ေသြဖီသည့္ ႏိုင္ငံေရးကတိကဝတ္အား ဗိုလ္ခ်ဳပ္႐ုပ္ထုျဖင့္ အစားထိုး ႀကိဳးပမ္းမႈ

ေရး- ဆလုိင္းဆန္ႏွင္းလ်န္

ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ၾကာ ပဋိပကၡေတြနဲ႕ ျပည္ႏွက္ေနတဲ့ ဒီႏုိင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕အတူ ေျပာင္းလဲမယ့္ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ေပၚဖုိ႕ကေတာ့ အားလံုးရဲ႕ လိုလားခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အထိ ျပည္ခုိင္းၿဖိဳးပါတီ သက္တမ္းကေန အမ်ိဳးသားဒီမို ကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အစိုးရကတစ္ဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အသီးအ ပြင့္ျမင္ေတြ႕ႏုိင္မယ္လုိ႕ ျမန္မာျပည္လူထုက ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ၾကာ ေစာင္းဆုိင္းခဲ့ရတဲ့ အထူးသျဖင့္ ၁၉၈၈ အေရးခင္း ေနာက္ပုိင္း ပိုမိုေတာင့္တရတဲ့ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျပာင္းအလဲအတြက္ ထင္သာျမင္သာရွိတဲ့ ဦးေဆာင္သူေတြကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုက ေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႕ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ပါတီဟာ လြတ္လပ္ေရးဖခင္လုိ႕ လူမ်ိဳးႀကီးေတြ သမုတ္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕သမီးက ဦးေဆာင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစုအဖြဲ႕က ႏွစ္ေပါင္း ဆယ္စုႏွစ္ေတြၾကာၿပီးေနာက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ကေနစၿပီး ႏုိင္ငံရဲ႕ အစိုးရတာ၀န္ကုိ လႊဲေျပာင္း ရယူခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရတာ၀န္ယူလာၿပီးေနာက္မွာေတာ့ လူထုအေနနဲ႕ ဒီအစိုးရ အေပၚေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္အမ်ားႀကီး ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရသက္တမ္းတစ္ခု မကုန္ဆံုးခင္မွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပုိင္း မဟုတ္ပဲ အမွားအယြင္းေလးေတြ ပိုပိုမ်ားလာေန တာေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဖခင္ျဖစ္သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရုပ္ထု စိုက္ဖို႕ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အကိစၥလည္း တစ္ခုအပါအ၀င္ျဖစ္လာပါတယ္။

