အင်တာဗျုး

မသန်စွမ်းအရေးကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း အရ ၇.၄ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးပြီးရင် ချင်းပြည်နယ်ဟာ ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။၂၀၂၀ ခုနှစ်က ချင်းပြည်နယ်ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ချင်းပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲ ပေးခွင့်ရှိတဲ့ မသန်စွမ်းမဲဆန္ဒရှင် (၃၀၃၁) ဦးရှိခဲ့တယ်လို့သိရပါတယ်။ ၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီး နောက် ချင်းပြည်နယ်မှာ ပြည်တွင်းပဋိ ပက္ခကြောင့် ခန္ဓာကိုယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မသန်စွမ်းမှုကပိုများလာပေမယ့် စာရင်းအတိအကျ ကောက်ခံဖို့ခက်ခဲနေသေးတယ်လို့ မသန်စွမ်းအရေးဆောင်ရွက်တဲ့အဖွဲ့တွေဆီကသိရပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း နေရာအနှံ့တိုက်ပွဲတွေဖြစ်တဲ့အနေအထားမှာ မသန်စွမ်းတွေရဲ့ အခက်အခဲ၊ အခြေအနေတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ချင်းပြည်နယ်နဲ့ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသဖက်မှာ မသန်စွမ်းအရေးကို ဆယ်စုနှစ်ဝန်းကျင်ဆောင်ရွက်လာခဲ့တဲ့ ဆရာရိုဒါ ကိုမေးမြန်းထားပါတယ်။ မေး။ ။ အရင်ဆုံး စစ်ကောင်စီအာဏာသိမ်းမှုဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း ဆရာတို့သိသလောက် မသန်စွမ်းတွေရဲ့အခက်အခဲ နဲ့ မသန်စွမ်းအရေးဆောင်ရွက်မှုတွေမှာ ဘယ်လိုစိန်ခေါ်မှု တွေကြုံရလဲဆိုတာအရင်ဆုံးပြောပြပေးပါ။ ဖြေ။…

LORCAN LOVETT | FRONTIER ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်က ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ဒုဥက္ကဋ္ဌ Dr.Sui Khar နဲ့  FRONTIERတို့ ‌တွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်။Frontier နဲ့ Dr.Sui Khar ရဲ့ English လို အင်တာဗျူးမေးမြန်းခန်းမှ Chin World စာဖတ်ပရိတ်သတ်အတွက် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဖော်ပြရပါတယ်။  ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး(CNF)ဟာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှာ စတင်တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ သက်တမ်း ၃၇ နှစ်ခန့်ရှိတဲ့ ဝါရင့်ချင်းလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းဖြစ်ပါတယ်။ Source: The CNF will be abolished after the revolution’, says Chin leader Sui Khar from Frontier Myanmar FRONTIER-မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အခြေအနေကို ဘယ်လိုမြင်လဲ။ ? Dr.Sui Khar -ဗိုလ်ချုပ်မှုးကြီး…

( Interview with ICA ) ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ် (ICA) ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် မေလမှာ ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ချင်းဒုက္ခသည်များအား လူသားချင်းစာနာမှုကူညီရေး၊ ပညာရေးနဲ့ သုတေသနလုပ်ငန်းများကို ပြုလုပ်နေတဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ် (ICA) ဟာ တကျော့ပြန် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၄ နှစ်အတွင်းမှာ ချင်းပြည်သူတွေရဲ့ ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့မှာ အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီလေးနှစ်အတွင်းမှာ ချင်းပြည်သူတွေကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သုတေသနစာတမ်းပြုလုပ်သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ICA အဖွဲ့က Information Officer Salai Van Sui San ကို ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။ CW- မြန်မာနိုင်ငံမှာစစ်တပ်အာဏာသိမ်းတာ ၄ နှစ်ရှိပြီ၊ ၄…

အာရက္ခတပ်တော် (AA) ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ပလက်ဝမြို့နယ်မှာ ဒေသခံပြည်သူတွေအတွက် ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး အာရက္ခတပ်တော် (AA) နဲ့ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ချဉ်းကပ်မှုနဲ့ ဆက်ဆံရေးတည်ဆောက်ထားတယ်လို့ ကြားကာလခူမီးချင်းမျိုးနွယ်စုများရေးရာအတိုင်ပင်ခံကောင်စီ ( IKACC) ဥက္ကဌ ဦးအိုက်စောမြ က Chin World Media ရဲ့ မေးမြန်းမှုကို ဖြေကြားပါတယ်။ ဇန်န၀ါရီလ ၂၆ ရက်မှာ IKACCဥက္ကဌ ဦးအိုက်စောမြကို AA ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ပလက်ဝမြို့နယ်က ပြည်သူလူထု အခြေအနေ တွေနဲ့ IKACC ရဲ့လုပ်ဆောင်မှုတွေကို မေးမြန်းထားပါတယ်။ ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းက စစ်ကောင်စီတပ်စခန်း အားလုံးကို အာရက္ခတပ်တော် (AA)က ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့မှာ အပြီးတိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ကာ ပလက်၀မြို့နယ်ကိုထိန်းချုပ်ထားပါတယ်။ CW- IKACC ကို ဘယ်လိုရည်ရွယ်ချက်နဲ့ဘယ်သူတွေနဲ့ဘယ်အချိန်မှာစတင်ဖွဲ့စည်းတည် ထောင်ခဲ့တာလဲ။…

