WWW.CHINWORLD.ORG

ချင်းပြည်နယ်ဟားခါးမြို့မှာ ဆိုင်ကယ်တစ်စီးကို အမျိုးသား ၂ ဦးစီးလာတာမျိုးတွေ့ရင် စစ်ကောင်စီတပ်က ရိုက်နှက်ပြီး ဒဏ်ကြေးငွေတွေ ပေးဆောင်ခိုင်းတာ ၁ လ ခန့်ရှိလာတယ်လို့ ဟားခါးမြို့ဒေသခံတစ်ဦးဆီကနေ သိရပါတယ်။ ဟားခါးမြို့ဒေသခံတစ်ဦးပြောတာက “ဆိုင်ကယ်တစ်စီးကို အမျိုးသား ၂ ဦးစီးလာတာမျိိုးတွေ့ရင် ပါးတွေ၊ နားတွေ ရိုက်ပြီး ပိုက်ဆံပေးဆောင်ခိုင်းတာမျိုး လုပ်တယ်ပေါ့ ပိုက်ဆံကိုတော့ ၅ သိန်းကနေ ၈ သိန်းအထိ ပေးခိုင်းတယ်။ အဲလိုမျိုး လုပ်တာ အခုဆို တစ်လလောက်ရှိတော့မယ်။ ဖမ်းဆီးပြီး အချုပ်ထဲထည့်တာမျိုးတော့ မလုပ်ဘူး” လို့ပြောပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ် ဟားခါးမြို့နဲ့ ဖလမ်းမြို့မှာ စစ်ကောင်စီက လုံခြုံရေးအကြောင်းပြပြီး ဆိုင်ကယ်တစ်စီးကို အမျိုးသား ၂ ဦးစီးနင်းတာနဲ့ အမျိုးသမီးနောက်မှာ အမျိုးသား လိုက်ပါစီးနင်းတာမျိုးတာမျိုးကို မလုပ်ဖို့ ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့က ဒေသန္တရ…

 ချင်းတောင်ခြေ ၊စစ်ကိုင်းတိုင်း ကလေးမြို့ပေါ်မှာ ဒေသခံပြည်သူအများစု ပြန်လာနေထိုင်လာကြသလို အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က စစ်ဘေးရှောင်လာတဲ့သူတွေ များလာလို့ အိမ်ဌားဖို့အိမ် ရှာရခက်လာတယ်လို့ ကလေးမြို့ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။   ကလေးမြို့နယ်အတွင်း ကျေးရွာတွေကို စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်တာမျိုးတွေလုပ်လေ့ရှိတာတွေကြောင့်လည်း ရွာကနေ ပိုလုံခြုံမယ်ထင်တဲ့ မြို့ပေါ်ကို ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်လာကြသူတွေနဲ့ ချင်းတောင်ဘက်ကနေ စစ်ဘေးရှောင်လာတဲ့သူတွေ များလာတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။  ကလေးမြို့ဒေသခံတစ်ဦးက “တချို့ရွာတွေဆို တိုက်ပွဲမရှိရင်တောင် လက်နက်ကြီးနဲ့အချိန်မရွေး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခံနေရသေးတယ်လေ အဲဒါတွေကြောင့် ပိုလုံခြုံမယ်ထင်တဲ့ မြို့ပေါ်မှာ အိမ်အဌားရှာပြီးနေကြတာများတယ်။နောက်ပြီး ချင်းတောင်ဘက်ကနေ လာတဲ့စစ်ဘေးရှောင်တွေလည်း များလာတယ်။ အိမ်ဌားစျေးတွေလည်း တက်လာတယ် မြို့ပြင်ဘက်က အရင်တစ်လကို ၁ သိန်းနဲ့ ဌားတဲ့ဟာ အခုဆိုရင် ၁ သိန်းခွဲနဲ့ ဌားတယ်ပေါ့ တချို့ဆိုရင် အိမ်ဌားစရာမတွေ့လို့ ရှာနေကြရသူတွေလည်း များတယ်” လို့ Chin World…

ကိုဇံ (ချင်းတောင်) တော်လှန်ရေး အင်အားစုများ မြို့တွင်းမှ ဆုတ်ခွာ ခဲ့အပြီး စစ်ကောင်စီမှ ပြန်လည် ထိန်းချုပ်ခဲ့သည့် တီးတိန်မြို့ရှိ ဘုရားကျောင်း အသီးသီး၌ တနင်္ဂနွေနေ့များတွင် ဝတ်ပြုကိုးကွယ်လာနိုင်ခြင်း နှင့် ပတ်သက်ပြီး တီးတိန်မြို့မှ သင်းအုပ်ဆရာတစ်ပါး က “လက်ရှိမှာတော့ တနင်္ဂနွေနေ့ ဝတ်ပြုကိုးကွယ်ခြင်းကိုတော့ ကောင်းကောင်း ဝတ်ပြုလို့ရပါတယ်။ ဒါ ပေ မယ့်လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပြုလုပ်ခဲ့တာလို့ မခံစားရဘူး။ လူစုလူဝေးဖြစ်တဲ့အ ခါကြတော့ အနည်းအများ ဆူညံမှုတွေ ရှိတယ်။ တခုခု ဖြစ်သွားမှာကို အမြဲတမ်း စိတ်ပူရတယ်။ တခါတလေဆို ဝတ်ပြုကိုးကွယ်တဲ့ အချိန်မှာတင် ဘုရားကျောင်း အပြင်ဘက်တွေမှာ စစ်သားတွေ လှည့်လည် သွားလာ နေခဲ့တယ်လေ” ဟု လက်ရှိ ဝတ်ပြုမှု အခြေအနေကို Chin World Media…