အေျခအေနကို ျပန္ၾကည့္ရမယ္ဆုိရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဦးေဆာင္တယ္ဆိုတဲ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္သေဘာတူညီခ်က္ ေရးထုိးႏုိင္ခဲ့တဲ့ ညီလာခံဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ တစ္ခုတည္းနဲ႕ ျဖစ္ေျမာက္လာတာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ သမုိင္းမွန္ကို ဖတ္ရွဳခြင့္ရသူေတြကေတာ့ သိၿပီးသားျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ယခင္က ဗမာလူမ်ိဳးမ်ားေရးခဲ့တဲ့ ဗမာဘုရင္ေတြ စစ္ႏုိင္တဲ့သမုိင္းေၾကာင္း နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြကိုပဲ သိရွိႏုိင္ေအာင္ ေရးသားတဲ့ စာအုပ္ကိုပဲ ဖတ္ဖူးတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အျမင္တစ္မ်ိဳးရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္ လပ္ေရးရႏုိင္ဖုိ႕ ေအာင္ဆန္းနဲ႕အတူ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္တို႕ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္မႈျဖစ္တယ္ စတဲ့ သမုိင္းေတြဟာလည္း အျပည့္အ၀ မွန္ကန္တဲ့သမုိင္းေၾကာင္းေတြ ဟုတ္မေနပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သမုိင္းကေတာ့ အႏုိင္ရရွိသူက ေရးတယ္ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးနဲ႕ ကိုယ့္လုိရာဆြဲေရးသားၾကတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္မွာေတာ့ ၁၉၄၅ – ၁၉၄၈ ၀န္းက်င္ကေန ၁၉၅၀ ခုႏွစ္အထိ ကမာၻ႕ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕အေျခအေနကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီးလုိ႕ ကုလသမဂၢ ရံုးေပၚေပါက္လာၿပီး ေခတ္စနစ္ရဲ႕ေရစီးေၾကာင္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရ လာတာဟာလည္း ထည့္သြင္းမစဥ္းစားလုိ႕ မရတဲ့ အရာျဖစ္တယ္။ ေအာင္ဆန္းနဲ႕ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ကပဲ လြတ္လပ္ေရးယူေပးတယ္ဆုိတဲ့ သမုိင္းတစ္ခုတည္းအေနနဲ႕ေတာ့ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့အရာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကို ေက်ာင္းပညာေရးမွာ သမုိင္းအမွားေတြကို သင္ၾကားခဲ့ရတယ္။ အႏုိင္ရသူက သမုိင္းေၾကာင္းကို ေရးတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကို ျပည့္စံုေစခဲ့ၾကပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရးရဖုိ႕ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဟာ မျပည့္စံုရံုမကပဲ ခြဲျခားမႈမ်ားစြာနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈခံၾကရ တယ္။ လွည့္စားခံခဲ့ၾကရတယ္။ ဒါကို ကိုယ့္ဟာကိုယ္မသိႏုိင္ေအာင္လည္း ပညာေရးစနစ္နဲ႕ အေမွာင္ခ်ထားၾကတယ္။ ဒီေနရာမွာ စိတ္နာစရာတစ္ခုက “ ကိုယ့္သမုိင္းမွန္ကိုမသိျခင္း” ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ဆိုရင္ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားမွာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္မသိတဲ့သူ မ်ားေနတယ္ဆိုတာကို သိရွိမေနၾကသူေတြအမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုကုိယ္မသိတဲ့အျပင္ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ေသြးခြဲတာ၊ ဘာေကာင္းက်ိဳးမွမရွိမယ့္ ရုပ္ထုကို အတင္းလာထိုးေကၽြးတာခံေနရတယ္။ က်ပ္သိန္း ၁၀၀၊ ၂၀၀၊ ၃၀၀ ကုန္က်ခံၿပီး ထုလုပ္တဲ့ ရုပ္ထုထက္စာရင္ ေက်ာင္း တစ္ေဆာင္ေဆာက္ရင္ ပိုမေကာင္းဘူးလား၊ ေက်ာင္းမတက္ႏုိင္တဲ့ ကေလးေတြကို ကူညီေထာက္ပံ့မႈလည္း ေဆာင္ရြက္လို႕ရပါတယ္။ လက္ရွိ ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ႕ စိတ္သေဘာက်အတုိင္း ျပဳမူေနတာမ်ိဳးဟာ ႏုိင္ငံေရးအရျဖစ္ျဖစ္ ခံျပင္းစရာျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏုိင္ငံမွာ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕ေရာက္တုိင္း ျပည္ေထာင္စုေန႕ဆိုၿပီး က်င္းပၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးအမ်ားစုက အဲဒီေန႕ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို အေသအခ်ာ မသိၾကဘူး။ လုိရင္းတုိရွင္းေျပာရရင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္တည္ေထာင္ဖုိ႕ ျပည္ေထာင္ေတြစုတဲ့ေန႕ျဖစ္တယ္။ ဒီႏုိင္ငံႀကီးတည္ေထာင္ရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕လည္း ပါ၀င္ေနတာျဖစ္တယ္။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ နားလည္ဖုိ႕လည္းလုိပါတယ္။ ၁၉၄၀- ၅၀၀န္းက်င္ ကမာၻႀကီးရဲ႕ အေျခအေနအရ ကုလသမဂၢက ၿဗိတိသွ်နဲ႕ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အာရွႏုိင္ငံေတြနဲ႕ အာဖရိဂ ႏုိင္ငံေတြကို လြတ္လပ္ေရးေပးၿပီး ကိုယ့္ႏုိင္ငံကိုယ့္ဟာ ကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေစဖုိ႕ သေဘာတူညီမႈရွိခဲ့တယ္။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ မအုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကို ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္မွာထားၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပညာသင္ၾကားေစၿပီးေနာက္ လြတ္လပ္ေရးေပးဖုိ႕ဆိုတဲ့အခ်က္ရွိခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕အေနနဲ႕ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ တာေၾကာင့္ အဲဒီ အခြင့္အေရးေကာင္းတစ္ရပ္ ဆံုးရွံဳးခဲ့ရတယ္လုိ႕ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