စက်တင်ဘာလ ၂၃ ရက်။ လာမဲ့အောက်တိုဘာ ၁ ရက်နေ့မှာ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်တော့မှာဖြစ်လို့ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတွေမှာ ရောက်နေတဲ့ ရေဘေးသင့်ပြည်သူတွေကို နေရပ်အမြန်ဆုံး ပြန်လည်နေထိုင်နိုင်ရေး လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့စက်တင်ဘာ ၁၇ ရက်က နေပြည်တော်မှာပြုလုပ်တဲ့ သဘာဝ ဘေးအန္တရယ် စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးမှာ စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်ပြီး ေအာက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့ အထိ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက နိုင်ငံတ၀န်း ကောက်ခံ သွားမည့်သန်းခေါင်စာရင်း အစီအစဉ်မှာ ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်းကောက်စဉ်က မေးခဲ့တဲ့ “လူမျိုးအမည်” ဟူသော မေးခွန်း မပါရှိတော့ဘဲ “အိမ်တွင် အဓိကပြောဆိုသော ဘာသာစကား” ဟူ၍ ပြောင်းလဲ ပြင်ဆင် သုံးစွဲ…

ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့ရှိ ပြည်သူများအပေါ် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် အပါအဝင် မြန်မာ စစ်တပ် ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင် ၁၀ ဦးကိုစုံစမ်းစစ် ဆေးပေးရန် ချင်းတိုင်းရင်းသားများက ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ မနီလာမြို့ တရားရေးဌာနကို ၂၀၂၃ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့မှာ တိုင်ကြားစာပေးပို့ပြီး တရားစွဲရန်လျှောက်ထားခဲ့ခြင်းကို တရားရုံးက ၂၀၂၄ ခုနှစ် မေလ မှာ ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။ ဖိလစ်ပိုင်တရားရုံးဘက်ကတော့ ဒီရာဇဝတ်မှုဟာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပွားတာမဟုတ်ဘဲ တခြားနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့် အမှုကို ပယ်ချတာလို့ တိုင်ကြားစာပေးပို့သူတွေဆီကို အကြောင်းပြချက်ပေးခဲ့တယ်လို့ ချင်းလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့( CHRO) တာဝန်ရှိသူက သတင်းမီဒီယာ တွေမှာ ဖြေကြားထားပါတယ်။ ချင်းပြည်နယ် ထန်တလန်မြို့မှာ ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေအတွင်း လူပေါင်းအနည်းဆုံး ၂၅၀ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး…

ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF/CNA) ဦးဆောင်တဲ့ ချင်းတော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစုက ချင်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိကျီခါးမြို့နှင့်တွန်းဇံမြို့ကို မေ ၁၅ ရက်မှာ စတင်ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကာ ကျီခါးမြို့ကို ချင်းတော်လှန်ရေးအင်အားစုများက မေ ၁၉ ရက်နေ့တွင် သိမ်းပိုက်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ကာ တွန်းဇံမြို့နယ်ကို မေလ ၂၃ ရက် မှာ ချင်းတော်လှန်ရေးတပ်ပေါင်းစုက အပြီးသတ်သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။တွန်းဇံမြို့ကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီးေ နာက် ၂ လ နီးပါးအကြာ ယခုလက်ရှိ တွန်းဇံမြို့အ ခြေ အ နေနဲ့တွန်းဇံမြို့ကို ဘယ်လိုအုပ်ချုပ်စီမံ နေလဲဆိုတာကို Chinland Council အဖွဲ့ဝင်၊ CDF-Tonzang စစ်ဦးစီးချုပ်၊ Tonzang Township Council ဥက္ကဌ ပူးထန်ဆွင်းမုန် နှင့် တွန်းဇံမြို့နှင့် ပတ်သက်သော အရေးကိစ္စများကို Chin World Media က ဇူလိုင် ၁၇ ရက်မှာ…