2024

နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်။ စစ်ကောင်စီက စက်သုံးဆီတွေ ခွဲတမ်းမချပေးတော့ဘူးဆိုတဲ့ သတင်းတွေကြောင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ကလေးမြို့နဲ့ ချင်းပြည်နယ် ခိုင်ကမ်းမြို့မှာ ဓာတ်ဆီဈေးတွေ တက်ကုန်တယ်လို့ ခိုင်ကမ်းမြို့ဒေသခံတစ်ဦးကပြောပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ်၊ ခိုင်ကမ်းမြို့ဒေသခံတစ်ဦးပြောတာက “လူတွေက ကောလဟာလကို အရမ်းယုံချင်ကြလို့၊ ဝယ်လို့ရပါတယ်။ မလိုအပ်ဘဲလျှောက်ဝယ်လို့ ဓာတ်ဆီရောင်းတဲ့သူတွေ တစ်လရောင်းရမယ့် ဓာတ်ဆီတွေ တစ်ရက်၊နှစ်ရက်တွင်း ကုန်သွားတာဘဲ အဖက်တင်သွားတယ်၊ ဈေးတက်သွားတာဘဲ အဖက်တင်တယ်ပေါ့ ဘယ်သူမှ မလိုအပ်ဘဲ မဝယ်ရင် ဘာမှ မဖြစ်ပါဘူး” လို့ပြောပါတယ်။ စစ်သုံးဆီတင်သွင်း သိုလှောင် ဖြန့်ဖြူးခြင်းလုပ်ငန်းတွေကို တိုင်းဒေသကြီးနဲ့ ပြည်နယ်အလိုက် စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေမှာ သတ်မှတ်ဈေးနှုန်းနဲ့ ရောင်းချပေး လျက်ရှိတဲ့အကြောင်း စစ်ကောင်စီသတင်းဌာန MRTV က ဒီကနေ့ နိုဝင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ကလေးမြို့မှာ လောင်စာဆီများ အလုအယှက်…

နိုဝင်ဘာလ ၁၉ ရက်။ ချင်းပြည်နယ်မင်းတပ်မြို့မှာ တိုက်ပွဲတွေစတင်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့ကစလို့ ဒီကနေ့အချိန်ထိ စစ်ကောင်စီတပ်ကလက်နက်ကြီးနဲ့ပစ်ခတ်တာနဲ့မီးရှို့တာတွေကြောင့် မြို့ရဲ့နေရာတော်တော်များမှာနေအိမ်တွေမီးလောင်ပြာကျပျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ယမန်နေ့ နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့ ညပိုင်းကလည်း စစ်ကောင်စီက မင်းတပ်မြို့ ၂ မိုင်နဲ့ ၃ မိုင်အနီးက နေအိမ်တွေကို မီးပုလင်းတွေအသုံးပြုပြီး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ခြင်း၊ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်ခြင်းတွေကြောင့် နေအိမ်တွေ အများအပြား မီးလောင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။ မင်းတပ်ဒေသခံတစ်ဦးက “နေအိမ်တွေကို စကစဘက်က မီးရှို့တာတွေ တောက်လျောက်လုပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။လက်နက်ကြီးကြောင့် မီးလောင်တာရှိသလို သူတို့ရှို့တာတွေလည်း များနေပြီလို့ သိရတယ်၊ အတိအကျ သိရဖို့က မသိရသေးဘူး။ မကြာခင် တာဝန်ရှိသူတွေဘက်ကလည်း တရားဝင်ထုတ်ပြန်လာလိမ့်မယ်ထင်ပါတယ်” လို့ပြောပါတယ်။ ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ဝင် CDF – Mindat နဲ့…

နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်။ လက်ရှိမှာ ချင်းပြည်နယ်၊ တွန်းဇံမြို့နယ်က ကျီခါးမြို့နှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသတွေကို အပါအဝင် CNF/A ဦး ဆောင်ပြီး CDF-Tonzang ပါဝင်တဲ့ Chinland Council ပူးပေါင်းတပ်မှ ထိန်းချုပ်ထားခြင်း မရှိဘူးလို့ ကျီခါးမြို့ခံ တစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါတယ်။ “CNF နှင့် သူ့ရဲ့ မဟာမိတ် တပ်ဖွဲ့တွေက မေလ ၁၉ ရက်နေ့မှာ ကျီခါးမြို့ကို ရောက်လာကြတယ်။ ရဲစခန်းကို မီးရှို့လိုက်တယ်။ ဘာထိတွေ့ တိုက်ပွဲ မှ မရှိပါဘူး။ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်တာလဲ မရှိပါဘူး။ သူတို့ အလံ ထောင်ပြီး ပြန်လှည့်သွားကြတယ်။ သူတို့ ခဏ ရောက်လာတာက လွဲရင် ဘာမှ ထိန်းချုပ်တာ၊ အုပ်ချုပ်တာမျိုး မရှိပါဘူး” လို့ ကျီခါးမြို့ခံတစ်ဦးက…