အဲဒီအေျခအေနထက္ ပိုၿပီးဆိုးရြားတာကေတာ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ျပည္ေထာင္စုတည္ေထာင္သူ အျဖစ္ပါ၀င္ဖုိ႕ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈက လက္ေတြ႕မွာ မထေျမာက္လာရံုမက လက္ရွိမွာေတာ့ ကတိက၀တ္ကေန ရုပ္တုအျဖစ္ ေျပာင္းလာခဲ့ပါၿပီ။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္ေပၚတုိင္းရင္း သားေဒသ ေတြမွာ ျပသနာအျဖစ္ ျဖစ္ေပၚလာတယ္။ မၾကာေသးခင္မွာလည္း ထန္တလန္ၿမိဳ႕မွာ ျပသနာေပၚေပါက္တဲ့အတြက္ ေအာင္ဆန္းရုပ္တုထားဖုိ႕ ျပန္လည္ရုတ္သိမ္းခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ ဟားခါးၿမိဳ႕ကို ျပန္ေရာက္လုိ႕လာပါၿပီ။

ခ်င္းျပည္နယ္ဖက္ကို ရုပ္ထုစိုက္ဖုိ႕မျဖစ္ခင္ကတည္းက တစ္ျခားေတာင္ေပၚ တုိင္းရင္းသားေဒသ ေတြမွာေတာ့ ျပသနာေတြ ထပ္တလဲလဲျဖစ္ေပၚေနခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ကယားျပည္နယ္ လြိဳင္ေကာ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရုပ္ထု စိုက္ထူဖုိ႕လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ေက်ာင္းသားလူငယ္အပါအ၀င္၊ ေဒသခံျပည္သူေတြက ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပခဲ့လုိ႕ အဲန္အယ္ဒီအစိုးရက အဲလူေတြကို အခ်ဳပ္ခ်လုိက္တဲ့ ဦးေရဟာလည္း မနည္းလွပါဘူး။ ကရင္နီ(ေခၚ) ကယားတုိင္းရင္းသားေတြဟာ ၁၉၄၇ မွာ ပင္လံုညီလာခံတက္ ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္လည္း လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္းမရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြျဖစ္ပါတယ္။

ေအာင္ဆန္းရုပ္တုကို ဘာေၾကာင့္ မႀကိဳက္ၾကရတာလဲ? အခ်က္ ငါး ခ်က္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်က္တစ္ခုႏွစ္ခုေလာက္ပဲ ေဖာ္ျပပါမယ္။ ကရင္နီ(ေခၚ) ကယားတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းနဲ႕ ဗမာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းဟာ မတူပါဘူး။ အဲဒီအျပင္ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ဟာလည္း အဆင္ေခ်ာေနတာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဗမာလူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒ ဆန္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ိဳးမႀကိဳက္ဘူးလို႕ သူတို႕ကေျပာပါတယ္။ ၿပီးေနာက္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း သေဘာတူညီတဲ့အခ်က္ေတြအျပင္ လက္ရွိ ကရင္နီလူမ်ိဳးေတြလိုခ်င္တဲ့ တန္းတူအခြင့္အေရး၊ ကိုယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ရေရး၊ လြတ္လပ္စြာ ျပည္ေထာင္စုကေန ခြဲထြက္ႏုိင္ေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ေတြမရွိေသးဘူးလုိ႕ ေထာက္ျပၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

အေပၚကေျပာထားသလုိပဲ ကရင္နီျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္ေနၾကတဲ့ လူငယ္အဖြဲ႕အစည္း၊ ေတာင္သူအဖြဲ႕အစည္း၊ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႕အစည္း စတဲ့အဖြဲ႕ေတြက ၂၀၂၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၁၈ ရက္ေန႕မွာ ျပည္နယ္အစိုးရကို ဆႏၵကို စာနဲ႕ေရးသားေပးပို႕ခဲ့တယ္။ အစိုးရကလည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဖမ္းဖုိ႕ အမိန္႕တစ္ရပ္ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာလည္း ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက မြန္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ တံတားကို ေအာင္ဆန္း နာမည္ေပးဖုိ႕ ေဆာင္ရြက္လာတဲ့အတြက္ ျပသနာအႀကီးအက်ယ္ တက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရကေတာ့ အတင္းအဓမၼပဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕အလယ္တည့္တည့္မွာ ေအာင္ဆန္းရုထုကို အစိုးရက ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ လူထုအေနနဲ႕ အစိုးရရဲ႕လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ ေဖာ္ၿပီးေနာက္ ရုပ္ထုကိုေတြ႕ျမင္တဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ လံုး၀ကို သေဘာတူေထာက္ခံမႈမရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွလုပ္လို႕ရတဲ့အေျခအေနမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