စစ်ရေးတင်းမာနေတဲ့ မင်းတပ်မြို့ပေါ် မှာ စစ်ကောင်စီက ခုခံစစ်အတွက်ပြင်ဆင်နေကာ ခလရ ၂၇၄ တပ်ရင်း ကို စစ်ကောင်စီလေကြောင်းကနေ ဒီကနေ့ သြဂုတ်လ ၂၈ ရက်နေ့ မနက်ပိုင်းမှာ ခဲယမ်း/ရိက္ခာတွေ လေကြောင်းသုံးပြီး ချပေးခဲ့ကြောင်း၊စစ်ကောင်စီကလေကြောင်းကနေ ချပေးလိုက်တဲ့ ရိက္ခာတွေဟာ နည်းပညာပစ္စည်းတွေ ဖြစ်ဖို့များတဲ့ကြောင်း စစ်ရေးအခြေအနေသိရှိတဲ့ မင်းတပ််မြို့ဒေသခံတစ်ဦးက သုံးသပ်ပြောဆိုပါတယ်။ စစ်ရေးအခြေအနေသိရှိတဲ့ ဒေသခံတစ်ဦးက “ကျနော်တို့ ယူဆတာကတော့ လိုအပ်တဲ့ နည်းပညာပစ္စည်းတွေဘဲ ဖြစ်ဖိို့များပါတယ် နည်းပညာပစ္စည်းတွေကိုဘဲ ထပ်ထပ်ပြီး ဖြည့်နေတဲ့ သဘောထင်ပါတယ်။ စစ်ရေးအခြေအနေက ရှုပ်ထွေးနေတဲ့ အခြေအနေမှာ ရှိတယ်။ ရိက္ခာကို သူတို့ ရချင်ရမှာပါ” လို့သူကပြောပါတယ်။ လက်ရှိ မင်းတပ်မြို့ပေါ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်အင်အား အနည်းဆုံး ၆၀၀ ဝန်းကျင်ခန့်ရှိပြီး ခုခံစစ်အတွက်အဓိကပြင်ဆင်နေသလို ဒရုန်း၊ လက်နက်ကြီး၊ လေကြောင်းကနေ မြို့…

စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း ဒီနှစ်၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ (၇)လအတွင်း အကြမ်းဖက်မှုတွေကြောင့် အရပ်သား သေဆုံးသူ ၄၉၉ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အရပ်သားသေဆုံးမှုအများဆုံးခရိုင်တွေထဲ ချင်းလူမျိုးအများအပြားနေထိုင်တဲ့ ကလေးခရိုင်လည်း ပါဝင်တယ်လို့ ပြည်တွင်းသုတေသန အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Data for Myanmar ရဲ့သြဂုတ်လ ၂၇ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ရက်နေ့ကနေ ဇူလိုင်လ ၃၁ ရက်အတွင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာ အကြမ်းဖက်မှုကြောင့် အရပ်သား ၄၉၉ ဦးသေဆုံးပြီး ၄၆၄ ဦး ဒဏ်ရာရခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက ကလေးခရိုင်၊မုံရွာခရိုင်၊ ရွှေဘိုခရိုင်နဲ့ စစ်ကိုင်းခရိုင်တွေက အခြားခရိုင်တွေထက် အရပ်သားသေဆုံးမှု သိသိသာသာများပြီး စုစုပေါင်းရဲ့ ၃၄၉ ဦး ရှိတယ်လို့ Data for Myanmar ရဲ့ အစီရင်ခံစာဖော်ပြချက်အရ…