နိုဝင်ဘာလ ၁၈ ရက်။ စစ်ကောင်စီက သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ စက်သုံးဆီခွဲတမ်း လုံးဝ ချမပေးတော့မယ့်ပြည်နယ်နှင့် မြို့နယ်တွေထဲမှာချင်းပြည်နယ်ကမြို့နယ်အားလုံးပါဝင်ပြီး စက်သုံးဆီခွဲတမ်းချမပေးတော့ဘူးလို့ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနက မြန်မာနိုင်ငံစက်သုံးဆီ လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းထံကို နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က အသိပေးလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ပိတ်ပင်ထားတဲ့ နယ်မြေတွေမှာသက်ဆိုင်ရာ စစ်တပ်နဲ့ရုံးဌာနတွေအတွက် စက်သုံးဆီကို အထူးကိစ္စရပ်အဖြစ် ခွင့်ပြုသွားမှာ ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဟားခါးမြို့ခံတစ်ဦးကလက်ရှိအခြေအနေနဲ့ပတ်သက်ပြီး “ စက်သုံးဆီက ရတယ် ဈေးကြီးတာဘဲ ရှိတယ် ပိတ်ခဲ့ရင်လည်း ချက်ခြင်းတော့ မဖြစ်လောက်သေးပါဘူး” လို့ပြောပြပါတယ်။ စက်သုံးဆီခွဲတမ်းလုံးဝ မချပေးတဲ့ နေရာတွေမှာ ကချင်ပြည်နယ်မှာဆိုရင် မြစ်ကြီးနားမြို့ကလွဲရင် မြို့နယ်အားလုံးပါဝင်တယ်လို့ သိရပြီး၊ လားရှိုး၊ နောင်ချို အပါအဝင် ရှမ်းမြောက်ဒေသတစ်ခုလုံးနဲ့ ချင်းပြည်နယ်က မြို့နယ်အားလုံး စက်သုံးဆီ(PO) လုံးဝမချပေးတော့ဘူးလို့သိရပါတယ်။ စက်သုံးဆီမချပေးတော့မယ့် မြို့နယ်တွေကတော့ ထိးချိုင့်၊…

နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်။ အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် (ACDF)အနေဖြင့်အရှိုချင်းဒေသများတွင်အရှိုချင်းပြည်သူလူထုနှင့်ဖြစ်စေ၊ သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများနှင့်ဖြစ်စေ၊ပူးပေါင်း၍အုပ်ချုပ်ရေး၊ပညာရေး၊ကျန်းမာရေးစသည့်ကဏ္ဏများကိုဖော်ဆောင်သွားမည် စသည့်အချက်အပါအဝင် အချက် ၇ ချက်ကို နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်မှာကျရောက်တဲ့အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် (ACDF)တည်ထောင်ခြင်း ၃ နှစ်ပြည့်သဘောထားထုတ်ပြန်ချက်အဖြစ် ACDFက နိုဝင်ဘာလ ၁၇ ရက်မှာထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ACDF တပ်ဖွဲ့ရဲ့၃ နှစ်ပြည့်ထုတ်ပြန်ချက်မှာအရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် (ACDF)အနေဖြင့်စစ်အာဏာရှင်အားတိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထုနှင့်အတူလက်နက်စွဲကိုင်တော်လှန်လာခဲ့သည်မှာယခုဆိုလျင်သုံးနှစ်ပြည့်မြောက်ပြီဖြစ်ကြောင်း၊EAOs /တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထုနှင့်မဟာမိတ်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ၏ဝန်းရံထောက်ပံ့ကူညီမှုအတွက်အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ACDFအနေဖြင့်များစွာကျေးဇူးတင်ရှိပါကြောင်း၊အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် ACDF အနေဖြင့်အဖွဲ့၏ချမှတ်ထားသောမူဝါဒများအရစစ်အာဏာရှင်ကျရှုံးရေးအတွက်မည်သည့်တော်လှန်ရေးအင်အားစုများနှင့်ဖြစ်စေပူးပေါင်းတော်လှန်တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုပေါ်ထွန်းရေးနှင့်အတူအရှိုချင်းပြည်သူလူထု၏ကိုယ့်ကြမ္မာကိုယ်ဖန်တီးရေး၊ကိုယ်ပိုင်ပြဋ္ဌာန်းခွင့်အတွက်သက်ဆိုင်သောပြည်သူလူထုနှင့်အတူပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။ အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် ACDFအနေဖြင့်အရှိုချင်းဒေသများတွင်အရှိုချင်းပြည်သူလူထုနှင့်ဖြစ်စေ၊ သက်ဆိုင်ရာအဖွဲစည်းများနှင့်ဖြစ်စေ၊ပူးပေါင်း၍အုပ်ချုပ်ရေး၊ပညာရေး၊ကျန်းမာရေးစသည့်ကဏ္ဏများကိုဖော်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် ACDFအနေဖြင့်တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထု၏အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်ကိုတတ်နိုင်သမျှကာကွယ်စောင့်ရှောက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊အရှိုချင်းကာကွယ်ရေးတပ် ACDFအနေဖြင့်တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထု၏ငြိမ်းချမ်းသာယာဝပြောရေးကိုရှေ့ရှုပြီးဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စုကြီးပေါ်ထွန်းရေးအတွက်ချစ်ခြင်း မေတ္တာ၊ညာဏ်ပညာနှင့်သစ္စာတရားကိုလက်ကိုင်ထားပြီးဖော်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ACDF တပ်ဖွဲ့ရဲ့၃ နှစ်ပြည့်ထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြထားပါတယ်။ မကွေးတိုင်းနဲ့ရခိုင်ပြည်နယ်စပ်မှာ စစ်ရေးလှုပ်ရှားတဲ့ ACDF တပ်ဖွဲ့ရဲ့၃ နှစ်ပြည့်တော်လှန်ရေးကာလအတွင်းမှာ တပ်ဖွဲ့ဝင်၂ဦးကျဆုံးခဲ့ကြောင်းသိရပါတယ်။