အခုလည္း အဲန္အယ္ဒီပါတီရဲ႕ ဗဟိုဖက္ကေန ညႊန္ၾကားတာျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ အဲန္အယ္ဒီ ျပည္နယ္အစိုးရက ထန္တလန္ၿမိဳ႕မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရုပ္ထုစိုက္ထူဖုိ႕ ေဆာင္ရြက္လာခ်ိန္ ေဒသခံလူထုရဲ႕ ကန္႕ကြက္မႈေၾကာင့္ အထမေျမာက္ခဲ့ေပမယ့္ အခုဟားခါးမွာ စိုက္ထူဖုိ႕ တစ္ေက်ာ့ျပန္ေရာက္လာပါတယ္။ ရုပ္ထုကို စိုက္ထူဖုိ႕မစိုက္ထူဖုိ႕မေျပာခင္ ဘာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ အေလးစားခံအေနနဲ႕ ရုပ္ထုေတြစိုက္ဖုိ႕ လုပ္လာရသလဲဆိုတာကို စဥ္းစားဖုိ႕လုိပါတယ္။ အမွန္ဆိုရင္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရတာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေၾကာင့္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႕မဟုတ္ဘူးလုိ႕ ေျပာရင္ မွားမယ္မထင္ဘူး။ အေပၚကေျပာထားသလို ကမာၻႀကီးရဲ႕ေခတ္အေျခအေန အေျပာင္းအလဲနဲ႕ အမ်ားႀကီးသက္ဆုိင္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျငင္းဆန္လုိ႕မရတဲ့ ကမာၻ႕သမုိင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ဆိုရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေတာင္ေပၚတုိင္းရင္းသားေတြဆီက သေဘာထားမယူပဲ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ကိုေရာက္ရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ ေတာင္ေပၚေျမျပန္႕မခြဲ လြတ္လပ္ေရးရဖုိ႕ ေျပာဆိုတာေတြေၾကာင့္ အရွက္တကြဲျဖစ္ၿပီးေနာက္မွာ ပင္လံုကတိက၀တက္ကိစၥဆိုတာ ျဖစ္ေပၚလာ တာျဖစ္ပါတယ္။ ပင္လံုကတိက၀တ္ျဖစ္လာႏုိင္တာနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံျဖစ္ လာႏုိင္တာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတစ္ဦးတည္းေၾကာင့္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိဖုိ႕လုိပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်က လြတ္လပ္ေရးေပးတာကလည္း ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္နဲ႕အတူ ေတာ္လွန္မႈကို မခံႏုိင္လုိ႕ ေပးတာလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါသမုိင္းအမွန္ျဖစ္ ပါတယ္။ ဗမာနဲ႕အတူ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕ကို တိုက္ခဲ့တာ ခ်င္းလူမ်ိဳးပါ၀င္ျခင္းလည္းမရွိပါဘူး။ ကိုယ့္အရပ္မွာ ကိုယ့္တူးကုိယ္ခၽြန္နဲ႕ အဂၤလိပ္ေတြကို တုိက္ခဲ့တဲ့ ခ်င္းလူမ်ိဳးေတြျဖစ္တယ္။ ဒီသမိုင္းကိုလ်စ္လ်ဴရွဳ၊ ခ်င္းဘိုးဘြားေတြရဲ႕သမုိင္း၊ တုိင္းျပည္ကာကြယ္ခဲ့မႈေတြကို လ်စ္လ်ဴရွဳၿပီး သမုိင္းအမွားေတြ အသင္ၾကားခံခဲ့ရတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) လံုးလံုး ကိုယ့္မွာရွိထားတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့လြတ္လပ္မႈကို အသံုးခ်ၿပီး ေျပာဆိုခ်ိန္က်ေနပါၿပီ။

ဒါကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး/တပ္မေတာ္အေနနဲ႕လည္း သိဖို႕လိုပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕အသံထြက္ဖုိ႕ လုိပါတယ္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ အသက္ေပးခဲ့တဲ့ သူေတြအတြက္ ေအာက္ေမ့ဖြယ္ သၿဂိဳင္းလုပ္ဖုိ႕ ေတာင္းဆိုတာကို မေပးပဲ ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႕ အထက္ရဲ႕အလုိက် ဘာမဆိုလုပ္ေဆာင္ ေနတာကလည္း ခံျပင္းစရာျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻ႕ႏုိင္ငံေတြ ဘယ္လုိတည္ေဆာက္သလဲ၊ ဘယ္လုိရပ္တည္ေနၾကသလဲဆိုတာကို ေလ့လာ သိရွိႏုိင္ဖုိ႕ဟားလည္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ႏုိင္ငံေသးေပမယ့္ အားကိုးထုိက္၊ အတုယူထိုက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြအမ်ားႀကီးပါပဲ။ ဗမာလူမ်ိဳးကိုပဲ အားကိုးၿပီး ေနျပည္ေတာ္၊ ရန္ကုန္ကိုခ်ည္း အားကိုးၿပီး အလုပ္လုပ္တာ အသံုးမက်တဲ့ ေတြးေခၚမႈျဖစ္တယ္။ ၁၈၉၉ မတုိင္ခင္ျဖစ္ျဖစ္၊ ၁၉၄၈ မတုိင္ခင္ျဖစ္ျဖစ္ ဗမာနဲ႕အတူ ကၽြန္ေတာ္တို႕အတူေနဖူးတာမဟုတ္ပါ။ ကိုယ့္ၾကမၼာနဲ႕ ကိုယ္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ အခုေခတ္ခါမွ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးၿပီး မရပ္တည္ႏုိင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ရွင္သန္ေနထုိင္လာႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုလိုနီၿဗိတိသွ်ေခတ္ခါမွာတုန္းကလဲ အလြယ္တကူ အရွံဳးမေပးခဲ့ဘူး။ ကိုယ့္ေျမကိုကာကြယ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ျဖစ္တည္မႈ သမုိင္းေၾကာင္းဆိုတာ မေမ့သင့္တဲ့အရာပါ။

အခုလက္ရွိမွာ ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေၾကးရုပ္ထုကို ဟားခါးမွာ စိုက္ထူႏုိင္ဖုိ႕ ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြရွိလာပါတယ္။ ေအာင္ဆန္းရုပ္ထုကို တိုက္ခုိက္ဖုိ႕ ခ်ည္းလည္းမဟုတ္သလုိ လုိအပ္တာလည္း ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မွာပါ။ ရုပ္ထုဟာ အသက္မရွိ တာျဖစ္လုိ႕ ဘာလုိ႕ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဒါကို တြန္းလွန္ေနမွာလဲဆိုၿပီး အျငင္းပြားစရာရွိေကာင္းရွိပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ သမုိင္းေၾကာင္းေတြကို အၿမဲျပန္ၾကည့္ဖုိ႕လိုပါတယ္။ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးအစိုးရ ေခတ္ခါတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တို႕ျပည္နယ္မွာ အေလးထားတဲ့ ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈနဲ႕ ခရစ္ယာန္ေတြအတြက္ အထြက္အျမတ္ထားတဲ့ လက္၀ါးကပ္တုိင္စိုက္ထူတဲ့ေနရာေတြကို ဖ်က္စီးၿပီး ေစတီနဲ႕ ဗမာေတြရဲ႕ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈနဲ႕သက္ဆုိင္တဲ့ ရုပ္ထုေတြကို စိုက္ထူခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလုိျဖစ္တာဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ေလာက္ရွိေနၿပီလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာလူဦးေရ ေထာင္ဂဏန္းေတာင္မျပည့္တဲ့ ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚမွာ အစိုးရရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈနဲ႕ လုိင္စင္အျပည့္အစံုနဲ႕အတူ ေနရာေကာင္းေတြ ယူခဲ့ၾကလုိ႕ ေနရာေကာင္းအမ်ားႀကီး ပိုင္ဆုိင္ထားၾကတယ္။ အဲကေနမွတစ္ဆင့္ ဗမာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ လူမ်ိဳးႀကီး ၀ါဒနဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတယ္ဆိုတာျပဖုိ႕ ရုပ္ထုေတြနဲ႕ဆက္လုပ္လာၾကတယ္။ ရုပ္ထုက ျပသနာကို ဖန္တီးမွာမဟုတ္သလို ေကာင္းက်ိဳးလည္း ဖန္တီးမွာမဟုတ္ဘူး။ ကုန္က်တဲ့ ေငြေၾကးက ဒီအတုိင္း ကုန္သြားၿပီး ရုပ္ထုစိုက္ထူႏုိင္ဖုိ႕ တာ၀န္ယူေတြအေနနဲ႕ အထက္ရဲ႕ အလုိက်လုပ္ေဆာင္ရံုသက္သက္ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သမုိင္းတြင္သြားပါလိမ့္မယ္။

