့အတွက် ၎င်းရဲ့မဟာမိတ် အာရက္ခတပ်တော် (ULA/AA) အမှတ် (၃) တပ်မဟာ က နွား (၃) ကောင် ကိုခရစ်စ္စမတ်လက်ဆောင်အဖြစ်ပေးအပ်တဲ့ပေါ် အထူးကျေးဇူးတင်ရှိတယ်လို့ မရာလဲန်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (MTC/MDF) က ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းကျင်းပပြုလုပ်တဲ့ ခရစ်စ္စမတ်ပွဲတော်ကြီးမှာ မရာလူမျိုးလွတ်မြှောက်ရေးအတွက် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ရဲဘော်တွေ သုံးဆောင်နိုင်ဖို့ အိမ်နီးချင်းကောင်းပီသစွာနဲ့ အမြော်အမြင်ကြီးစွာ မဟာမိတ်ထက်ပိုတဲ့ စိတ်ရင်းမေတ္တာနဲ့ နွား၃ ကောင်အား လက်ဆောင်ပေးအပ်တဲ့အပေါ် (MTC/MDF) မှ ကျေးဇူးတင်ရှိတဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ အာရက္ခတပ်တော်(AA) ဟာ မရာလဲန်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (MTC/MDF) ပါဝင်တဲ့ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့နဲ့ စစ်ရေးအရ မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားပြီး ချင်းညီနောင်ရဲ့ စစ်ဆင်ရေးတွေမှာလည်း…

ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ အိန္ဒိယ – မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးကာလမ်းဖြစ်တဲ့ တီးတိန် – ရိဒ်ကြားက ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီးကို ချင်းပြည်(Chinland) အစိုးရနဲ့ ဒေသန္တရအစိုးရတို့က ပူးပေါင်းပြီး ပြုပြင်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိတယ်လို့ Chinland Council က ဖွဲ့စည်းပေးထားတဲ့ ချင်းပြည်(Chinland)အစိုးရ၊ ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ဒီဇင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ တီးတိန် – ရိဒ် ကုန်သွယ်ရေးကားလမ်းက နယ်စပ်ကုန်စည်စီးဆင်းရေး ဝန်ဆောင်မှုအတွက် အဓိက အားထားရတဲ့ ကုန်သွယ်ရေးလမ်းမကြီးဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံနဲ့ ချင်းပြည်နယ်ကို ဆက်သွယ်ထားတဲ့ လမ်းမကြီးလည်း ဖြစ်တယ်လို့ ချင်းပြည်(Chinland)အစိုးရ၊ ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ မြန်မာ – အိန္ဒိယနယ်စပ်က ရိဒ်ခေါဒါရ်မြို့က စစ်ကောင်စီရဲ့ ရိဒ်ခေါဒါရ်တပ်စခန်းနဲ့ တီးအိုချောင်းစစ်စခန်းတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့မှာ…