နို၀င်ဘာလ ၁၅ ရက်။ စစ်ရေးပဋိပက္ခ မဖြစ်အောင် ကြားခံအဖွဲ့အစည်းတွေအကူအညီနဲ့ ကြားဝင်ညှိနှိုင်းပေးထားတဲ့ ချင်းညီနောင် (CB) နဲ့ ချင်းပြည်ကောင်စီ (CC) အကြား နိုဝင်ဘာလ (၁၁) ရက်နေ့က ချင်းပြည်နယ် မတူပီမြို့နယ်အတွင်းက ပင်သီယာကျေးရွာမှာ အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုတွေ စတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ကြောင်း နှစ်ဘက်အဖွဲ့ အသီးသီးက ထုတ်ပြန်ပြောဆိုထားပါတယ်။ ချင်းပြည်ကောင်စီ (CC) နဲ့ ချင်းညီနောင် (CB) အဖွဲ့ဝင်တွေ အကြားအပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုဖြစ်စဉ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ချင်းညီနောင်အဖွဲ့ဘက်က နိုဝင်ဘာလ ၁၄ရက်နေ့မှာ အခုလိုထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ မရာနယ်မြေအတွင်းကို CNF/CNA လက်အောက်ခံ Chinland Council တပ်ဖွဲ့တွေက ပင်တီယာကျေးရွာအထိ ကျူးကျော်နေရာချတာ လမ်းပိတ်ဆို့တာ MTC/MDF ထိန်းချုပ်နယ်မြေကို စားနပ်ရိက္ခာ ကုန်စည်စီးဆင်းမှု ဖြတ်တောက်တာတွေကြောင့် ပြည်သူလူထုဆင်းရဲဒုက္ခ ခံစားနေကြရပြီး ပင်တီယာ (၉) မို်င်ရွာသား ၂…

နိုဝင်ဘာလ ၁၄ ရက်။ ကလေးမြို့နယ် ပြည် တော်သာရွာကဆည်ကြီးတံတားမှာ စစ်ကောင်စီတပ်ကဂိတ်ထိုးလမ်းပိတ်ဆို့မှုကြောင့် ကျေးရွာများမှ တောင်သူများ ကလေးမြို့ကိုစပါးပို့ဖို့အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း စပါးစိုက်တောင်သူတွေဆီကသိရပါတယ်။ “လက်ရှိမှာတော့ စိုက်ပျိုးထားတဲ့ လယ်မြေတွေ အတော် များများကို ရိတ်သိမ်းပြီးသွားပြီ။ အခက်အခဲ တစ်ခုက ရွာထဲမှာ ရှိတဲ့ အိမ်တွေ မီးလောင်ပြာကျခဲ့တော့ စပါးတွေ ဘယ်လို သိုလှောင် မလဲ ဆိုတဲ့ ကိစ္စပါ။ ဆည်ကြီး ကနေ လမ်းကို ပိတ်ထားတော့ ကလေးမြို့ကို ပို့လို့လည်း မရဘူး” လို့ လက်ရှိ အခက်အခဲကို ကလေးမြို့အနောက်မြောက်ဘက်က ကျေးရွာ၁ရွာကတောင်သူ တစ်ဦးက ပြောပြပါတယ်။ ကလေးမြို့ အနောက်မြောက်ဘက်က ကျေးရွာတွေက ဒေသခံများ အနေဖြင့် စစ်ရှောင်ရင်း စပါးစိုက် ခဲ့ရတာ ဖြစ်တဲ့ အတွက် လယ်မြေ အားလုံးကို…