ဒါေၾကာင့္ အထက္က ကိစၥရပ္ေတြထက္စာရင္ ပိုအေရးႀကီးတဲ့ ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚမွာ အစိုးရရဲ႕ အသိအမွတ္မျပဳပဲ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘုရားေက်ာင္းေတြ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးနဲ႕သက္ဆုိင္တဲ့ နယ္ေျမေတြကို တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ လုိင္စင္ေတြ ထုတ္ေပးႏုိင္ဖုိ႕ ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႕ ႀကိဳးစားသင့္ တယ္လုိ႕ ယူဆပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္းက ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းအားလံုးဟာ အစိုးရရဲ႕ ေခတ္အဆက္ဆက္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ လုိင္စင္ရမေနၾကပါဘူး။ ပုဂၢလိကနာမည္နဲ႕ အစိုးရဆီ တစ္ဖက္လွည့္ၿပီး လုိင္စင္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ၾကရတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ အစိုးရရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈနဲ႕ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးပုိင္ခြင့္ရွိတဲ့ သိကၡာေတာ္ရေတြလည္း မရွိသ ေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါဟာ အစိုးရကပဲ သိရမယ့္ကိစၥမဟုတ္ပဲ သင္းအုပ္ဆရာေတြနဲ႕ ဘာသာေရးလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနသူေတြကလည္း သိရမယ့္ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ မရွိပဲ အစိုးရရဲ႕ လုယူျခင္းခံရတယ္ဆုိတာ သိရမယ့္ အရာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕အတြက္ ပိုၿပီးလုိအပ္ေနတဲ့အရာေတြလို႕ ထင္ပါတယ္။ တစ္ျခားလုိ အပ္ခ်က္ေတြကို ခနေခါက္ထားၾကည့္ၿပီး ရုပ္ထုအတြက္ ရထားတဲ့ရန္ပံုေငြအလွဴကိစၥ ေဆာင္ရြက္ေနမႈေတြထက္စာရင္ ျပည္နယ္အတြက္ ပညာေရးပိုေကာင္းလာဖုိ႕ ေက်ာင္းစာသင္ ေက်ာင္းဖြင့္ၿပီး ဆရာဆရာမေတြကို ျဖည့္စြက္ေပးျခင္းမ်ိဳးက ပိုလုိအပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ အခု ေအာင္ဆန္းရုပ္ထုထက္စာရင္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ေက်ာင္းေပါင္း ၁၁၈ ျပန္ဖြင့္ႏုိင္ဖုိ႕ကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္အေနနဲ႕ ပိုၿပီးေဆာင္ရြက္သင့္တဲ့အရာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေဘးေရွာင္ ေတြဟာလည္း ၃၆၀၀ ၀န္းက်င္ရွိေနတယ္။ ဒါေတြကို ပိုၿပီးထည့္သြင္းစဥ္းစားသင့္တယ္ လုိ႕ထင္တယ္။ တစ္ျခား စဥ္းစားစရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနပါေသးတယ္။

ေအာင္ဆန္းဟာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကို တည္ေထာင္သေယာင္ေယာင္ မဲဆႏၵရွင္ေတြကို လိမ္ညာဖုိ႕အတြက္ သူ႕သမီးနဲ႕အတူ ရုပ္ပံု၊ ပိုစတာ၊ ဗီႏုိင္းေတြ လုပ္တာဟာလည္း မျဖစ္သင့္တဲ့ အရာျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္ဆိုရင္ ေအာင္ဆန္းဟာ စစ္သား၊ လက္ရွိအမ်ားစု မုန္းတီးေနတဲ့ စစ္တပ္ကို တည္ေထာင္သူသာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူအမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္အရာကို ပိုစဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ အခုျပည္ေထာင္ေတြ ေပါင္းထားတဲ့ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က သေဘာတူညီမႈေတြ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ၾကမၼာဖန္တီးခြင့္နဲ႕ တန္းတူအခြင့္အေရးေတြရမေနေသးပါဘူး။ ကတိက၀တ္ေတြေတာင္ မျဖစ္ေျမာက္လာပဲ ရုပ္ထုႀကီးသက္သက္ စိုက္ထူဖုိ႕ဆိုတာ လုိအပ္ေနတဲ့အေနအထားမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကို အမ်ားကလည္း နားလည္ထားတဲ့အရာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မီးခိုးလို ေယာင္၀ါး၀ါးလည္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး၊ အထက္အလိုက်ေဆာင္ရြက္ရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးစနစ္၊ ေသြးထိုးေျမွာက္ပင့္တဲ့ႏုိင္ငံေရးလုိမ်ိဳးေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနဖုိ႕ မဟုတ္ေလပါဘူး။