မကွေးတိုင်း၊ဆောမြို့နယ် ကနေ ဝယ်ယူရတဲ့ စားသောက်ကုန်နဲ့ ဆေးဝါးတွေကို ချင်းပြည်နယ််၊ပလက်ဝမြို့နယ်ရောက်ရင် မှုလစျေးနှုန်းရဲ့ သုံး၊လေး၊ငါး ဆလောက်နဲ့ ပြန်ဝယ်နေရတဲ့အကြောင်း ပလက်ဝဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းက ဒေသခံတွေ အားလုံးဟာ မကွေးတိုင်း၊ဆောကနေ ကုန်ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ယူကြတာဖြစ်ပြီး ဆောမှာ စျေးနှုန်းတန်ဖိုး ကျပ် ၁၀၀၀ ရှိတဲ့ ကုန်စ္စည်းဟာ ပလက်ဝဘက်ရောက်ရင် ပစ္စည်းတန်ဖိုးဟာ ၃၀၀၀ ထက်ပိုပေးရတယ်လို့လည်း ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ စစ်ဘေးရှောင်ပလက်ဝဒေသခံတစ်ဦးက “အထူးသဖြင့် စားကုန်ပစ္စည်းတွေ၊ လူသုံးကုန်တွေနဲ့ ဆေးဝါးတွေက စျေးတော်တော်ကြီးနေတယ်လို့ သိရတယ် အဓိက ဒီလိုစျေးကြီးရတာက ဆောကနေ ဆိုင်ကယ်နဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေ သယ်ကြတာလေ ကယ်ရီခကိုက ဆောကနေ လေးမြို့မြစ်နားကို ၁၄ သိန်းလောက်ပေးရတာလေ အဲဒါတွေကြောင့်ဖြစ်တယ်” လို့ပြောပါတယ်။ အခုလို ပလက်ဝနဲ့ ဆောအကြား ကယ်ရီခ စျေးကြီးရတာက…

ချင်းပြည်နယ်အတွင်း အစိုးရဝန်ထမ်းအများစု လစာပုံမှန်မရတာ ၂ လ/ ၃ လ ရှိပြီဖြစ်ပြီး မိသားစုစားဝတ် နေရေး အတွက် အကြပ်အတည်းပိုဆိုးလာတယ်လို့ ဟားခါးမြို့ကဌာနဆိုင်ရာအစိုးရဝန်ထမ်းတစ်ဦးက Chin World Media ကို ပြောပါတယ်။ “ မြန်မာ့စီးပွားရေးဘဏ်မှာလည်း ငွေကမရှိတော့ဘူး။ ဌာနဆိုင်ရာက ဝန်ထမ်းတွေဆိုရင် အစိုးရက လစာမထုတ်ပေးနိုင်တော့တာ ၃ လလောက်ရှိနေပြီ” လို့ဟားခါးမြို့ကအစိုးရဝန်ထမ်း တစ်ဦးကပြောပါတယ်။ သူကဆက်ပြီး ကုန်စျေးနှုန်းတွေ အဆမတန် ကြီးမြင့်နေတဲ့အတွက် အစိုးရဝန်ထမ်းမိသားစုတွေအနေနဲ့ လွန်စွာခက်ခဲကြောင်း၊ နိုင်ငံခြားက ဆွေမျိုးများရဲ့ စာနာမှုကြောင့်သာ စားဝတ်နေရေးအတွက် အနည်းငယ်အဆင်ပြေကြောင်း၊ သို့သော်အခုအခါ ပြင်ပငွေလွှဲအတွက်ပါခက်ခဲလာကြောင်းချင်းပြည်နယ်မှာ ဖုန်းလိုင်း၊ အင်တာနက်လိုင်းများပါ မကြာခဏ ဖြတ် တောက်ခံရတာတွေကြောင့် ငွေလွှဲပို့တာပိုပြီးခက်ခဲလာတယ်လို့ပြောပါတယ်။ “ နိုင်ငံခြားက ဆွေမျိုးတွေ၊ သားသမီးတွေ ငွေပို့လာချင်ပေမယ့် ဒီဖက်က ထုတ်မပေးနိုင်တော့ဘူး။…

ကလေးမြို့ကနေ ချင်းတောင်ကို တက်မယ့် မည်သည့် ယာဉ်မဆို ဆန် နှင့် အခြား စားနပ်ရိက္ခာများ သယ်ယူခွင့်ကို ၈ မိုင် (ကလေးတက္ကသိုလ်မုခ်ဦး) စစ်ကောင်စီ ဂိတ်ကနေ ပိတ်ပင်ထားတာ ရက်အနည်းငယ်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း ကလေးမြို့ခံ များထံမှ သိရှိရပါတယ်။ “ပြီးခဲ့တဲ့ စနေနေ့ လောက်က စပြီး ဆန်ကွဲ ကိုတောင် ဂိတ်ဖြတ်ခွင့် မပြုဘူး။ ခေတ္တ ခဏ ပိတ်တာလား ဆိုပြီး စောင့်ကြည့်တော့ ဒီနေ့ထိ ခွင့်မပြုတာ တွေ့ရတယ်။ကျွန်တော်သိသလောက် ကတော့ ဒီနေ့ဆို ၄ ရက် ရှိသွားပြီ။ ဆိုင်ကယ်နဲ့တောင် သယ်ဆောင်ခွင့် မပြုဘူး။ ဘာ စားသုံးကုန်ပစ္စည်းကို မှ သယ်ယူခွင့် မပြုဘူး” လို့ ချင်းတောင်ကမြို့တွေကို စားသောက်ကုန် ပစ္စည်း ပို့ဆောင်ရောင်းဝယ်သူ ကလေးမြို့ခံ…